W dniu 22 listopada 2012 r. Rada Ministrów wniosła do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, który dotyczy rozszerzenia kręgu osób, za które budżet państwa będzie opłacał składki emerytalne i rentowe w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem przez osoby, które zrezygnują z działalności zarobkowej, czyli np. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pracy na umowę zlecenie.
Składki za te osoby, podobnie jak w przypadku osób przebywających na urlopach wychowawczych, finansować będzie w całości budżet państwa za pośrednictwem ZUS. Nowe przepisy wprowadzają różne podstawy wymiaru składek dla osób rezygnujących z pracy zarobkowej w związku z opieką nad dzieckiem.
Zgodnie z aktualnie istniejącymi regulacjami, co do zasady tylko pracownik ma prawo do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w okresie przerwy w wykonywaniu zatrudnienia, w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Odnosząc się do innych ubezpieczonych, należy wskazać, że zarówno osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek, jak i zleceniobiorcy nie mogą w obecnym stanie prawnym korzystać z urlopu wychowawczego, gdyż jest to prawo przysługujące jedynie pracownikom, tj. osobom zatrudnionym w ramach stosunku pracy. Realizując cele polityki prorodzinnej i kierując się potrzebą zadbania o wysokość przyszłych świadczeń osób wychowujących dzieci, projektodawca uznał za właściwe rozszerzenie kręgu osób, za które budżet państwa opłacałby składki w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Składki te, tak jak w przypadku osób przebywających na urlopach wychowawczych, finansować ma w całości budżet państwa za pośrednictwem ZUS. W przypadku osób, które mają co najmniej półroczny staż ubezpieczeniowy bezpośrednio przed okresem sprawowania opieki nad dzieckiem, projekt przewiduje, że budżet państwa będzie finansował składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne. Natomiast w przypadku osób dotychczas nieubezpieczonych, bądź których staż ubezpieczeniowy bezpośrednio przed zaistnieniem faktu sprawowania opieki nad dzieckiem jest krótszy niż 6 miesięcy, ustawa przewiduje, że budżet państwa będzie finansował składki na ubezpieczenia emerytalne. Podstawowym warunkiem objęcia ubezpieczeniem w związku ze sprawowaniem opieki jest brak innego tytułu do ubezpieczenia. Dodatkowo warunkiem skorzystania z ubezpieczenia w okresie wychowywania dziecka będzie złożenie stosownego oświadczenia do ZUS zawierającego m.in. datę rozpoczęcia (nie wcześniejszą, niż data złożenia wniosku) i datę zakończenia okresu wychowywania objętego ubezpieczeniem wraz ze skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka. Zgodnie z projektowaną regulacją zmianie ulega bazowa podstawa wymiaru składek dla osób przebywających na urlopach wychowawczych, z ustalanej na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale na ustalaną na podstawie prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Projektuje się, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 września 2013 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, których wejście w życie planowane jest na dzień 1 stycznia 2014 r.
Więcej informacji:
orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/Projekty/7-020-459-2012/$file/7-020-459-2012.pdf
Opracowanie: Weronika Adamczyk
Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 27 listopada 2012 r.