Czy w skierowaniu na profilaktyczne badania lekarskie należy podać wszystkie substancje i mieszaniny obecne na stanowisku pracy?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy w skierowaniu na profilaktyczne badania lekarskie należy podać wszystkie substancje i mieszaniny obecne na stanowisku pracy, czy tylko te najbardziej niebezpieczne (rakotwórcze) lub w kierunku których prowadzi się pomiary środowiska pracy? W przypadku laboratoriów chemicznych ogół stosowanych czynników chemicznych to ok. 280 substancji. Czy można dostarczyć wykaz substancji w innej formie, następnie w skierowaniu powoływać się na konkretny dokument?

Odpowiedź

Charakteryzując warunki pracy, występujące na danym stanowisku, w celu wystawienia pracownikowi skierowania na badania profilaktyczne nie trzeba wymieniać konkretnych nazw wszystkich stosowanych niebezpiecznych substancji chemicznych i/lub ich mieszanin, a jedynie te, które wymagają przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki. W tym celu warto zapoznać się z pkt III załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30.05.1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 2067) – dalej r.b.l.p., w którym określono wybrane czynniki chemiczne. W przypadku pozostałych substancji chemicznych i/lub ich mieszanin, które stosowane są na danym stanowisku pracy, wystarczy ogólnie je scharakteryzować wskazując, że są to czynniki o działaniu np. drażniącym (na skórę, drogi oddechowe itp.), rakotwórczym, mutagennym, uczulającym itp.

Uzasadnienie

Zgodnie art. 229 § 4 stawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – dalej k.p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
Aktem prawnym regulującym zagadnienie pracowniczych badań profilaktycznych jest r.b.l.p.
Jednym z obowiązków pracodawcy związanych z badaniami profilaktycznymi jest wydanie skierowania, którego wzór określa załącznik nr 3a do r.b.l.p., a które zgodnie z § 4 ust. 2 r.b.l.p., powinno zawierać następujące informacje:
1. określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
2. określenie stanowiska pracy, na jakim osoba ta ma być zatrudniona (w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy),
3. określenie stanowiska pracy, na jakim pracownik jest zatrudniony (w przypadku badań okresowych lub kontrolnych),
4. opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa w pkt 2 i 3, czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
Sporządzając skierowanie na badania profilaktyczne, pracodawca powinien określić w nim również rodzaj pracy, podstawowe czynności oraz sposób i czas ich wykonywania. Nie oznacza to, że w skierowaniu należy wymieniać wszelkie możliwe czynności, jakie pracownik jest obowiązany wykonywać zgodnie z ustalonym zakresem obowiązków, a jedynie te, które mogą mieć znaczenie dla lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne i mogą wpłynąć na wynik badań profilaktycznych.
W oparciu o powyższe informacje lekarz medycyny pracy określa zakres badania profilaktycznego (w razie potrzeby zleca również badania specjalistyczne, np. psychologiczne, okulistyczne, neurologiczne itp.) i jego częstotliwość, wykorzystując do tego celu „Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników”, stanowiące załącznik nr 1 do r.b.l.p. Właśnie dlatego tak istotne jest szczegółowe scharakteryzowanie stanowiska pracy w skierowaniu na badania profilaktyczne korzystając przy tym z powyższych wskazówek.
Po przeprowadzonym badaniu, zgodnie z § 3 ust. 4 r.b.l.p., lekarz wydaje orzeczenie, którego wzór określa załącznik nr 2 do r.b.l.p., a następnie przekazuje je pracownikowi i pracodawcy. To właśnie ten dokument jest dla pracodawcy wiążący i stanowi podstawę do dopuszczenia pracownika do pracy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 24 maja 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów