Kontrolerzy NIK wykryli szereg nieprawidłowości w tych wydatkach spółek Skarbu Państwa, które nie są bezpośrednio związane z ich zasadniczą działalnością. Chodzi m.in. o finansowanie pracy związków zawodowych, zamawianie ekspertyz i usług doradczych, sponsoring, a także wydatki na organizację szkoleń i konferencji.
W 15 skontrolowanych spółkach z udziałem Skarbu Państwa koszty pozaprodukcyjne kształtowały się na różnym poziomie - wynosiły od promila do nawet 30 proc. wszystkich kosztów ponoszonych przez firmy. Najwięcej z tej sumy - 197 mln zł (55 proc.) - pochłonęły ekspertyzy, badania i usługi doradcze. Natomiast koszty, jakie spółki (10 z 15) ponosiły z tytułu działalności zakładowych organizacji związkowych, wynikały głównie z finansowania wynagrodzeń członków zarządów związków. Byli oni zwalniani z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie, zachowując jednocześnie prawo do wynagrodzenia. Kontrolerzy NIK ujawnili, że w trzech spółkach zwolniono w ten sposób do zasiadania w zarządzie większą liczbę pracowników, niż przewidywały to przepisy. Zgodnie z przepisami związki zawodowe mogły też zwalniać pracowników ze świadczenia pracy (z zachowaniem prawa do wynagrodzenia) na czas niezbędny do wykonania doraźnych prac na rzecz związku (np. remontu pomieszczeń). Tę furtkę wykorzystywały związki zawodowe w KHW S.A. Pracownikom udzielano wielodniowych zwolnień, choć zlecane im prace związkowe nie miały charakteru doraźnego. Rekordzista w ciągu dwóch lat przebywał na takim zwolnieniu przez 452 dni. Wszystkie ze skontrolowanych spółek finansowały szkolenia i konferencje dla swoich pracowników. Kontrolerzy NIK wykryli w dwóch spółkach rażące nieprawidłowości, które świadczyły o niegospodarności oraz naruszeniu przepisów o zamówieniach publicznych. KHW S.A. wysłał np. grupę 30 pracowników na czterodniowe seminarium do Wielkiej Brytanii. Część szkoleniowa obejmowała tylko jeden dzień, i to w czasie między śniadaniem a lunchem. Pozostały czas wypełniony był programem turystycznym. Koszt wyjazdu wyniósł 133 tys. złotych. Ta sama firma wysłała czterech pracowników na dwutygodniowy wyjazd do Kambodży, organizowany przez jeden ze związków.
Opracowanie: Weronika Adamczyk
Źródło: www.nik.gov.pl, stan z dnia 17 października 2012 r.