Co roku w Unii Europejskiej, według statystyk Europejskiego Urzędu Statystycznego Eurostat, w następstwie wypadków przy pracy umiera 5 720 osób. Ponadto Międzynarodowa Organizacja Pracy szacuje, że kolejne 159 500 pracowników w UE umiera co roku w wyniku chorób zawodowych. Uwzględniając obie te liczby, szacuje się, że co trzy i pół minuty ktoś w UE umiera z przyczyn związanych z pracą. Co cztery i pół sekundy jakiś pracownik w UE ulega wypadkowi powodującemu, że musi on pozostawać w domu przez co najmniej trzy dni robocze. Liczba wypadków przy pracy, których skutkiem są trzydniowe lub dłuższe nieobecności w pracy, jest ogromna — wynosi ponad 7 mln rocznie.
Wszystko to powoduje:
• koszty ludzkie dla pracowników i ich rodzin
• koszty dla organizacji/przedsiębiorstw (zwolnienia chorobowe, koszty ubezpieczenia, wydajność, rotacja pracowników, motywacja, konkurencyjność, itp.)
• koszty dla społeczeństwa (rosnące obciążenie systemów opieki zdrowotnej)
Większości z tych wypadków przy pracy i chorób zawodowych można zapobiec, a pierwszym etapem zapobiegania im jest ocena ryzyka zawodowego. Takie jest przesłanie ogólnoeuropejskiej kampanii informacyjnej na temat oceny ryzyka zawodowego „Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Dobre dla ciebie. Dobre dla firmy.”, zainicjowanej przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA). Kampania ta skupia się szczególnie na takich sektorach wysokiego ryzyka, jak budownictwo, rolnictwo, opieka zdrowotna oraz potrzeby małych i średnich przedsiębiorstw. Będzie ona trwać przez dwa lata (w latach 2008-2009).
Na mocy prawa UE wszyscy pracodawcy w UE są zobowiązani do przeprowadzania ocen ryzyka zawodowego. Ocena ryzyka zawodowego pomaga pracodawcom zrozumieć, jakie działania powinni podjąć, by poprawić bezpieczeństwo i higienę pracy. Działania prewencyjne w oparciu o ocenę ryzyka są podstawą europejskiego podejścia do BHP. Ma to swoje uzasadnienie. Jeżeli ocena ryzyka — początek procesu zarządzania ryzykiem — nie zostanie przeprowadzona prawidłowo lub w ogóle nie nastąpi, mało prawdopodobne jest wprowadzenie właściwych środków prewencyjnych.
Inicjatorzy kampanii zachęcają małe firmy do przeprowadzenia własnej oceny ryzyka w miejscu pracy i sporządzenia planów działań zapobiegawczych. Podkreślają, że przede wszystkim należy rozpoznać problemy i zagrożenia – niezależnie od tego, czy dotyczą one materiałów, sprzętu czy metod pracy. Mogą w tym pomóc sami pracownicy. Równie ważne jest określenie, które kategorie pracowników są najbardziej narażone na niebezpieczeństwo; na przykład kobiety ciężarne i osoby niepełnosprawne oraz z problemami zdrowotnymi.
EU-OSHA radzi zatem, aby: unikać ryzykownych sytuacji, zastępować niebezpieczne metody i materiały bezpiecznymi, dostosowywać się na bieżąco do najnowszych zmian technicznych, szkolić i informować pracowników oraz rozwijać odpowiednią strategię prewencyjną. Przedsiębiorstwa powinny zrozumieć, że nakłady na zapewnienie bezpieczeństwa w miejscu pracy przynoszą korzyści finansowe. Zdrowi i zmotywowani pracownicy są bardziej wydajni i zwiększają konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw.
Jak powiedział Vladimír Špidla, unijny komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i równości szans, ocena ryzyka zawodowego jest kluczem do obniżenia kosztów dla gospodarki, spowodowanych wypadkami przy pracy.
Według dyrektora EU-OSHA Jukki Takali, ocena ryzyka zawodowego niekoniecznie musi być skomplikowana, zbiurokratyzowana lub stanowić zadanie tylko dla ekspertów. Jest to błędne przekonanie szczególnie powszechne wśród małych i średnich przedsiębiorstw. Istnieje mnóstwo dostępnych narzędzi (takich jak listy sprawdzające), które pomagają w realizacji tego procesu, a EU-OSHA promuje prostą pięciostopniową metodę. Po drugie, odpowiednia ocena ryzyka zawodowego przynosi też liczne korzyści biznesowe, gdyż przekształcanie miejsc pracy w bezpieczniejsze i zdrowsze pomaga ograniczać absencję w pracy i koszty ubezpieczeniowe, a także zwiększa motywację i wydajność pracowników.
Ocena ryzyka zawodowego pomaga wreszcie ograniczać obciążenie narodowych systemów opieki zdrowotnej - powiedziała Romana Tomc, słoweńska sekretarz stanu ds. pracy, rodziny i spraw społecznych.
Kampania „Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy” zwraca uwagę na konieczność oceny ryzyka zawodowego zgodnie ze wspólnotową strategią na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2007-2012, która ma na celu ograniczenie wypadków przy pracy w tym okresie o jedną czwartą w całej UE.
Lepsza ocena ryzyka zawodowego szansą na zmniejszenie liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Unia Europejska rozpoczęła dwuletnią kampanię na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Zdaniem inicjatorw kampanii, większości z wypadkw przy pracy i chorb zawodowych można zapobiec, a pierwszym etapem zapobiegania im jest ocena ryzyka zawodowego. Kampania Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Dobre dla ciebie. Dobre dla firmy wpisuje się we wsplnotową strategię na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2007-2012, ktra ma na celu ograniczenie wypadkw przy pracy w tym okresie o jedną czwartą w całej UE.