29 października prezydent podpisał ustawę z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przyjęła 24 września wszystkie poprawki zaproponowane podczas drugiego czytania w Sejmie (13 września 2024 r.) ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej, która wprowadza dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnością. W piątek (27 września) w Sejmie odbyło się trzecie czytanie projektu ustawy, który przyjął wszystkie poprawki. Posłowie w głosowaniu przyjęli ustawę: - za jej przyjęciem było 411 posłów, przeciwko 10, a wstrzymało się 7.

Dodatek dopełniający dla osób całkowicie niezdolnych do pracy

Projekt obywatelski ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej (sejmowy druk nr 30) pierwotnie miał zrównać wysokość renty socjalnej z kwotą minimalnego wynagrodzenia za pracę dla wszystkich osób ją pobierających. W czasie prac sejmowych zmieniono jednak pomysł. Obecnie  ustawa (druk sejmowy nr 583-A) zakłada, że od 1 stycznia 2025 roku będzie dodatek dopełniający do renty socjalnej, ale tylko dla osób, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Dodatek dopełniający wyniesie 2520 zł. Będzie on co roku waloryzowany. Dodatek będzie mogło otrzymać ok. 1/3 osób z rentą socjalną.

Czytaj również: Od nowego roku będzie dodatek dopełniający do renty socjalnej>>

Poprawki do projektu ustawy o dodatku dopełniającym

Z poprawek złożonych podczas drugiego czytania projektu ustawy w Sejmie wynikało kilka sporych zmian proponowanych przepisów:

  • Przyznanie dodatku dopełniającego nie będzie miało wpływu na kwotę świadczenia wspierającego. Poza tym wyjątkiem będzie on, podobnie jak renta socjalna, wliczał się do dochodu. Będzie miał więc wpływ np. na świadczenie uzupełniające. 
  • Dodatek dopełniający będzie wypłacany razem z rentą socjalną. Będzie waloryzowany co roku 1 marca.
  • Od decyzji w sprawie renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym będzie można się odwołać.
  • Jeśli osoba uprawniona do renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym ma ustalonego opiekuna prawnego, to świadczenia będą wypłacane opiekunowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy byłby on w więzieniu, w areszcie wojskowym, areszcie za wykroczenie lub był tymczasowo aresztowany.
  • Jeśli uprawniony do renty i dodatku nie ma ustalonego opiekuna prawnego, ale samodzielnie nie może odebrać świadczeń, będą one wypłacane opiekunowi faktycznemu.
  • Przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji będą odnosiły się także do renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym.
  • Przy ustalaniu prawa do tzw. 14. emerytury będzie brana pod uwagę kwota renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym.
  • Osoby, które w dniu wejścia w życie przepisów (1 stycznia 2025 r.) pobierają rentę socjalną i mają orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, nie będą musiały wnioskować o dodatek dopełniający. ZUS lub inny organ emerytalno-rentowy przekaże decyzję o przyznaniu dodatku na profilu osoby w systemie teleinformatycznym ZUS. Pierwszą wypłatę dodatku dopełniającego te osoby otrzymają w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia.
  • Jeśli osoba pobiera rentę socjalną, ale w dniu wejścia w życie ustawy nie ma orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, po jego otrzymaniu będzie musiała złożyć wniosek o dodatek dopełniający. Te osoby otrzymają pierwszą wypłatę dodatku dopełniającego wraz z rentą socjalną w maju 2025 r. z wyrównaniem od dnia złożenia wniosku o dodatek. Jeśli osoba ta będzie w tym okresie wyrównania pobierać świadczenie uzupełniające, to kwota dodatku dopełniającego będzie potrącona o kwotę świadczenia uzupełniającego wypłacanego w tym czasie.  

Ustawa zakłada, że dodatek dopełniający będzie obniżony w takiej samej procentowej wysokości jak renta socjalna w przypadku zbiegu uprawnień do renty rodzinnej lub świadczenia pieniężnego dla rodzin funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych, którzy zmarli w związku ze służbą. Równocześnie nowe przepisy podwyższają maksymalną kwotę, jaką można otrzymać w zbiegu tych uprawnień z 200 proc. do 300 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Prawo do dodatku dopełniającego będzie zawieszone lub jego kwota będzie zmniejszona, jeśli uprawniony przekroczy ustalone progi – na tej samej zasadzie, jak teraz w przypadku otrzymywania renty socjalnej. Dodatek będzie finansowany ze środków Funduszu Solidarnościowego.

Czytaj w LEX: Skutki dorabiania do renty socjalnej > 

Nowość
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz
-40%
Nowość
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz

Kamil Antonów

Sprawdź  

Cena promocyjna: 197.4 zł

|

Cena regularna: 329 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 230.3 zł


Dodatek dopełniający na wniosek

Ustawodawca podkreśla, że rozwiązanie, które umożliwi uprawnionym do renty socjalnej staranie się o dodatek dopełniający na wniosek, pozwoli na nabycie prawa do niego tym, którzy w dniu wejścia w życie przepisów nie mają ustalonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, ale później ich stan zdrowia uzasadni jej orzeczenie. Chodzi szczególnie o osoby, które:

  1. pobierają rentę socjalną, ale nie mają przyznanego świadczenia uzupełniającego ani dodatku pielęgnacyjnego do renty rodzinnej w zbiegu z rentą socjalną, bo nigdy nie wystąpiły o te świadczenia i nie miały ustalonych uprawnień do świadczeń związanych z niesamodzielnością.
  2. pobierały wcześniej świadczenie uzupełniające przy rencie socjalnej lub dodatek pielęgnacyjny przy rencie rodzinnej w zbiegu z rentą socjalną, ale utraciły to prawo, bo orzeczono im tyko czasową niezdolność do samodzielnej egzystencji. Gdyby ich stan zdrowia się pogorszył w przyszłości, mogliby wnioskować o dodatek dopełniający.
  3. pobierają rentę socjalną i nigdy nie miały orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji. W razie pogorszenia stanu zdrowia, będą mogli wnioskować o takie orzeczenie i dodatek dopełniający.

Pierwsze wypłaty dodatku dopełniającego mają nastąpić w maju 2025 r., co ustawodawca uzasadnia koniecznością dostosowania systemów informatycznych do obsługi tych świadczeń. ZUS, jak wskazano, potrzebuje na to ok. 6-9 miesięcy od uchwalenia ustawy.

 

Sprawdź również książkę: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz >>


Kiedy zmiany dla innych grup osób z niepełnosprawnością?

Z zapowiedzi wiceministra rodziny Łukasza Krasonia, pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, wynika, że w dalszym kroku również pozostali renciści socjalni (ok. 70 tys. osób) oraz osoby niepobierające żadnych świadczeń (ok. 30 tys. osób) dostaną dodatkowe wsparcie. Do dziś jednak rząd nie przedstawił szczegółowych rozwiązań w tym zakresie.

Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.