Pracownik przedstawił zwolnienie lekarskie na 10 dni (3-12 stycznia 2011 r.). Po 3 dniach zwolnienia stawił się do pracy i wykonywał swoje obowiązki. Jak i za jaki okres należy rozliczyć wynagrodzenie za czas pracy i wynagrodzenie za czas choroby? Jak wykazać okres choroby na deklaracjach do ZUS (według zwolnienia lekarskiego, czy faktycznego przebywania na zwolnieniu)? Czy należy mu się wynagrodzenie za czas pracy faktycznie wykonywanej? Wiem, że pracownika nie należało dopuścić do pracy, ale pracodawca i osoby rozliczające wynagrodzenia dowiedziały się o podjęciu przez niego pracy już po fakcie. Spotkałam się z opinią, że w takiej sytuacji pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego. Jak jest w sytuacji, kiedy pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe?

Pracownik, który wykonuje pracę zarobkową w okresie orzeczonej niezdolności do pracy traci prawo do wynagrodzenia chorobowego (zasiłku chorobowego) za cały ten okres. Za czas faktycznie wykonanej pracy takiemu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę.

Stosownie do art. 92 § 3 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy (tzw. wynagrodzenie chorobowe) nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego. Z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 z późn. zm.) wynika, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Jeżeli więc pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonywał pracę zarobkową za okres tej niezdolności nie przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe (zasiłek chorobowy). Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 października 2006 r., sygn. akt II UK 44/06, za okres niezdolności do pracy, w czasie której pracownik wykonywał pracę pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę. Zgodnie bowiem z art. 80 k.p. za pracę wykonaną pracownikowi przysługuje wynagrodzenie.
Na mocy art. 41 ust. 3 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., w imiennym raporcie miesięcznym (tj. raporcie ZUS RSA) płatnik składek przekazuje do ZUS m.in. informacje o rodzaju i okresie przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, a także informacje o wypłaconych zasiłkach, wynagrodzeniach chorobowych oraz o zasiłkach finansowanych z budżetu państwa. Ponieważ pracownikowi za cały okres zwolnienia lekarskiego – z uwagi na wykonywanie w tym okresie pracy zarobkowej – nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe (zasiłek chorobowy), pierwsze 3 dni zwolnienia powinny być wykazane w raporcie ZUS RSA jako okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku (kod świadczenia/przerwy 151). Natomiast pozostałe dni zwolnienia lekarskiego, w czasie których pracownik faktycznie wykonywał pracę nie powinny być wykazywane w raporcie ZUS RSA.