Odpowiedź
Przepisy bhp nie ograniczają dopuszczalności zatrudniania kilku pracowników służby bhp w wieloosobowej komórce bhp na takich samych stanowiskach pracy, jeżeli osoby te spełniają wymagania kwalifikacyjne przewidziane dla tych stanowisk.
Uzasadnienie
Zasady tworzenia, organizacji, działania, uprawnień i kwalifikacji służby bezpieczeństwa i higieny pracy określają art. 237[11] ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p.
Zgodnie z art. 237[11] § 1 k.p., obowiązek utworzenia służby bhp (zatrudnienie etatowego pracownika) powstaje w momencie zatrudnienia więcej niż 100 pracowników. W przypadku pracodawcy zatrudniającego mniej niż 100 pracowników, może on powierzyć wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp również może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli: zatrudnia do 10 pracowników, albo zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
W razie braku kompetentnych pracowników, zgodnie z art. 237[11] § 2 k.p., pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy.
Stosownie do § 1 ust. 2 r.s.b.h.p., liczbę pracowników służby bhp ustala pracodawca, biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz występujące w zakładzie warunki pracy i związane z nimi zagrożenia zawodowe, a także uciążliwości pracy. Istotnym jest, aby na każdych 600 pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy (dotyczy to zakładów pracy zatrudniających powyżej 600 pracowników, przy czym każde przekroczenie tej liczby uważa się za rozpoczęcie nowej sześćsetki, wymagające kolejnego pracownika służby bhp), przypadał co najmniej 1 pracownik tej służby zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (§ 1 ust. 4 r.s.b.h.p.). Takie rozwiązanie ma zapewnić właściwą realizację zadań wynikających z § 2 ust. 1 r.s.b.h.p.
Podstawowym warunkiem, jaki musi zostać spełniony przy zlecaniu wykonywania zadań służby bhp (niezależnie od formy zatrudnienia), jest posiadanie przez daną osobę odpowiednich kwalifikacji, o których mowa w § 4 ust. 2 r.s.b.h.p., a przez które należy rozumieć: zawód technika bhp lub ukończone studia wyższe o kierunku bądź specjalizacji w zakresie bhp, albo studia podyplomowe w zakresie bhp. W zależności od posiadanych kwalifikacji pracownik może być zatrudniony na stanowisku: inspektora, starszego inspektora, specjalisty, starszego specjalisty lub głównego specjalisty do spraw bhp.
Powyższy katalog nie oznacza, że pracodawca, którego pracownik nabywa prawo do wyższego tytułu służbowego w hierarchii zawodowej (np. ze względu na ukończenie studiów podyplomowych, czy też przepracowanie określonego czasu w służbie bhp), jest obowiązany do zmiany jego stanowiska pracy. Awans, jak w przypadku każdego innego stanowiska pracy, jest związany nie tylko z kwalifikacjami formalnymi pracownika (wykształceniem, stażem pracy itp.), ale również z jego zaangażowaniem w wykonywaną pracę, realizacją powierzonych zadań, stosunkiem do przełożonych i współpracowników itp. Ocena tego – i w konsekwencji (ewentualny) awans pracownika – należy już do pracodawcy.
Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 5 października 2016 r.
