Czy przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego okres pobierania zasiłku macierzyńskiego z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej jest traktowany jako przerwa?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Z dniem 10 lipca osobie prowadzącej działalność kończy się urlop macierzyński. Z następnym dniem zostaje zgłoszona do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po 90 dniach kalendarzowych. Czy przy wyliczaniu przyszłego świadczenia chorobowego ma wpływ wysokość składki za okres od 11 do 31 lipca? Czy wyliczenie obejmuje też miesiąc, w którym otrzyma się zwolnienie lekarskie? Czy też podstawą są tylko pełne miesiące kalendarzowe?

Odpowiedź:

Dla potrzeb ustalenia prawa do świadczeń pieniężnych z tytułu choroby okres pobierania zasiłku macierzyńskiego z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej nie jest traktowany jako przerwa w ubezpieczeniu chorobowym. W konsekwencji osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą może nabyć prawo do zasiłku chorobowego bezpośrednio po okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego pod warunkiem, że w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie zaprzestała jej wykonywania i nie zgłosił zawieszenia jej wykonywania na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej oraz zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Uzasadnienie:

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, która pobiera zasiłek macierzyński, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania tego zasiłku – art. 9 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) – dalej u.s.u.s. W czasie pobierania przez przedsiębiorcę zasiłku macierzyńskiego pozarolnicza działalność gospodarcza stanowi tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego – art. 9 ust. 1c u.s.u.s. oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z.  W tym okresie przedsiębiorca nie podlega więc dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, gdyż tym ubezpieczeniem przedsiębiorca może być objęty tylko wówczas, gdy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 11 ust. 2 u.s.u.s.). Pomimo to okres pobierania zasiłku macierzyńskiego dla potrzeb ustalenia prawa do świadczeń pieniężnych z tytułu choroby nie jest traktowany jako przerwa w ubezpieczeniu chorobowym. Za okres opłacania składek uważa się bowiem także okres pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków (art. 14 ust. 3 u.s.u.s.). Dla potrzeb ustalenia prawa do świadczeń pieniężnych z tytułu choroby oraz ustalenia podstawy ich wymiaru, okres pobierania zasiłku macierzyńskiego jest traktowany tak, jak okres ubezpieczenia chorobowego.

W konsekwencji przedsiębiorca bezpośrednio po okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego może nabyć prawo do zasiłku chorobowego, nawet jeżeli po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przez okres 90 dni. Możliwe to jednak będzie tylko wówczas, gdy w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego przedsiębiorca nie zaprzestała wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej i nie zgłosił zawieszenia jej wykonywania na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej oraz dokonał zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli pomiędzy okresem pobierania zasiłku macierzyńskiego i okresem pobierania zasiłku chorobowego nie występuje przerwa bądź jest ona krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie ustala się na nowo. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego w takim przypadku stanowi więc ta sama kwota, która stanowiła podstawę wymiaru uprzednio pobieranego zasiłku macierzyńskiego – art. 43 i art. 52 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159) – dalej u.ś.p. Jeżeli natomiast nie są spełnione ww. warunki, tj. prawo do zasiłku chorobowego zostało nabyte przez przedsiębiorcę już po upływie 3 miesięcy kalendarzowych od zakończenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięczny przychód osiągnięty w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 48 ust. 1 u.ś.p.).

Magdalena Kostrzewa, autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 13.07.2015 r.