Na posiedzeniu rządu, które odbyło się 21 maja, Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla pracowników i przedsiębiorców na rzecz ochrony miejsc pracy związanych z łagodzeniem skutków spowolnienia gospodarczego i kryzysu ekonomicznego, przedłożony przez ministra pracy i polityki społecznej. Projekt ustawy wprowadza regulacje zabezpieczające przedsiębiorców i pracowników przed skutkami spowolnienia gospodarczego, polegającego na spadku obrotów gospodarczych.
Przygotowane przez rząd przepisy zawierają rozwiązania wspierające przedsiębiorców w tym trudnym okresie przez udzielanie im bezpośredniej pomocy finansowej, która zostanie przeznaczona na dopłaty do wynagrodzeń dla zatrudnionych pracowników.
Wsparcie dla przedsiębiorców ma charakter bezzwrotnej pomocy finansowej udzielanej na zasadzie pomocy de minimis i spełnia przesłanki określone w regulacjach prawa Unii Europejskiej.
Przyjęte rozwiązania będą chronić miejsca pracy w okresie wprowadzonego przez przedsiębiorcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.
W projekcie ustawy zdefiniowano pojęcie przestoju ekonomicznego – będzie to czas niewykonywania pracy przez pracownika (pozostającego w gotowości do pracy) z przyczyn od niego niezależnych. Przestój ekonomiczny będzie wprowadzany przez przedsiębiorcę, który zawarł umowę o wypłatę świadczeń. Pracodawca będzie mógł wprowadzić także obniżony wymiar czasu pracy z przyczyn ekonomicznych niedotyczących pracownika.
Kierowane do przedsiębiorców rozwiązania na czas spowolnienia, przewidujące częściowe dopłaty do wynagrodzeń dla pracowników zagrożonych zwolnieniami, przyczynią się do poprawy sytuacji ekonomicznej firmy poprzez:
- obniżenie kosztów pracy,
- utrzymanie poziomu zatrudnienia,
- utrzymanie konkurencyjności prowadzonej działalności.
Z przyjętych w ustawie rozwiązań będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, u których nastąpił spadek obrotów gospodarczych (sprzedaż towarów lub usług) nie mniejszy niż o 15 proc. w ciągu 6 kolejnych miesięcy w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP).
Chodzi o spadek odnoszący się do łącznych obrotów z analogicznego okresu przed 12 miesiącami poprzedzającymi złożenie wniosku o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy finansowanych z FGŚP, do łącznych obrotów z analogicznych 6 miesięcy w okresie 12 miesięcy przed okresem 12 miesięcy pracy.
Przedsiębiorca występujący z wnioskiem o przyznanie, finansowanych z FGŚP, świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy może liczyć na:
- świadczenie na częściowe zaspokojenie wynagrodzeń pracowniczych za czas przestoju ekonomicznego,
- świadczenie na częściowe zrekompensowanie wynagrodzenia z tytułu obniżenia wymiaru czasu pracy,
- środki na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy.
Przestój ekonomiczny lub obniżony wymiar czasu pracy musi być wprowadzony przez przedsiębiorcę w układzie zbiorowym pracy lub porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli takie organizacje nie działają w firmie, przedsiębiorca powinien uzgodnić treść porozumienia z organizacjami reprezentatywnymi lub przedstawicielami pracowników.
Wniosek o przyznanie świadczeń z FGŚP przedsiębiorca będzie składał do marszałka województwa, który zweryfikuje poprawność i kompletność złożonej dokumentacji. Świadczenia będą udzielane maksymalnie na 6 miesięcy. Środki z Funduszu mają być przekazywane na rachunek przedsiębiorcy po zawarciu umowy o wypłatę świadczeń i złożeniu wykazu pracowników uprawnionych do pomocy. Po otrzymaniu pieniędzy, przedsiębiorca powinien niezwłocznie wypłacić świadczenia pracownikom oraz odprowadzić należne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Środki na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne są dodatkową pomocą udzielaną przedsiębiorcy.
Przedsiębiorcy objęci pomocą na rzecz zachowania miejsc pracy muszą rozliczyć się z otrzymanych pieniędzy na wypłatę świadczeń. Marszałek województwa będzie zobowiązany do przeprowadzania kontroli udzielonego wsparcia. Ci z przedsiębiorców, którzy nie spełnią warunków umowy (np. zwolnią pracownika), wykorzystają pomoc niezgodnie z przeznaczeniem lub nie zgodzą się na przeprowadzenie kontroli będą musieli natychmiast zwrócić kwoty pobranej pomocy z odsetkami.
Projekt ustawy zawiera również przepisy dotyczące wsparcia przedsiębiorców w okresie spowolnienia gospodarczego dodatkową pomocą z Funduszu Pracy. Chodzi o środki na podnoszenie kwalifikacji pracowników. Przedsiębiorca może wystąpić z wnioskiem do starosty o dofinansowanie 80 proc. kosztów szkolenia podjętego przez pracowników w okresie przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Wysokość refundacji nie może przekroczyć 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia. W projekcie ustawy określono szczegółowo warunki udzielenia tego wsparcia, realizacji szkolenia, niezbędnej dokumentacji oraz rozliczenia się z otrzymanych z Funduszu Pracy środków.
Źródło: www.premier.gov.pl, stan z dnia 22 maja 2013 r.