Czy w świadectwie pracy należy zamieścić informację dotyczącą przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę?

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę nie jest elementem, który zgodnie z przepisami powszechnie obowiązującymi podlega wyszczególnieniu w świadectwie pracy (także na żądanie pracownika).

Pytanie:
Czy pracodawca który złożył pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia powinien lub jest zobligowany do umieszczenia informacji w świadectwie pracy o przyczynach rozwiązania tejże umowy, jeśli przyczyną jest utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku?
Co w sytuacji gdy pracownik dla swojego przyszłego pracodawcy zataiłby te informacje a w trakcie zatrudnienia stan zdrowia pracownika uległby pogorszeniu – czy w obecnym stanie prawnym pracodawca który nie zamieścił takiej informacji w świadectwie pracy mógłby ponieść odpowiedzialność za jej nie ujawnienie?
Co w sytuacji jeśli pracodawca ujawnia taką informację (tzn. utrata zdolności do pracy i wskazuje jednostkę wydającą i nr orzeczenia) wbrew woli pracownika?

Odpowiedź:
W obecnym stanie prawnym pracodawca nie jest zobligowany do zamieszczenia w świadectwie pracy informacji dotyczącej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę, również w sytuacji, gdy dotyczy ona utraty zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. Dlatego nie ma podstaw, aby pociągnąć do odpowiedzialności pracodawcę, który nie wskazuje takiej informacji w treści wystawianego pracownikowi świadectwa pracy. Z kolei ujawnienie w treści świadectwa pracy informacji o przyczynie wypowiedzenia umowy, w szczególności wbrew woli samego pracownika, ocenić należy jako postępowanie sprzeczne z prawem.

Uzasadnienie:
Jak stanowi art. 97 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p., w treści świadectwa pracy zamieszcza się informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach. Szczegółową treść świadectwa pracy określają przepisy r.ś.p. Jak wynika z § 2 ust. 1 r.ś.p., w świadectwie pracy zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczeń społecznych, dotyczące:
1) okresu lub okresów zatrudnienia;
2) wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy;
3) rodzaju wykonywanej pracy lub zajmowanych stanowisk lub pełnionych funkcji;
4) trybu i podstawy prawnej rozwiązania lub podstawy prawnej wygaśnięcia stosunku pracy, a w przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem - strony stosunku pracy, która dokonała wypowiedzenia;
5) okresu, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie art. 361 § 1 k.p.;
6) urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy i wykorzystanego w tym roku;
7) wykorzystanego urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia;
8) wykorzystanego urlopu ojcowskiego;
9) wykorzystanego urlopu rodzicielskiego i podstawy prawnej jego udzielenia;
10) wykorzystanego urlopu wychowawczego i podstawy prawnej jego udzielenia;
11) okresu, w którym pracownik korzystał z ochrony stosunku pracy, o której mowa w art. 1868 § 1 pkt 2 k.p.;
12) zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 k.p., wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
13) liczby dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie, zgodnie z art. 92 k.p., w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
14) okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych; 15) okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
16) wykorzystanego dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy;
17) okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty;
18) zajęcia wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym; 19) należności ze stosunku pracy uznanych i nie zaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku z powodu braku środków finansowych;
20) informacji o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach - na żądanie pracownika.
Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę nie jest elementem, który zgodnie z przepisami powszechnie obowiązującymi podlega wyszczególnieniu w świadectwie pracy (także na żądanie pracownika). Ustawodawca nie przewidział w tym zakresie żadnych odstępstw również w sytuacji, gdy przyczyną wypowiedzenia umowy jest utrata zdolności do wykonywanej pracy. W konsekwencji nie ma podstaw, aby pociągać do odpowiedzialności pracodawcę, który wypowiedziawszy pracownikowi umowę o pracę nie wskazuje takiej informacji w treści wydawanego mu świadectwa pracy. Kolejny pracodawca zanim dopuści pracownika do pracy obowiązany będzie we własnym zakresie upewnić się, że pracownik jest zdolny do wykonywania umówionej pracy i w tym celu skierować pracownika na wstępne badanie lekarskie (art. 229 § 1 pkt 1 k.p.). Gdyby pracodawca zamieścił w treści świadectwa pracy informację w przedmiocie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę, którą stanowi utrata zdolności do wykonywania pracy, takie działanie ocenić można jako sprzeczne z prawem. Pracownikowi przysługiwałoby wówczas roszczenie o sprostowanie świadectwa pracy w trybie art. 97 § 2¹ k.p.

[Uwaga! Ta odpowiedź jest już nieaktualna od 7 IX 2019 r.]