Obowiązki pracodawcy określone w rozporządzeniu w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy
Poniżej zostały przedstawione te obowiązki, które w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.. U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.) są adresowane wprost do pracodawcy.
Zgodnie z rozporządzeniem obowiązkiem pracodawcy jest podjęcie działań mających na celu zapewnienie, że maszyny udostępnione pracownikom na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, są właściwe do wykonywania pracy lub odpowiednio przystosowane do jej wykonywania oraz mogą być użytkowane bez pogorszenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników. W szczególności chodzi o to, by maszyny spełniały warunki określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228 z późn. zm.). Pracodawca ma przy tym obowiązek zastosowania odpowiednich rozwiązań mających na celu zminimalizowanie ryzyka związanego z użytkowaniem maszyn, jeżeli maszyny nie mogą być użytkowane bez ryzyka dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników.
Jeżeli po terenie zakładu poruszają się ruchome maszyny, jak np. wózki jezdniowe z napędem silnikowym, koparki, żurawie samojezdne itp. - wówczas pracodawca powinien ustalić zasady ruchu tych maszyn, w szczególności gdy maszyny te poruszają się po terenie, na którym jest wykonywana praca, a następnie egzekwować przestrzeganie ustalonych zasad.
Po zainstalowaniu maszyny po raz pierwszy, albo po zainstalowaniu na innym stanowisku pracy lub w innym miejscu, ale przed przekazaniem do eksploatacji i w przypadku gdy jej bezpieczne użytkowanie jest uzależnione od warunków w jakich jest ona instalowana, pracodawca ma obowiązek poddać taką maszynę kontroli – w szczególności pod względem prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania. Ponadto obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie, aby maszyny narażone na działanie warunków powodujących pogorszenie ich stanu technicznego, co może spowodować powstawanie sytuacji niebezpiecznych, były poddane okresowej kontroli, a także badaniom przez jednostki działające na podstawie odrębnych przepisów (np. Urząd Dozoru Technicznego), albo osoby upoważnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje, albo specjalnej kontroli przeprowadzanej przez jednostki albo osoby, o których wyżej mowa, w przypadku możliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną, a będącego wynikiem prac modyfikacyjnych, zjawisk przyrodniczych, wydłużonego czasu postoju maszyny, niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy.
Wyniki kontroli, o których wyżej mowa powinny być rejestrowane i przechowywane do dyspozycji zainteresowanych organów, zwłaszcza nadzoru i kontroli warunków pracy, przez okres 5 lat od dnia zakończenia tych kontroli, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
Pracodawca ma obowiązek zapewnić, aby czynności związane z obsługą, naprawą, remontem lub konserwacją maszyn powodujące zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, były wykonywane przez pracowników upoważnionych i posiadających odpowiednie kwalifikacje, natomiast pracownicy obsługujący te maszynypowinni otrzymać informacje informacje dotyczące eksploatacji obsługiwanej maszyny, w tym pisemną instrukcję dotyczącą jej użytkowania.
Pracownicy powinni być informowani o zagrożeniach związanych z maszynami znajdującymi się w miejscu pracy lub ich otoczeniu oraz o wszelkich zmianach w tych maszynach wprowadzonych w takim zakresie, w jakim zmiany te mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo tych maszyn, nawet gdy pracownicy bezpośrednio ich nie użytkują.
Ponadto pracodawca powinien zapewnić pracownikom użytkującym maszyny, aby odbyli odpowiednie przeszkolenie w zakresie bezpiecznego ich użytkowania, a pracownicy wykonujący naprawy, modernizację, konserwację lub obsługę maszyn odbyli specjalistyczne przeszkolenie w tym zakresie.
Ponadto ww. rozporządzenie nakazuje pracodawcy konsultowanie z pracownikami lub ich przedstawicielami zagadnień związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w zakresie określonym w rozporządzeniu oraz umożliwianie pracownikom udziału w dyskusjach o tych sprawach.
Minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracownikw podczas pracy (Dz U. Nr 191, poz. 1596 z pźn. zm.) pracodawca do obowiązkw pracodawcy należy podjęcie działań mających na celu zapewnienie, by maszyny udostępnione pracownikom na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, były odpowiednie do wykonywania pracy oraz mogły być użytkowane bez pogorszenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracownikw. Pracodawca ma przy tym obowiązek zastosowania odpowiednich rozwiązań mających na celu zminimalizowanie ryzyka związanego z użytkowaniem maszyn, jeżeli maszyny nie mogą być użytkowane bez ryzyka dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracownikw. Pracownicy powinni być informowani o zagrożeniach związanych z maszynami znajdującymi się w miejscu pracy lub ich otoczeniu. Wyniki kontroli stanu technicznego tych maszyn powinny być rejestrowane i przechowywane do dyspozycji zainteresowanych organw, nadzoru i kontroli warunkw pracy (zwłaszcza PIP lub UDT).