Odpowiedź:
Tak. Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest należna od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika.
Uzasadnienie:
Pracodawca za pracowników opłaca obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania ograniczenia w postaci rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe), wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, a w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy – co najmniej 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę - art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) – dalej u.p.z. Składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne (art. 107 ust. 1 u.p.z.). Wyjątkowo pracodawca nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy, jeżeli spełnia warunki określone w art. 104a – art. 105 u.p.z. np. za pracowników, którzy osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.
Składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ma obowiązek opłacać pracodawca za pracowników – art. 9 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) – dalej u.o.r.p. Dla celów u.o.r.p. za pracodawcę uważa się przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 2 ust. 1 u.o.r.p., prowadzącego działalność gospodarczą wyłącznie na terytorium Polski, przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą również na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Polski, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej lub oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń, a także oddział lub przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego (art. 9 u.o.r.p.). Natomiast za pracownika uważa się osobę fizyczną, która, zgodnie z przepisami polskiego prawa, pozostaje z pracodawcą w stosunku pracy lub jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą albo wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną, spółdzielnią kółek rolniczych lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną - jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, z wyjątkiem małżonka pracodawcy, a także jego dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych, rodziców, macochy i ojczyma oraz osób przysposabiających, a także rodzeństwa, wnuków, dziadków, zięciów i synowych, bratowych, szwagierek i szwagrów oraz osób wykonujących pracę zarobkową w gospodarstwie domowym (art. 10 u.o.r.p.). Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku Funduszu Pracy, wyjątkowo pracodawca nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli są spełnione warunki określone w art. 9a – art. 9c u.o.r.p. np. za pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego. Pracodawca nie ma również obowiązku opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych po dacie jego niewypłacalności (art. 28 ust. 2 u.o.r.p.). Składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia w postaci rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (art. 29 ust. 1 u.o.r.p.).
Ze stanu faktycznego podstawionego w pytaniu wynika, że premia roczna została wypłacona pracownicy za 2015 r., a więc za rok, w którym pracowała i podlegała obowiązkowym, pracowniczym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W konsekwencji pomimo tego, że wypłata premii rocznej następuje już w czasie korzystania przez nią z urlopu wychowawczego bez wątpienia premia ta stanowi podstawę wymiaru składek na obowiązkowe, pracownicze ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Prowadzi to do wniosku, że pracodawca premię roczną za 2015 r. powinien uwzględnić w podstawie wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Magdalena Kostrzewa,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 29.03.2016 r.
Czy od premii rocznej pracownicy na urlopie wychowawczym należy odprowadzić składki na FP i FGŚP?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychOd 5 września 2015 r. pracownica przebywa na urlopie wychowawczym. W marcu 2016 r. pracodawca wypłaca pracownicy premię roczną za 2015 r.Czy pracodawca oprócz składki: emerytalno-rentowej i chorobowej powinien naliczyć i odprowadzić do ZUS składkę na FP i FGŚP?