Jeśli pracodawca zatrudnia pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych, to nie musi za nich opłacać składek na Fundusz Emerytur Pomostowych. Tym samym, osoby te nie będą miały prawa do emerytury pomostowej.

Brak obowiązku opłacania składek na FEP rozciąga się również na umowy cywilnoprawne, które zawarł pracodawca z pracownikami etatowymi. Tak twierdzi ZUS w interpretacji przepisów, o którą zwróciła się spółka komunikacji miejskiej. Miała wątpliwość, czy powinna odprowadzać składkę FEP za pracowników, którzy na podstawie umów zleceń pracują w szczególnych warunkach.

We wniosku o interpretację przepisów chodziło o kierowców autobusów miejskich. Ich praca traktowana jest przez pracodawcę jako praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych - dalej u.e.p. Firma opłacała więc za każdego z nich składkę na FEP. Jej wysokość jest naliczana od pełnego przychodu, który jest podstawą składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Jednak z częścią załogi firma zawarła dodatkowe umowy zlecenia. Ich przedmiot był jednak inny niż podstawowej umowy o pracę. Kierowanie autobusem miejskim miało charakter incydentalny, kilka razy w miesiącu po ok. 4 godziny. Aby jednak wykonywać tę pracę pracownicy musieli posiadać kwalifikowane uprawnienia, niezbędne i wymagane do przewozu osób komunikacją zbiorową.

Pracodawca we wniosku twierdził, że zgodnie z art. 2 pkt 3 u.e.p. pracownikiem jest ubezpieczony, o którym mowa w art. 6 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1, 2a i ust. 6 pkt 2 u.s.u.s. i podlegający ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Poza tym, zgodnie z art. 8. ust. 2 u.s.u.s. za pracownika uważa się także osobę wykonującą swoje obowiązki na podstawie umów: agencyjnej, zlecenia lub innej o świadczeniu usług, jeśli zostały one zawarte z pracodawcą, z którym druga strona takiego kontraktu pozostaje w stosunku pracy. Z tego powodu pracodawca miał wątpliwości, czy musi odprowadzać składki na FEP także za kierowców zleceniobiorców, którzy są równocześnie jej pracownikami. Firma stwierdziła, że składki powinna opłacać tylko za pracowników, którzy w ramach etatów wykonują pracę w szkodliwych warunkach. ZUS podzielił to stanowisko.

Argumentował, że zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 u.e.p. składki na FEP opłaca się za pracownika, który spełnia łącznie warunki: urodził się po 31 grudnia 1948 r. oraz wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3. Przy czym, pracownikiem jest osoba fizyczna, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1, 2a i ust. 6 pkt 2 u.s.u.s., czyli zatrudniona w ramach stosunku pracy albo wykonująca działalność twórczą lub artystyczną tancerzy zawodowych i podlegająca ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Zdaniem ZUS przy ustalaniu obowiązku odprowadzania danin na FEP nieistotne jest, jakie stosunki prawne łączą przedsiębiorcę z osobą zatrudnioną na podstawie umowy cywilnoprawnej, a także warunki i rodzaj wykonywanej przez nią pracy.

Agnieszka Rosa