Odpowiedź
Przepisy nie zobowiązują pracodawcy do informowania społecznego inspektora pracy o zaistnieniu wypadku w drodze do lub z pracy. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, w której ustalenia wynikające z badania konkretnego zdarzenia mogą mieć istotne znaczenie dla realizacji obowiązków kontrolno-nadzorczych społecznego inspektora. Wówczas, na żądanie, pracodawca jest obowiązany do okazania dokumentów dotyczących spraw wchodzących w zakres działania społecznego inspektora pracy.
Uzasadnienie
Obowiązki związane z ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku w drodze do lub z pracy wynikają z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 924) – dalej r.w.d.p. Przepisy r.w.d.p. obligują pracodawcę poszkodowanego pracownika do sporządzenia – po ustaleniu okoliczności i przyczyn zdarzenia, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – karty wypadku w drodze do lub z pracy. Nie wiąże się z tym obowiązek powoływania jakichkolwiek gremiów będących odpowiednikami zespołu powypadkowego. W odróżnieniu od wypadków przy pracy, pracodawca w przypadku wystąpienia wypadku w drodze do i z pracy nie jest obowiązany do podejmowania działań profilaktycznych, które pozwolą uniknąć podobnych zdarzeń w przyszłości. Pracodawca sporządza jedynie dokumentację powypadkową w celu wypłacenia poszkodowanemu pracownikowi 100% zasiłku chorobowego. Jeżeli poszkodowany nie chce skorzystać ze swojego prawa i nie zgłosi wypadku, jest to jego osobistą sprawą, w żadnym przypadku nieobciążającą prawnymi konsekwencjami z tytułu zaniechania ani pracodawcy ani pracownika. Z zasady pracodawca nie ma obowiązku informowania o zaistnieniu omawianego zdarzenia społecznego inspektora pracy. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, w której ustalenia wynikające z badania konkretnego zdarzenia mogłyby mieć istotne znaczenie dla realizacji obowiązków inspekcji. Wówczas pracodawca na żądanie społecznego inspektora pracy jest obowiązany okazać mu wskazane dokumenty. Stosownie do art. 8 ust 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 567) - dalej u.s.i.p., społeczny inspektor pracy ma prawo żądać od kierownika zakładu pracy oraz oddziału (wydziału) i od pracowników informacji oraz okazania dokumentów w sprawach wchodzących w zakres jego działania. Przykładowo, pracownik wracając z pracy do domu służbowym samochodem udostępnionym mu do celów prywatnych, uległ wypadkowi drogowemu, którego przyczyną był zły stan techniczny samochodu. Informacje wynikające z dokumentów związanych z badaniem wypadku w drodze z pracy mogą posłużyć społecznemu inspektorowi pracy do realizacji jego zadań kontrolno-nadzorczych. Stosownie do art. 4 u.s.i.p., społeczni inspektorzy pracy mają prawo kontrolować stan budynków, maszyn, urządzeń technicznych i sanitarnych oraz procesy technologiczne z punktu widzenia bhp. Na podstawie ustaleń własnych, oddziałowego (wydziałowego) lub grupowego społecznego inspektora pracy zakładowy społeczny inspektor pracy wydaje kierownikowi zakładu pracy, w formie pisemnej, zalecenie usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień (art. 11 u.s.i.p.).
Grzegorz Łyjak, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 7 października 2016 r.
