Mała aktywność zawodowa Polek ma negatywne konsekwencje gospodarcze w skali makro- i mikroekonomicznej. Przekłada się na niższą wartość PKB, niższe wpływy ze składek i podatków, a tym samym na mniejsze możliwości finansowania transferów i usług publicznych. W wymiarze mikroekonomicznym bierność zawodowa – szczególnie dłuższa – przekłada się na niższe dochody z pracy, mniejsze szanse na powrót do pracy i na lepiej płatne stanowiska, a w konsekwencji – na dużo gorszą sytuację po przejściu na emeryturę (niższe świadczenie, wyższe ryzyko braku świadczenia, ubóstwo).
- W krajach o małej aktywności zawodowej kobiet niższe są współczynniki dzietności. W związku z tym w propozycjach skierowanych na rynek pracy należy szukać w szczególności rozwiązań wspierających rodziców. Celowo mówię o rodzicach, a nie o matkach, bo konieczne są działania na rzecz obojga rodziców. W 2019 r. mniej niż 1 proc. ojców zdecydowało się na skorzystanie z urlopu rodzicielskiego. Powinniśmy o tym pamiętać planując wsparcie z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2021-2027 – mówi Małgorzata Lelińska, wicedyrektor departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan.
Czytaj również: Szybki powrót do pracy po macierzyńskim nie gwarantuje dawnego stanowiska>>
Jak zwiększyć aktywność kobiet – propozycje Lewiatana
Aktywność zawodową kobiet można zwiększyć poprzez:
- jeszcze większe upowszechnianie elastycznych form pracy
- zmniejszenie barier w godzeniu życia zawodowego z rodzinnym
- wyrównanie luki płacowej między kobietami i mężczyznami
- zwiększenie dostępu do dobrej jakości opieki i edukacji dla dzieci
- umożliwienie dostępu do usług wspierających opiekę nad innymi osobami zależnymi i seniorami
- wspieranie zmian kulturowych, które wzmocnią aspiracje zawodowe kobiet i zachęcą mężczyzn do angażowania się w opiekę nad dziećmi.
Równości na rynku pracy nie osiągniemy bez wyrównywania nierówności w życiu społecznym. Bez większego partnerstwa w życiu prywatnym działania związane ze sferą zawodową nie będą aż tak skuteczne, a ich wpływ długotrwały. Dlatego nie da się oddzielić poszczególnych obszarów życia. Ogromną rolę w budowaniu właściwych postaw, a w konsekwencji równości na rynku pracy, odgrywa edukacja.
Najmniej aktywne zawodowo są trzy grupy kobiet:
- słabiej wykształcone,
- mieszkające w mniejszych miejscowościach i na wsi,
- matki dwójki małych dzieci.
Kobiety napotykają bariery w postaci nieelastycznego czasu pracy, nieatrakcyjnych finansowo i fizycznie miejsc pracy, obciążenia obowiązkami domowymi i opiekuńczymi, braku instytucji edukacyjnych i świadczących usługi opiekuńcze dla małych dzieci, czy osób zależnych. Ich aktywność zawodową ograniczają także rozwiązania podatkowo-zasiłkowe, zmniejszające opłacalność podejmowania pracy, ale także luka płacowa.
- Blisko 50 proc. matek dzieci do lat 3 nie wraca do pracy z powodu braku dostępu do opieki. Matki chcą pracować. 94,4 proc. niepracujących mam zadeklarowała chęć powrotu na rynek pracy. Jednocześnie prawie 70 proc. kobiet boi się tego, że po powrocie do pracy nie będą miały możliwości łączenia opieki nad dzieckiem i pracy w taki sposób, jaki by tego chciały – dodaje Małgorzata Lelińska.
Jej zdaniem, w kontekście równości szans na rynku pracy warto także wspomnieć o małym udziale kobiet w gremiach decyzyjnych (zarządach i radach nadzorczych), ale także na wysokich stanowiskach menedżerskich. Tutaj także potrzeba wspierać aspiracje kobiet i wzmacniać je na ścieżce kariery, np. poprzez programy mentoringowe.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.