Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o świadczeniu odszkodowawczym przysługującym w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą, przedłożony przez ministra spraw wewnętrznych.
W projekcie hhodzi o świadczenia odszkodowawcze przysługujące funkcjonariuszom Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz członkom rodzin zmarłych funkcjonariuszy.

Obecnie obowiązujące przepisy uległy znacznej dezaktualizacji i konieczne stało się kompleksowe uregulowanie tych spraw zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną i obserwowaną praktyką.

Tak jak dotychczas, jednorazowe odszkodowanie otrzyma funkcjonariusz lub rodzina zmarłego funkcjonariusza z powodu wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby. Wyjątkiem będą wypadki w drodze do miejsca i z miejsca wykonywania służby. Jeżeli jednak funkcjonariusz ulegnie wypadkowi w drodze do miejsca lub z miejsca wykonywania służby na skutek interwencji odszkodowanie będzie przysługiwać. Takie rozwiązania są zgodne z powszechnymi zasadami ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy.

Nowe przepisy nie obejmą wypłaty odszkodowania za utracone lub zniszczone/uszkodzone przedmioty osobistego użytku.

Do projektu ustawy wprowadzono definicję „choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby” – będzie to choroba spowodowana działaniem czynników szkodliwych w środowisku służby, bądź choroba wymieniona w wykazach chorób pozostających w związku z pełnieniem służby. Wykaz chorób zostanie przedstawiony w rozporządzeniach do ustawy. Oprócz wykazu, w rozporządzeniach będą także uregulowane zasady ustalania uszczerbku na zdrowiu (w czasie wypadku lub choroby) oraz normy oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu.

Zmianie ulegnie również definicja „wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby”. W stosunku do obecnego brzmienia uzupełniono ją o następstwo zdarzeń w postaci uszkodzenia tkanek ciała, uszkodzenia lub zaburzenia funkcjonowania narządów bądź śmierci. Oznacza to, że zdarzenie pozostające bez wpływu na zdrowie funkcjonariusza nie będzie uprawniać go do otrzymania świadczenia z tytułu wypadku. W projekcie wyszczególniono okoliczności, które będzie można uznać za nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w wyniku którego funkcjonariusz doznał urazu lub śmierci.

Oprócz powyższych definicji, w projekcie ustawy znalazły się zmodyfikowane definicje, urazu, uszczerbku na zdrowiu – stałego i długotrwałego. Stopień uszczerbku będzie ustalany w procentach, przy czym suma procentów uszczerbków ustalonych dla poszczególnych uszkodzeń nie może przekroczyć 100 proc.

Funkcjonariusz (bądź funkcjonariusz zwolniony ze służby) otrzyma jednorazowe odszkodowanie gdy:

- pozostając w służbie doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku,

- doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby powstałej w czasie służby lub nie później niż w ciągu 3 lat od dnia zwolnienia ze służby,

- zmarł wskutek choroby powstałej w czasie służby lub w ciągu 3 lat od dnia ustalenia uszczerbku na zdrowiu z powodu tej choroby, nie później jednak niż w ciągu 3 lat od zwolnienia ze służby.

W projektowanej ustawie znalazły się przepisy określające (tak jak obecnie) przypadki, w których wyłączona będzie odpowiedzialność odszkodowawcza. Do czynników wyłączających zaliczono – oprócz stanu nietrzeźwości – również pozostawanie pod działaniem środków odurzających, psychotropowych lub innych substancji o podobnym działaniu.

Określono również listę członków rodziny funkcjonariusza uprawnionych do otrzymania jednorazowego odszkodowania. Chodzi m.in. o: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, wnuki, rodzeństwo, w tym również te w ramach rodziny zastępczej, rodziców, macochę i ojczyma.

Zmieniono zasady określania jednorazowego odszkodowania. Rekompensata finansowa za jednakowe uszczerbki na zdrowiu będzie jednakowa dla wszystkich funkcjonariuszy, bez względu na stopień, stanowisko i rodzaj służby. Podstawą do obliczenia wysokości odszkodowania ma być przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku poprzednim. Zmieni się sposób wyliczenia odszkodowania – zastosowany będzie system wielokrotności. Do tej pory obowiązywały świadczenia określone stałymi kwotami.

Jednorazowe odszkodowanie będzie wynosić 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Odszkodowanie będzie można zwiększyć, szczegółowe przepisy ustawy określają przypadki ww. zwiększenia. Określono ponadto wysokość jednorazowego odszkodowania w przypadku gdy uprawnionym będzie tylko jeden członek rodziny zmarłego funkcjonariusza. Wysokość odszkodowania będzie wówczas wynosić:
- dla małżonka lub dziecka – 18-krotność przeciętnego wynagrodzenia,
- dla innego członka rodziny – 9-krotność przeciętnego wynagrodzenia.

Wskazano również wysokość odszkodowania dla uprawnionych jednocześnie innych członków rodziny, m.in. małżonek i jedno lub więcej dzieci lub dwoje lub więcej dzieci, inni członkowie rodziny niż małżonek lub dzieci. Przyjęto, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach możliwe będzie podwyższenie odszkodowania przez ministra spraw wewnętrznych lub prezesa Rady Ministrów.

Prawo do jednorazowego odszkodowania pieniężnego i jego wysokość będzie ustalana na podstawie m.in.: orzeczenia komisji lekarskiej, protokołu powypadkowego i dokumentów potwierdzających stan cywilny lub stopień pokrewieństwa uprawnionego członka rodziny z poszkodowanym funkcjonariuszem. Wypłaty odszkodowania dokonywać będzie jednostka organizacyjna, w której zaopatrzeniu pozostaje funkcjonariusz, a w przypadku zmarłego lub zaginionego – jednostka, w której był zatrudniony przed dniem wypadku lub zgonu.

W projekcie ustawy znalazły się również przepisy dotyczące postępowania powypadkowego, obowiązków ciążących na kierownikach jednostek organizacyjnych oraz zasad dokumentowania wypadków, działania komisji powypadkowych, sporządzania protokołów z wypadków. Protokół powypadkowy wraz z dokumentacją powypadkową ma być przechowywany przez 15 lat. Nowością jest obowiązek prowadzenia rejestru wypadków pozostających w związku ze służbą. Rejestry będą prowadzone przez kierowników jednostek organizacyjnych służb.