Bardzo pozytywnie przyjmujemy deklarację współpracy rządu z pracodawcami w celu budowy systemu kształcenia zawodowego. Podnoszenie kwalifikacji w ramach systemu dualnego, z wykorzystaniem środków i doświadczeń pracodawców, ma zasadnicze znacznie dla konkurencyjności gospodarki - napisała Konfederacja Lewiatan, w odpowiedzi na list premiera Mateusza Morawieckiego i Anny Zalewskiej, minister edukacji narodowej, dotyczący kształcenia zawodowego.
- Chcemy się zaangażować w kształcenie zawodowe. Proponujemy utworzenie tzw. Centrów Kwalifikacji, placówek zarządzanych przez organizacje pracodawców, gdzie odbywałyby się szkolenia, egzaminowanie i certyfikowanie kwalifikacji, finansowane z konkursów z programów operacyjnych i pieniędzy samorządowych oraz Korpusu Fachowców, zatrudnionych w organizacjach pracodawców pomagającym firmom angażować się w kształcenie zawodowe. Konieczna jest też zmiana przepisów prawnych zachęcających do inwestowania w kształcenie zawodowe. Chodzi o ulgi podatkowe, większe środki na młodocianych, dofinansowanie praktycznej nauki zawodu dla uczniów techników i zmianę zasad zatrudniania pracowników młodocianych. Ważna jest też promocja dobrych praktyk kształcenia zawodowego - mówi Jakub Gontarek, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Konfederacja Lewiatan przygotowała 7 propozycji dotyczących kształcenia zawodowego:
Centra Kwalifikacji prowadzone przez organizacje pracodawców
W celu zwiększenia efektywności dualnego systemu kształcenia potrzebujemy diagnozy zapotrzebowania na pracowników, wykwalifikowanej kadry pedagogicznej znającej najnowsze trendy w branżach, instytucji szkolących wspólnie z biznesem oraz ośrodków egzaminacyjnych potwierdzających kwalifikacje przez praktyków z biznesu. Powyższe zadania mogłyby być realizowane prze Centra Kwalifikacji zarządzane przez organizacje pracodawców, tworzone np. przy Centrach Kształcenia Praktycznego i finansowane w ramach programów operacyjnych zarówno krajowych, jak i regionalnych. Gwarancją skuteczności ich funkcjonowania jest wpisanie się w funkcjonującą strukturę samorządową i ścisła współpraca z Okręgowymi Komisjami Egzaminacyjnymi, szkołami branżowymi, technikami, placówkami edukacyjnymi oraz regionalnymi instytucjami rynku pracy.
Korpus fachowców
Potrzebna jest nam sieć ekspertów zatrudnionych w organizacjach pracodawców, którzy będą inicjować współpracę, wspierać firmy w procesie kształcenia uczniów w miejscu pracy, doradzać w kwestiach formalnych oraz diagnozować zapotrzebowanie na pracowników rozumiejąc specyfikę funkcjonowania instytucji edukacji i priorytety jakimi kierują się firmy. Źródeł dofinansowania tworzenia takich stanowisk możemy poszukiwać w Funduszu Pracy. Musimy wspólnie stworzyć społeczność profesjonalistów, dla których przygotowanie wysoko wykwalifikowanych kadr będzie priorytetem, potrafiących modyfikować podstawy kształcenia, wspierać przedsiębiorstwa w organizacji praktycznej nauki w firmie oraz weryfikować zdobywane kompetencje. Ważnym wsparciem dla współpracy firm i szkół jest także właściwa diagnoza popytu i podaży pracy, która jest kluczowa dla planowania inwestycji w kształcenie zawodowe i gwarantuje opłacalność ekonomiczną wieloletnich programów kształcenia.
Ulgi podatkowe na zakup nowej bazy techno-dydaktycznej
Zaangażowanie pracodawców w kształcenie zawodowe musi być także budowane na systemie zachęt finansowych, które będą pokrywać część wydatków firm przeznaczanych na stworzenie miejsca nauki w firmie, bądź zakupu do szkół i placówek, nowych narzędzi oraz maszyn wykorzystywanych do nauki, egzaminowania i certyfikowania kwalifikacji.
Status pracownika młodocianego
Znaczący udział firm musi być uwzględniony w projektowaniu regulacji dotyczących zatrudniania i refinansowania kształcenia pracowników młodocianych. Priorytetem powinno być zwiększanie środków przeznaczonych na refundację wynagrodzeń młodocianych pracowników ze środków Funduszu Pracy. Należy dać pracodawcom możliwość zawierania z pracownikami młodocianymi umów o pracę na czas nieokreślony. Konieczne jest wprowadzenie możliwości, a nawet zachęt dla pracodawców, którzy zdecydują się prowadzić przygotowanie zawodowe dla znacząco większej liczby uczniów niż zamierzają potem zatrudnić na stałe. Osoby, które skorzystają z takiego praktycznego kształcenia w nowoczesnych zakładach, bez trudu znajdą pracę u innych pracodawców, również tych, którzy nie są w stanie samodzielnie zorganizować przygotowania zawodowego młodocianych na swoje własne potrzeby.
Zmiana finansowania kształcenia praktycznego uczniów techników
Koniecznością jest dostosowanie prawa oświatowego do zrównania finansowania kształcenia praktycznego uczniów techników realizujących kształcenie praktyczne u pracodawców i pracowników młodocianych poprzez zagwarantowanie możliwości dofinansowania pracodawcom kosztów kształcenia, pod warunkiem uzyskania przez ucznia technikum (pobierającego u pracodawcy zajęcia praktyczne) świadectwa kwalifikacyjnego.
Zwiększenie środków przeznaczonych na Krajowy Fundusz Szkoleniowy
Nie można także zapominać o systemie kształcenia ustawicznego, którego jedynie częścią jest system kształcenia zawodowego. Dlatego kluczowe jest uwzględnienie potrzeb firm i zwiększenie środków przeznaczonych na Krajowy Fundusz Szkoleniowy. Tym bardziej, że jest to obecnie najbardziej popularne narzędzie podnoszenia kwalifikacji pracowników wśród pracodawców.
Promocja kształcenia zawodowego
Przekonanie osób młodych do wyboru praktycznej ścieżki kształcenia jest koniecznością. Oczekujemy promocji dobrze działającej współpracy szkół i firm, pokazaniu nowocześnie wyposażonych sal szkoleniowych oraz budowania wizerunku kształcenia zawodowego w firmie jako procesu wykorzystywania najnowszych rozwiązań technologicznych, współpracy z ekspertami oraz możliwości rozwoju zawodowego, także za granicą.