Czy pracodawca ma obowiązek zgłaszać do ZUS wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy, jeśli pracownik nie chce ubiegać się o odszkodowanie?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy pracodawca ma obowiązek zgłaszać do ZUS wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy lub wypadek przy pracy, jeśli pracownik nie chce ubiegać się o odszkodowanie, a jego zwolnienie lekarskie trwało krócej niż 30 dni?

Odpowiedź

Co do zasady, pracodawca nie ma obowiązku zgłaszania ani przekazywania dokumentacji powypadkowej do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli pracownik nie wystąpi do pracodawcy o jej przekazanie w celu ubiegania się o wypłatę świadczeń odszkodowawczych. Nie ma znaczenia okres niezdolności do pracy stwierdzony zaświadczeniem lekarskim.
Wyjątek stanowi przypadek, w którym zakład pracy zatrudnia nie więcej niż 20 ubezpieczonych. W takim przypadku to ZUS, będący płatnikiem przysługującego poszkodowanemu w wypadku przy pracy zasiłku chorobowego, wypłaci go w odpowiedniej wysokości jedynie na podstawie sporządzonej przez pracodawcę dokumentacji powypadkowej.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.) – dalej u.u.w., za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania określa rozporządzenie Rady Ministrów z 1.07.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.w.p.
Przepisy r.u.ow.p. zobowiązują pracodawcę pracownika, który uległ wypadkowi, aby po uzyskaniu zawiadomienia o zdarzeniu powołał zespół powypadkowy, którego zadaniem jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku oraz sporządzenie – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy według wzoru ustalonego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z 16.09.2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 227, poz. 2298).
Sporządzona w ten sposób dokumentacja stanowi podstawę do ubiegania się przez poszkodowanego o świadczenia powypadkowe, o których mowa w art. 6 ust. 1 u.u.w. Do świadczeń, o które najczęściej występują poszkodowani w wypadkach przy pracy, należy jednorazowe odszkodowanie. Zasady wypłaty tego świadczenia określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. z 2013 r. poz. 954). Wynika z nich, że płatnik składek (przeważnie pracodawca), po otrzymaniu od ubezpieczonego (poszkodowanego pracownika lub uprawnionego członka jego rodziny) wniosku o jednorazowe odszkodowanie, zobowiązany jest skompletować dokumentację niezbędną do ustalenia uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego, spowodowanego wypadkiem przy pracy, a następnie przekazać ją właściwej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, w celu skierowania ubezpieczonego na badanie przeprowadzane przez lekarza orzecznika Zakładu.
Mając na uwadze powyższe, pracodawca nie ma obowiązku przekazywania dokumentacji powypadkowej pracownika do ZUS, jeżeli sam poszkodowany nie złoży stosowanego wniosku.
Wyjątek stanowi sytuacja, w której w zakładzie pracy zatrudnionych jest nie więcej niż 20 ubezpieczonych. W takim przypadku, zgodnie z art. 61 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), prawo do zasiłków (m.in. chorobowego) i ich wysokość ustala oraz zasiłki te wypłaca ZUS. Jedynie w takim przypadku pracodawca – bez względu na długość absencji chorobowej pracownika – jest zobligowany przekazać tę dokumentację.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 26 maja 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów