Zawarcie umowy o prowadzenie pracowniczych planów kapitałowych (dalej: PPK) w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej powoduje, że staje się ona uczestnikiem PPK. Uczestnik PPK nie traci tego statusu po odejściu z pracy u danego pracodawcy - uczestnika nadal łączy umowa o prowadzenie PPK z instytucją finansową, która prowadzi jego rachunek PPK. Jeżeli po ustaniu zatrudnienia pracodawca wypłaca uczestnikowi PPK wynagrodzenie, ma - co do zasady - obowiązek obliczyć i pobrać od tego wynagrodzenia wpłaty do PPK.
Wpłaty do PPK, finansowane przez uczestnika PPK, oblicza się wówczas i pobiera zgodnie z ostatnią deklaracją dotyczącą wpłat do PPK tego uczestnika. Natomiast wpłaty finansowane przez pracodawcę należy obliczyć zgodnie z umową o zarządzanie PPK.
Przykład: Pracownik był zatrudniony w spółce od 1 marca 2023 r. do 30 kwietnia 2024 r. i w czasie tego zatrudnienia został „zapisany” do PPK. Od marca br., oprócz wpłaty podstawowej do PPK, pracownik finansował wpłatę dodatkową do PPK - w wysokości 2 proc. wynagrodzenia. Oprócz wpłaty podstawowej, spółka finansuje uczestnikom PPK wpłatę dodatkową - w wysokości 1,5 proc. wynagrodzenia. W dniu 5 maja br. spółka wypłaciła byłemu pracownikowi wynagrodzenie za kwiecień. Od tego wynagrodzenia zostały obliczone wpłaty do PPK finansowane przez spółkę (wpłata podstawowa i wpłata dodatkowa - łącznie 3 proc. wynagrodzenia) oraz zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK finansowane przez uczestnika PPK (wpłata podstawowa i wpłata dodatkowa - łącznie 4 proc. wynagrodzenia). Pracodawca ma obowiązek dokonać tych wpłat (przekazać je do instytucji finansowej) do 17 czerwca br. (15 i 16 czerwca to sobota i niedziela).
Obowiązek obliczenia i pobrania wpłat do PPK z wynagrodzenia wypłaconego byłemu pracownikowi – uczestnikowi PPK nie dotyczy sytuacji, gdy złożył on deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK lub gdy w międzyczasie pracodawca zmienił instytucję finansową. W sytuacji, gdy po ustaniu zatrudnienia uczestnika PPK doszło do rozwiązania umowy o zarządzanie PPK zawartej z instytucją finansową, która jest stroną umowy o prowadzenie PPK zawartej w imieniu i na rzecz tego uczestnika, pracodawca nie oblicza, nie pobiera i nie dokonuje wpłat do PPK od wynagrodzenia wypłaconego po rozwiązaniu umowy o zarządzanie PPK.
Czytaj również: Utrata statusu osoby zatrudnionej przez uczestnika PPK nie musi oznaczać przerwy w oszczędzaniu>>
Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe w jednostkach samorządu terytorialnego – księgowość budżetowa i obowiązki kadrowe >
Zmiana zdania po ustaniu zatrudnienia
Jeżeli uczestnikowi PPK - po ustaniu zatrudnienia w danym podmiocie - przysługuje jeszcze wynagrodzenie, może on złożyć temu podmiotowi np. deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK albo zmienić deklarację dotyczącą wpłaty podstawowej lub wpłaty dodatkowej.
Przykład: Pracownik został „zapisany” do PPK w 2023 roku. W marcu br. złożył pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Pracownik zakończył zatrudnienie u tego pracodawcy 30 kwietnia br. W czerwcu zostanie wypłacona mu jeszcze premia. Z uwagi na deklarację o rezygnacji złożoną przez uczestnika PPK, pracodawca nie obliczy i nie pobierze od tej premii wpłat do PPK. Gdyby jednak uczestnik PPK zmienił zdanie, może złożyć byłemu pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK. Jeżeli zrobi to przed wypłatą premii, to od tej premii zostaną obliczone i pobrane wpłaty do PPK.
Sprawdź w LEX: Czy można korygować dokonane wpłaty do PPK? >
Śmierć uczestnika PPK
Gdyby pracodawca, w terminie wypłaty wynagrodzenia uczestnikowi PPK, obliczył i pobrał od tego wynagrodzenia wpłaty do PPK, a później - przed przekazaniem tych wpłat do instytucji finansowej - uczestnik PPK zmarł, to te wpłaty należy jednak przekazać do instytucji finansowej. Inaczej byłoby w przypadku, gdyby uczestnik PPK zmarł przed terminem wypłaty wynagrodzenia. W takim przypadku od tego wynagrodzenia pracodawca nie obliczy i nie pobierze wpłat do PPK.
Przykład: Pracodawca wypłacił wynagrodzenie uczestnikowi PPK 10 maja br. Od tego wynagrodzenia zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK. W dniu 15 maja uczestnik PPK zmarł. Pomimo to, wpłaty obliczone i pobrane od wynagrodzenia wypłaconego mu 10 maja zostaną przekazane przez pracodawcę do instytucji finansowej. Środki te - tak jak pozostałe oszczędności z rachunku PPK - trafią do osób uprawnionych do środków z rachunku PPK uczestnika po jego śmierci (np. do osób wskazanych przez uczestnika instytucji finansowej lub do spadkobierców). Gdyby jednak np. 31 maja (czyli już po śmierci uczestnika PPK) pracodawca wypłacał jeszcze wynagrodzenia, to od tego wynagrodzenia zmarłego uczestnika nie obliczy już i nie pobierze wpłat do PPK.
Ważne: Wynagrodzenie zmarłego uczestnika PPK, wypłacone członkom jego rodziny, nie jest przychodem ze stosunku pracy. Taki przychód nie stanowi „wynagrodzenia” w rozumieniu ustawy o PPK, w związku z czym nie oblicza się od niego i nie pobiera wpłat do PPK.
Więcej na temat PPK na www.mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.
Podstawa prawna:
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 427).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
