Czy ocena ryzyka zawodowego musi być dokumentem nadzorowanym?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy ocena ryzyka zawodowego musi być dokumentem nadzorowanym?

Odpowiedź

Przepisy regulujące ocenę ryzyka wskazują, iż pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko. Ocena ryzyka jest procesem, który ma charakter ciągły. Rolą pracodawcy jest bieżące monitorowanie zagrożeń i podejmowanie działań, które mają na celu ich zredukowanie. W tym znaczeniu można uznać, że ocena ryzyka ma charakter dokumentu nadzorowanego – przez pracodawcę, jak również zewnętrzne organy kontroli uprawnione oraz obowiązane do prowadzenia czynności kontrolno-nadzorczych w zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 2071 § pkt 1 i 2 ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) - dalej k.p., obowiązkiem pracodawcy jest przekazywania pracownikom informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy na poszczególnych stanowiskach pracy, w tym o zasadach postępowania w sytuacjach awaryjnych, jak również o działaniach ochronnych i zapobiegawczych zmierzających do ograniczenia lub wyeliminowania zagrożeń. Konsekwencją powyższej zasady jest art. 226 k.p., który zobowiązuje pracodawcę do dokonania oceny ryzyka związanego z wykonywaną pracą, jak również stosowania niezbędnych środków profilaktycznych. Warto zwrócić uwagę na § 39 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.) – dalej r.b.h.p. Zgodnie z brzmieniem przywołanej regulacji, pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, w szczególności przy doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i preparatów chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac.
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego powinno być należycie udokumentowane. Dokumentacja ta powinna zawierać szereg informacji, o których mowa w § 39a ust 3 r.b.h.p. Wspomniany przepis posługuje się zwrotem „pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych”. Prowadzenie dokumentacji oznacza, że ocena ryzyka zawodowego ma charakter ciągły, a nie jednorazowy. W tym zakresie dokumentacja oceny ryzyka ma charakter dokumentu nadzorowanego – przez pracodawcę, który powinien podlegać bieżącej aktualizacji, szczególnie w przypadku wprowadzenia zmian organizacyjno-technologicznych mających przełożenie na rodzaj i poziom zagrożeń. Rolą pracodawca jest bieżący nadzór w przedmiocie bezpieczeństwa pracy czego wyrazem powinna być aktualna ocena ryzyka zawodowego.
O ocenie ryzyka jako dokumencie nadzorowanym można mówić również w kontekście uprawnień kontrolno-nadzorczych organów kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy (PIP). Do kluczowych zadań realizowanych przez tę instytucję należy zaliczyć nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy - w tym przepisów oraz zasad bhp. Inspektorzy mają prawo do podejmowania czynności kontrolno-nadzorczych w ramach bardzo szerokiego spektrum zagadnień z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy. Zaliczają się do nich kwestie związane z oceną ryzyka zawodowego. W przypadku ustalenia w trakcie kontroli nieprawidłowości w zakresie prowadzonej oceny ryzyka – inspektorzy pracy mają prawo w ramach kompetencji nadzorczych skierować do kontrolowanego pracodawcy stosowne środki prawne zobowiązujące podmiot kontrolowany do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

Sebastian Kryczka, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 12 maja 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów