Jak uwzględnić w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego premię roczną?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis HRW jaki sposób należy przyjmować w podstawie naliczenia chorobowego premię roczną?Premia przyznawana jest na podstawie maila dotyczącego jej wypłaty, brak jest regulaminu dot. jej przyznawania i nie wiemy, czy zostanie ona wypłacona za 2015 r. i lata kolejne.Jeśli premia roczna za 2014 r. wypłacona była 21 marca 2015 r. i nic nie wiemy, czy za 2015 r. zostanie ona wypłacona, to w jaki sposób i do jakiego okresu powinna wchodzić ona do podstawy chorobowego?Jeśli pracownik zachoruje 3 stycznia 2016 r., czy premię z 21 marca 2015 r. należy przyjąć do podstawy chorobowego?Jeśli natomiast zachoruje 1 kwietnia 2015 r., to już nie należy jej uwzględniać?Czy premia wypłacona 21 marca 2015 r. za 2014 r. od 1 stycznia 2016 r. powinna stanowić podstawę do naliczenia chorobowego?

Odpowiedź:
Premia roczna za 2014 r. w wysokości 1/12 jej kwoty powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego przysługującego z tytułu niezdolności do pracy, która powstała w 2015 r. Nie należy jej natomiast brać pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego przysługującego z tytułu niezdolności do pracy, która wystąpi w 2016 r.

Uzasadnienie:
Przy ustalaniu podstawy wymiaru wynagrodzenie chorobowego stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – art. 92 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy - art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 z późn. zm.) – dalej u.ś.p. Dla celów u.ś.p. za wynagrodzenie uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (art. 3 pkt 3 u.ś.p.) Wypłacana pracownikowi przez pracodawcę premia bez względu na to, czy jest to tzw. premia regulaminowa, czy też premia uznaniowa jest przychodem z stosunku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym ubezpieczenie chorobowe – art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.). Nie wszystkie jednak przychody ze stosunku pracy, które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, są brane pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi nie uwzględnia się bowiem składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku (art. 41 ust. 1 u.ś.p.). ZUS przyjmuje, że w razie braku postanowień o zachowaniu prawo do składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku chorobowego należy uznać, że nie przysługuje on za okres pobierania zasiłku chorobowego i powinien być uwzględniony w jego podstawie wymiaru. Jeżeli jednak pomimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub umowie o pracę, pracodawca udokumentuje, że tego rodzaju składnik wynagrodzenia jest wypłacany za okres pobierania zasiłku chorobowego, nie uwzględnia się go w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego (pkt 218 „Komentarz do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 ze zm. – wybrane zagadnienia”).
Premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne, wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 42 ust. 3 u.ś.p.). Jeżeli składniki wynagrodzenia przysługujące za okres roczne nie zostały wypłacony do czasu ostatecznego sporządzenia listy wypłat zasiłków chorobowych, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się składniki wypłacone za okres poprzedni (art. 42 ust. 5 u.ś.p.). Tym samym premia roczna za 2014 r., wypłacona pracownikowi w 2015 r., która nie jest wypłacana za okres pobierana zasiłku chorobowego, może być uwzględniona w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego przysługującego z tytułu niezdolności do pracy, która powstała w 2015 r. Nie powinna być natomiast brana pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi z tytułu niezdolności do pracy, która wystąpi w 2016 r. W takiej sytuacji nie wydaje się uzasadnione zastosowanie zasady, zgodnie z którą jeżeli składniki wynagrodzenia przysługujące za okres roczne nie zostały wypłacony do czasu ostatecznego sporządzenia listy wypłat zasiłków chorobowych, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się składniki wypłacone za okres poprzedni. Trudno bowiem mówić o tym, że pracownikowi przysługuje premia roczna za 2015 r. skoro jest to premia uznaniowa i nie wiadomo, czy zostanie wypłacona pracownikowi.

Magdalena Kostrzewa

Odpowiedzi udzielono  23.11.2015 r.