Do Sejmu wpłynął projekt regulujący zależność między świadczeniem wychowawczym a obowiązkiem alimentacyjnym

Prezydent zaproponował rozwiązanie, zgodnie z którym świadczenie wychowawcze oraz będący jego odpowiednikiem dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego nie będą wpływały na zakres obowiązku alimentacyjnego. Wustawiez dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci nie przesądzono w sposób wyraźny o tej relacji.

W praktyce już w chwili obecnej można zaobserwować dwa odmienne stanowiska. Zgodnie z pierwszym z nich, świadczenie wychowawcze powinno być uwzględniane przez sądy rodzinne przy ustalaniu wysokości alimentów. Wynika to przede wszystkim z braku przepisu stanowiącego, że świadczenie nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego. Ponadto, mimo iż pomoc państwa nie zwalnia rodziców z obowiązku alimentowania dziecka, sąd rodzinny, ustalając usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz sytuację materialną rodziców, zobowiązany jest uwzględnić wszystkie świadczenia, które otrzymuje dziecko. Z kolei w myśl odmiennego poglądu, sądy rodzinne, określając zakres obowiązku alimentacyjnego, powinny abstrahować od świadczenia wychowawczego. Zobowiązanie rodziców wobec dziecka jest fundamentalne i nie ma możliwości zwolnienia ich z tego obowiązku. A zatem, zmniejszenie wysokości alimentów z powodu uprawnienia do świadczenia wychowawczego, będącego świadczeniem dodatkowym, finansowanym ze środków publicznych, byłoby nieuprawnione.

Projekt zmienia art. 135 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego regulujący kwestię wpływu świadczeń socjalnych na istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. Chodzi o wyraźne wskazanie, że świadczenie wychowawcze oraz będący jego odpowiednikiem dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego (mieszczący się w kategorii świadczeń i innych środków pieniężnych przysługujących na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej, wskazanych w projektowanym pkt 2 § 3 art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego. Pozwoli to na uniknięcie ewentualnych rozbieżności w orzecznictwie sądów rodzinnych oraz zapewni, zgodne z intencją ustawodawcy, stosowanie przepisów ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

W projekcie przewidziano ponadto uregulowanie kwestii wpływu na zakres obowiązku alimentacyjnego innych niż świadczenie wychowawcze i dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego, świadczeń przeznaczonych na pokrycie kosztów utrzymania dzieci, przysługujących rodzicom lub opiekunom dzieci, osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka oraz instytucjonalnej pieczy zastępczej. Chodzi o objecie dyspozycją art. 135 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego także świadczeń rodzinnych oraz właśnie świadczeń przysługujących osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka oraz sprawującym instytucjonalną pieczę zastępczą. Odmienne traktowanie zasiłków na utrzymanie dzieci, przysługujących różnym formom pieczy zastępczej, nie znajduje bowiem uzasadnienia.

Trzecia z proponowanych zmian zawartych w projekcie dotyczy wyłączenia kwot nie podlegających egzekucji na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego, w tym świadczenia wychowawczego oraz dodatku w wysokości świadczenia wychowawczego, z egzekucji komorniczej prowadzonej z rachunku bankowego.

Prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw wpłynął do Sejmu 22 kwietnia 2016 r.