Zgodnie z nowymi regulacjami, podstawę obliczenia kolejnej emerytury pomniejsza się o kwoty wcześniej pobranych emerytur przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Skarżący podnoszą, że prawo do ustalania wysokości emerytury powszechnej na dotychczasowych zasadach, czyli bez kwestionowanego pomniejszenia, powinno być zachowane dla wszystkich, którzy przed nowelizacją nabyli i realizowali prawo do wcześniejszej emerytury. Nowy stan prawny zaskoczył osoby, które, decydując się na przejście na wcześniejszą emeryturę, nie mogły wiedzieć, że zmiana wpłynie negatywnie na wysokość emerytury powszechnej.
Rzecznik zwrócił się do Przewodniczącej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP o rozważenie rozwiązania przedstawionego problemu w ramach prac Komisji nad przedstawionym przez Prezydenta RP projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy 62).
Ponadto, w związku z napływającymi skargami, Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Prezesa ZUS z prośbą o zajęcie stanowiska w kwestii prawidłowości przyjętej przez ZUS wykładni zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej dla osób, które pobierały dotychczas wcześniejszą emeryturę.
Problem dotyczy osób, które, pobierając wcześniejszą emeryturę, spełniły warunki do nabycia prawa do emerytury powszechnej przed 1 stycznia 2013 r., ale wystąpiły z wnioskiem o przyznanie świadczenia dopiero po tej dacie.
W ocenie Rzecznika, do tych osób nie powinny mieć zastosowania nowe przepisy przewidujące pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury powszechnej o kwoty wcześniej pobranych emerytur, przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Prawo do emerytury ustala się bowiem na dzień spełnienia warunków do nabycia prawa do tego świadczenia, bez względu na złożenie wniosku, co przesądza o zachowaniu przez zainteresowanych nabytych z mocy prawa uprawnień w razie niekorzystnej zmiany stanu prawnego.