Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedź: diety i inne należności z tytułu podróży służbowej członka rady nadzorczej są wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne, ale tylko do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej. Z dotychczasowego stanowiska ZUS prezentowanego w stosunku do zleceniobiorców wynika jednak, że będzie to dotyczyło tylko tych członków rady nadzorczej, którzy na mocy obowiązujących w danej firmie regulacji wewnętrznych (np. regulaminu) mają prawo do zwrotu kosztów podróży służbowej na zasadach przewidzianych dla pracowników sfery budżetowej.
Uzasadnienie: stosownie do art. 18 ust. 4 pkt 10 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 121) – dalej u.s.u.s., oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne członka rady nadzorczej stanowi przychód z tytułu pełnienia tej funkcji w rozumieniu przepisów podatkowych. Z § 5 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - dalej r.z.u.s., wynika jednocześnie, że przepisy § 2-4 r.z.u.s. stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członka rady nadzorczej, a co za tym idzie również przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Powyższe oznacza, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne członka rady nadzorczej stosuje się m. in. § 2 ust. 1 pkt 15 r.z.u.s., zgodnie z którym wolne od składek są diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że jeżeli członek rady nadzorczej otrzymuje diety i inne należności z tytułu podróży służbowej to są one wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne, ale tylko do wysokości przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej.
Czytaj: W 2015 r. delegowani za granicę zapłacą więcej do ZUS
Odnotować jednocześnie należy, że w przypadku zleceniobiorców, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 2 r.z.u.s., ZUS stoi na stanowisku, że przepis § 2 ust. 1 pkt 15 r.z.u.s. stosuje się do nich odpowiednio, jeżeli stosowne postanowienia zawartych z nimi umów lub przepisy odrębne przewidują zwrot tych należności na zasadach przewidzianych przepisami dotyczącymi podróży służbowych pracowników sfery budżetowej (poradnik ZUS pt. „Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych”, str. 62). W celu uniknięcia ewentualnego sporu z ZUS w tym zakresie, uzasadnione jest więc wprowadzenie przez podmiot, w którym funkcjonuje rada nadzorcze, regulacji wewnętrznych przewidujących, że wypłata członkowi rady nadzorczej diety i innych należności z tytułu podróży służbowej odbywa się na zasadach określonych dla pracowników sfery budżetowej.
W SerwisiePrawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych znajdziesz odpowiedzi na takie pytania jak:
Czy marynarzowi przysługują diety?
Jak prawidłowo pomniejszyć wysokość diety z tytułu zapewnionych posiłków?
Czy pracodawca może żądać od pracownika tzw. "diety ujemnej"?