Jak rozumieć związek przyczynowy między wypadkiem przy pracy a niezdolnością do pracy?

Pracownik uległ wypadkowi, który został zakwalifikowany jako wypadek przy pracy. W jego wyniku poszkodowany doznał urazu stawu kolanowego, który nie spowodował bezpośrednio niemożności kontynuacji pracy. Pracownik po wypadku przychodził do pracy. W następstwie urazu pracownik musi poddać się zabiegowi, po którym będzie przebywał ok. 14 dni na zwolnieniu lekarskim.Czy w takim przypadku poszkodowanemu pracownikowi należy wypłacić 100% wymiaru wynagrodzenia czy 80%?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

L4 jest spowodowane zabiegiem, ale przyczyną zabiegu jest wypadek, któremu uległ pracownik.

Szerokie rozumienie związku przyczynowego dopuszcza uznanie, iż w omawianej sytuacji pomiędzy zdarzeniem a niezdolnością do pracy istnieje związek przyczynowy.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) - dalej u.u.s.w.p. z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową przysługuje zasiłek chorobowy.
W orzecznictwie odnoszącym się do ubezpieczenia wypadkowego prezentowane jest szerokie rozumienie związku przyczynowego pomiędzy chorobą zawodową a niezdolnością do pracy. W wyroku z dnia 7 kwietnia 2010 r., I UK 338/09, Lex nr 604208 Sąd Najwyższy uznał, że "określenie zawarte w ustawie wypadkowej odnoszące się do związku przyczynowego, a ujęte w wyrażeniu "wskutek", należy rozumieć jako obiektywnie istniejące następstwo faktów i zależność tego rodzaju, że jeden poprzedza drugi i zdolny jest go wywołać. Nie jest zatem konieczne, żeby choroba zawodowa była wyłączną przyczyną zgonu (odpowiednio: niezdolności do pracy); wystarczy, że jest przyczyną istotną."
W wyroku z dnia z dnia 9 grudnia 2008 r., I UK 147/08, OSNP 2010, nr 11-12, poz. 145 Sąd Najwyższy przyjął, iż "do rozważanej odpowiedzialności nie ma zastosowania teoria adekwatnego związku przyczynowego, prowadząca do uwzględniania wyłącznie prawnie istotnych zależności między szkodą a jej przyczyną i eliminowania przyczyn, dla których skutek nie stanowi "normalnego" następstwa. Przepisy prawa ubezpieczeń społecznych regulują bowiem samodzielnie zasady odpowiedzialności z tytułu zaistnienia ryzyka ubezpieczeniowego i nie odsyłają do ograniczeń odpowiedzialności płynących z art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Wobec tego uzasadnione jest ujmowanie rozważanego związku przyczynowego jako relacji, w której przyczyną jest ogół równorzędnych wobec siebie zdarzeń, bez spełnienia których skutek nie mógłby nastąpić, a zatem przyjęcie teorii równowartości warunków, zwaną też teorią warunku koniecznego sine qua non. Teoria ta przyjmuje, że szkoda jest następstwem splotu przyczyn równoważnych, obejmujących wszystkie zdarzenia pozostające w relacji przyczyna-skutek tak długo, aż hipotetyczne wyeliminowanie jednej z przyczyn doprowadzi do wniosku o niemożliwości nastąpienia danego skutku. Gdy istnieje wielość przyczyn wywołujących szkodę należy - według tej teorii - wyróżnić przypadek, gdy każda z nich mogła szkodę wywołać, albo będąc ogniwem łańcucha przyczyn, albo gdy zadziałały równocześnie. W takim przypadku, gdy dochodzi do zbiegu przyczyń, odpowiedzialność za skutek zachodzi w takim zakresie, w jakim szkoda jest niepodzielnym następstwem ich wszystkich, choć stopień efektywności działania konkretnej przyczyny był mniej lub bardziej znaczący. Takie przyczyny określa się jako przyczyny istotne (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2000 r., II UKN 351/99, OSNAPiUS 2001, nr 12, poz. 419 i powołane w jego uzasadnieniu wcześniejsze orzecznictwo).
Wobec powyższego niezdolność do pracy wskutek choroby zawodowej w rozumieniu art. 6 u.u.s.w.p. (i art. 18 ust. 1 ustawy wypadkowej z 1975 r.) zachodzi wówczas, gdy choroba zawodowa jest istotną przyczyną częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, co oznacza, że bez wynikającego z niej uszczerbku na zdrowiu niezdolność do pracy nie wystąpiłaby. Taki stan rzeczy istnieje niewątpliwie, gdy choroba zawodowa sama powoduje uszczerbek na zdrowiu uzasadniający zakwalifikowanie pracownika jako częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy. Zachodzi on jednak również wówczas, gdy sama choroba zawodowa nie uzasadnia uznania pracownika za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy, jednakże bez wynikającego z niej uszczerbku na zdrowiu niezdolność do pracy nie wystąpiłaby, ponieważ pozostałe przyczyny niezdolności, np. inne choroby, nie wystarczają do jej powstania. W takim przypadku, stopień w jakim choroba zawodowa przyczynia się do niezdolności nie ma znaczenia, ważne jest to, że przesądza ona o wystąpieniu niezdolności do pracy, stanowiąc jej istotną przyczynę."
Powyżej prezentowane wywody nie odnoszą się co prawda ściśle do art. 6 ust. 1 pkt 1 u.u.s.w.p., mogą być jednak pomocne przy ocenie przedstawionego stanu faktycznego. W art. 6 ust. 1 pkt 1 u.u.s.w.p. ustawodawca nie posłużył się pojęciem "stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ", lecz "niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową". Jednak oba określenia odnoszą się do związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem a niezdolnością do pracy.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.