Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Pracownik wykonywał pracę, będąc w podróży służbowej. W czasie pracy nie uskarżał się na żadne dolegliwości. W nocy wyszedł z hotelu (w celach niesłużbowych). Po jakimś czasie jego współpracownicy zaczęli go szukać. Rano znaleziono go na sąsiadującej z hotelem budowie domu jednorodzinnego, w wykopie ze skręconym karkiem. Wezwano Policję, prokuraturę oraz pogotowie ratunkowe.
Czy poniższe zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy (lub na równi z nim)?
Z opisu nie wynika, aby powyższy przypadek kwalifikował się jako wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy. Pobyt na budowie nie miał żadnego związku z realizowanymi przez pracownika zadaniami w ramach podróży służbowej. Sądzę jednak, że zespół powypadkowy powinien wstrzymać się ze sporządzeniem protokołu powypadkowego do czasu zakończenia śledztwa przez prokuraturę, chyba że w jego trakcie zostaną ujawnione okoliczności, które jednoznacznie potwierdzą lub zaprzeczą, że opisane zdarzenie jest wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy.
W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) – u.u.s.w.p. za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 u.u.s.w.p. na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Szczegółowy tryb postępowania powypadkowego rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) – dalej r.u.o.p.w.
Zgodnie z przytoczoną definicją opisane zdarzenie należałoby zakwalifikować jako wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy (podróż służbowa). Jednak ze względu na brak dowodów wskazujących na jakikolwiek związek z realizowanymi przez pracownika zadaniami służbowymi, zdarzenie nie spełnia podstawowej przesłanki zawartej w tej definicji.
Dlatego też, zespół powypadkowy powołany do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, zgodnie z § 7 ust. 2 r.u.o.p.w. powinien zwrócić się do organu prowadzącego śledztwo lub dochodzenie o pomoc w ustaleniu, jak doszło do zdarzenia. Być może udostępnione informacje pomogą jednoznacznie wskazać przyczynę wypadku, co pozwoli na ustalenie, czy występował związek z powierzonymi zadaniami służbowymi. Jeżeli zespół powypadkowy nie dopatrzy się jednoznacznego związku wypadku z realizowanymi zadaniami służbowymi, zdarzenie nie powinno zostać uznane za wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy.
W uzasadnionych przypadkach przepisy bhp umożliwiają pracodawcy sporządzenie dokumentacji powypadkowej w terminie późniejszym niż 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Oczekiwanie na odpowiedź prokuratury, która szczegółowych informacji nie będzie w stanie udzielić do czasu zakończenia postępowania, przedłuży czas dochodzenia przyczyn i okoliczności wypadku. W związku z powyższym, zgodnie z § 9 ust. 2 r.u.o.p.w. zespół powypadkowy będzie zobligowany do podania przyczyn tego opóźnienia w treści protokołu powypadkowego.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.