Utrata ważności orzeczenia dotyczy osób, które miały je już przedłużane wcześniej na mocy np. przepisów covidowych. 3 sierpnia weszła w życie ustawa z 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Wprowadza ona zasadę przedłużenia ważności orzeczeń, które na mocy poprzednich przepisów były przedłużane, a straciłyby ważność 30 września. Polega ona na obowiązku złożenia wniosku o nowe orzeczenie w miejskim lub powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności do 30 września. Jeśli wniosek nie zostanie złożony do tego czasu, stare orzeczenie utraci ważność. Jeśli zaś wniosek złożymy, orzeczenie będzie dalej ważne najpóźniej do 31 marca 2025 r., a zespół orzeczniczy wyda zaświadczenie, że wniosek został złożony. PFRON wyjaśnia w komunikacie zasady związane z przedłużaniem ważności orzeczeń.
Czytaj również: Przepisy o dłuższej ważności orzeczeń już obowiązują>>
Dwa różne przepisy
PFRON wyjaśnia, że w okresie od 3 sierpnia 2024 r. do 30 września 2024 r. obowiązują dwa różne przepisy, które wyznaczają inną datę utraty ważności przedłużanych orzeczeń.
- Przepis obowiązujący do 30 września 2024 r.: Orzeczenia wydane przez zespół orzeczniczy, które utraciły ważność w okresie od 9 grudnia 2019 r. do 29 września 2024 r., są ważne do 30 września br. Przedłużenie ważności nie może trwać jednak dłużej niż do dnia, w którym nowe orzeczenie o niepełnosprawności albo nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, stanie się ostateczne. Aby zastosować ten przepis osoba posiadająca orzeczenie, które miało wygasnąć we wskazanych terminach, nie musiała złożyć wniosku o wydanie nowego orzeczenia. Zatem orzeczenie zachowuje ważność do dnia, w którym nowe orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu, stanie się ostateczne. Podstawa prawna: art. 1 ustawy z 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności.
- Przepis obowiązujący od 3 sierpnia 2024 r.: Jeśli złożymy wniosek o nowe orzeczenie lub stopień niepełnosprawności w okresie ważności starego dokumentu, to zachowa ono ważność do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia. Przedłużenie ważności nie może trwać jednak dłużej niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca, następującego po dacie określającej ważność orzeczenia. Zatem orzeczenie jest ważne do dnia wydania nowego, ostatecznego orzeczenia. Podstawa prawna: art. 6bb ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.
Artykuł ten został wprowadzony na stałe do porządku prawnego i będzie obowiązywał już dla wszystkich orzeczeń wydawanych w przyszłości.
- Zróżnicowanie dat utraty ważności orzeczeń o niepełnosprawności wynika z dwóch przepisów. Ważność do 30 września wynika z ustawy z 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Natomiast zmiana od 3 sierpnia 2024 r. wynika z nowego przepisu (art. 6bb) wpisanego do ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych na stałe – wyjaśnia Mateusz Brząkowski, radca prawny prowadzący własną kancelarię.
Obowiązuje też przepis (na podstawie ustawy o rehabilitacji z 24 lipca br.), który stanowi, że do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, czyli przed 3 sierpnia 2024 r., stosuje się nowe przepisy.
Cena promocyjna: 197.4 zł
|Cena regularna: 329 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 329 zł
Czytaj w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >
Różnice w datach ważności orzeczeń
W związku z powyższymi przepisami, PFRON informuje:
- dla orzeczeń wydanych do 2 sierpnia 2024 r. przez miejskie lub powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, (które nie zostały zaskarżone) - ważność orzeczeń poprzedzających te orzeczenia wygaśnie w dniu, w którym nowe orzeczenie stało się ostateczne;
- dla orzeczeń wydanych od 3 sierpnia 2024 r., (które nie zostały zaskarżone) – ważność orzeczeń poprzedzających te orzeczenia wygaśnie w dniu wydania nowych orzeczeń, które w związku z niewniesieniem odwołania staną się ostateczne.
Jeśli osoba orzekana odwoła się od orzeczenia miejskiego lub powiatowego zespołu do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, to skutek w wyznaczaniu daty utraty ważności poprzedniego orzeczenia dla obu przepisów będzie taki sam. W takiej sytuacji poprzednie orzeczenie może być przedłużone do dnia wydania orzeczenia przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności (o ile będzie ono wydane nie później niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej ważność poprzedniego orzeczenia), ponieważ orzeczenie to jest ostateczne w dniu jego wydania. Nie ma też znaczenia, czy orzeczenie wojewódzkiego zespołu będzie wydane przed czy po wejściu nowych przepisów.
Sprawdź również książkę: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz >>
Co zrobić, by przedłużyć orzeczenie o niepełnosprawności
- Jeśli posiadasz orzeczenie, którego ważność na mocy przepisu ustawy z 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności jest wydłużona do 30 września 2024 r. i nie złożysz do 30 września 2024 r. wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia, to od 1 października 2024 r. orzeczenie to traci ważność. Nie będziesz już posiadać ważnego dokumentu, który potwierdza niepełnosprawność.
- Jeśli posiadasz orzeczenie, którego ważność na mocy przepisu ustawy z 19 grudnia 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, jest wydłużona do 30 września 2024 r., i złożysz do tego dnia wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, to orzeczenie będzie mogło być przedłużone na podstawie art. 6bb ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia. Wydłużenie nie może trwać jednak dłużej niż o kolejnych 6 miesięcy, czyli do 31 marca 2025 r.
- Jeśli posiadasz orzeczenie, którego ważność kończy się po 30 września 2024 r. i przed upływem ważności tego orzeczenia złożysz wniosek o wydanie kolejnego, to stare orzeczenie będzie mogło być przedłużone na podstawie art. 6bb ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Wydłużenie nastąpi do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej ważność orzeczenia.
Przykład: Jeśli orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest ważne np. do 15 listopada 2024 r. i do tego dnia złożysz wniosek o wydanie nowego orzeczenia, to okres sześciu miesięcy będzie upływał 31 maja 2025 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
