Zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów w transporcie kolejowym (Dz. U. poz. 369) komisja kolejowa: 1) ustala okoliczności i przyczyny wypadku lub incydentu; 2) określa szacunkowo rozmiary strat z tego tytułu; 3) określa wnioski zapobiegające powstaniu podobnego wypadku lub incydentu w przyszłości. Ustalając okoliczności i przyczyny zdarzenia, komisja może m.in.: 1) dokonywać oględzin i badań na miejscu wypadku lub incydentu lub w innym miejscu, które ma związek z wypadkiem lub incydentem, z wykorzystaniem technik zapisu danych, obrazu i dźwięku; 2) analizować dokumentację mającą związek z wypadkiem lub incydentem i włączać jej oryginały lub wykonane kopie, wydruki, wyciągi i odpisy do akt postępowania; 3) wysłuchiwać osób mających związek ze sprawami objętymi postępowaniem; 4) przeprowadzać konfrontacje lub wizje lokalne; 5) wnioskować o wykonanie ekspertyz. O rodzaju i zakresie czynności wykonywanych przez komisję kolejową oraz sposobie prowadzenia postępowania decyduje przewodniczący komisji kolejowej z własnej inicjatywy lub po przedstawieniu wniosków przez członków komisji.
W myśl § 24 rozporządzenia po zakończeniu postępowania dowodowego komisja kolejowa dokonuje analizy końcowej, ustalając: 1) przyczyny wypadku lub incydentu; 2) końcową kwalifikację przyczyny bezpośredniej wypadku lub incydentu i jej kategorię; 3) wnioski zapobiegawcze.
Komisja kolejowa, w zależności od dokonanych ustaleń, określa przyczyny wypadku lub incydentu, w tym: 1) przyczynę pierwotną – stanowiącą początek ciągu nieprawidłowości, które doprowadziły do powstania wypadku lub incydentu; 2) przyczyny bezpośrednie – stwarzające stan bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego i stanowiące warunek konieczny powstania wypadku lub incydentu; 3) przyczyny pośrednie – pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem lub incydentem i mające wpływ na wielkość szkód i strat powstałych w jego wyniku; 4) przyczyny systemowe – związane ze stosowaniem uregulowań prawnych, systemu zarządzania bezpieczeństwem, systemów zarządzania utrzymaniem lub przepisów wewnętrznych podmiotów uczestniczących w wypadku lub incydencie. Po ustaleniu wyników postępowania komisja kolejowa sporządza protokół ustaleń końcowych, którego wzór określa załącznik nr 6 do rozporządzenia. Postępowanie powinno być zakończone przed upływem 30 dni roboczych od dnia wypadku lub incydentu.
Omawiane rozporządzenie obowiązuje od 19 marca br. Było ono poprzedzone rozporządzeniem Ministra Transportu z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów na liniach kolejowych (Dz. U. poz. 593), które utraciło moc z dniem 1 marca 2016 r.
Komisja ustali okoliczności i przyczyny wypadku w transporcie kolejowym
Sposób powiadamiania o poważnych wypadkach, wypadkach i incydentach w ruchu kolejowym oraz tok postępowania i tryb pracy komisji kolejowych określa nowe rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa.