Projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 21 z późn. zm.), odpady medyczne to odpady powstające w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. W rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. poz. 1923) odpady medyczne i weterynaryjne sklasyfikowano w grupie 18, która obejmuje w szczególności: odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej, narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki z wyłączeniem grupy 18 01 03, części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania (również z wyłączeniem grupy 18 01 03), chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje niebezpieczne, leki cytotoksyczne i cytostatyczne, odpady amalgamatu dentystycznego, zużyte kąpiele lecznicze aktywne biologicznie o właściwościach zakaźnych oraz pozostałości z żywienia pacjentów oddziałów zakaźnych.

Grupa 18 01 03 – to wspomniane “inne odpady”, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt (np. zainfekowane pieluchomajtki, podpaski, podkłady).

Ministerstwo Zdrowia opracowało projekt nowego rozporządzenia  w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi (z dnia 23 stycznia 2015 r.) mający zastąpić rozporządzenie Ministra Zdrowia z 30 lipca 2010 roku w tej sprawie (Dz. U. Nr 139, poz. 940), które utraciło moc obowiązującą 24 stycznia 2015 r.

Jak można przeczytać w uzasadnieniu, projektowane przepisy wykonawcze zasadniczo utrzymują dotychczasowe rozwiązania prawne w odniesieniu do postępowania z odpadami medycznymi. “Zasadniczo” - bo projekt  wprowadza m.in. rezygnację z wymogu nieprzezroczystości worków do zbierania odpadów medycznych w miejscach powstawania (z uwagi na trudny do osiągnięcia w każdym przypadku efekt pełnej nieprzezroczystości tych worków), rozszerza przepisy dotyczące wyposażenia stelaży i pojemników w pokrywy otwierane za pomocą nożnej dźwigni pedałowej - ma to zminimalizować pomyłki przy selektywnej zbiórce odpadów medycznych oraz ograniczyć ryzyko przenoszenia zakażeń i chorób zakaźnych. Kolejną proponowaną zmianą jest doprecyzowanie przepisów dotyczących oznaczenia pojemników do zbierania odpadów medycznych o ostrych końcach i krawędziach. Zgodnie z projektem, zasady oznaczania kolorami poszczególnych odpadów medycznych stosuje się odpowiednio, w sposób pozwalający na jednoznaczne zidentyfikowanie przeznaczenia pojemnika.

Ponadto projektowane rozporządzenie zakłada skrócenie czasu przechowywania odpadów w miejscu ich powstawania z 72 do 24 godzin. Zmiana ta wynika z konieczności utrzymania aseptyki pomieszczeń. W stosunku do szczególnie niebezpiecznych biologicznych czynników chorobotwórczych projekt proponuje klasyfikację zawartą w umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. Wskazana umowa zawiera międzynarodowe standardy pakowania i transportu szczególnie niebezpiecznych biologicznych czynników chorobotwórczych.

Ministerstwo Zdrowia w projekcie proponuje również rozszerzenie znakowania worków i pojemników do odpadów medycznych o datę i godzinę otwarcia, godzinę zamknięcia oraz o dane identyfikujące jednostkę, w której są zbierane odpady medyczne. Dzięki tej zmianie określenie czasu zbierania odpadów medycznych w miejscu ich powstania ma być bezsporne.

Kolejnym wymogiem będzie wyposażenie przenośnego urządzenia chłodniczego do magazynowania odpadów medycznych w termometr do pomiaru temperatury wewnątrz oraz uszczegółowienie wymagań dotyczących możliwości utrzymania higieny rąk bezpośrednio po wyjściu z magazynu zakaźnych odpadów medycznych zarówno z pomieszczenia, jak i przy wykorzystaniu urządzenia chłodniczego do magazynowania.

W miejscach przeznaczonych do dezynfekcji, mycia oraz przechowywania środków transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemników wielokrotnego użycia w stosunku do obiektów, gdzie udzielane są świadczenia zdrowotne lub prowadzone są badania i doświadczenia naukowe w zakresie medycyny, projektowany akt normatywny  wprowadza wymóg systemu wentylacji.