Spółka wypłaca pracownikom:
Nagroda z Funduszu Nagród - zgodnie z zapisami Zakładowej Umowy Zbiorowej Pracy:
szczególne wyniki w pracy oraz zdobywanie dodatkowych uprawnień i kwalifikacji zawodowych wynikających z potrzeb spółki pracownicy mogą otrzymać nagrodę". Przyznawanie takich nagród pracownikom odbywa się na wniosek kierownika, który wskazuje przesłanki do wypłaty nagrody dla danego pracownika (zazwyczaj jest to wykonanie określonej pracy lub wzorowe wykonywanie obowiązków bez względu na absencję z powodu choroby).
Premia motywacyjna- zasady jej przyznawania reguluje regulamin premiowy. Według zapisów regulaminu premia jest składnikiem wynagrodzenia o charakterze motywacyjnym, możliwym do uruchomienia w zależności od uzyskanych wyników finansowych.
Ponadto w regulaminie czytamy, że premia przydzielana jest za rzetelne i efektywne oraz jakościowo dobre wykonywania zadań pracownikom przejawiającym aktywność i inicjatywę, podejmującym działania w celu generowania dodatkowych przychodów lub obniżania kosztów działalności spółki, uczestniczącym w realizacji zadań dodatkowych oraz potwierdzających w ramach okresowych ocen swoja aktywność zawodową. Jej wysokość dla poszczególnych pracowników jest zróżnicowana w zależności od oceny przełożonego. Ten może (ale nie musi) jej przykładowo odmówić podwładnemu, który przebywa cały okres na zwolnieniu lekarskim.
Od wszystkich wymienionych należności odprowadzamy składki na ubezpieczenia społeczne. Przepisy regulujące wypłatę opisanych wyżej składników nie mówią nic na temat ich obniżania czy zachowywania za okres nieobecności chorobowej lub macierzyńskiej. Składniki te są wypłacane za wyniki pracy uznaniowo. Ich wysokość jest uzależniona od możliwości finansowych spółki. Wypłaty opisanych nagród i premii dla poszczególnych pracowników, nie są naliczane procentem od indywidualnych podstaw, które są pomniejszane za czas choroby.
Czy należy je wliczać do podstawy świadczeń chorobowych?
Jeżeli pracodawca od wypłacanej nagrody i premii motywacyjnej opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe i nie wypłaca tych składników wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) to stanowią one podstawę wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Ciężar udowodnienia okoliczności wypłaty danego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) spoczywa na pracodawcy.
Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla pracowników został określone w art. 36 - 47 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm.), zwanej dalej u.ś.p. Co istotne zgodnie z art. 92 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) przedmiotowe zasady znajduje zastosowanie również przy obliczaniu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy (tzw. wynagrodzenia chorobowego).
Zgodnie z art. 41 ust. 1 u.ś.p. przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla pracowników nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, jeżeli postanowienia układów zbiorowych pracy lub przepisy o wynagradzaniu nie przewidują zmniejszania ich za okres pobierania zasiłku. Oznacza to, że w przypadku gdy obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe stanowią, że pracownik zachowuje prawo do danego składnika wynagrodzenia w pełnej wysokości w okresie choroby to składnik ten nie może być uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
24 czerwca 2008 r. TK wydał wyrok w sprawie o sygn. akt SK 16/06 (Dz. U. Nr 119, poz. 771), który wszedł w życie 7 lipca 2008 r. W wyrokiem tym TK orzekł, że art. 41 ust. 1 u.ś.p. rozumiany w taki sposób, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się wypłaconych pracownikowi - w okresie przyjętym do jej ustalenia - składników wynagrodzenia, od których pracownik ten uiścił składkę na ubezpieczenie chorobowe, a które nie są mu wypłacane w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby albo zasiłku chorobowego, jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Jednocześnie w uzasadnieniu do tego wyroku TK wyjaśnił, że w tych przypadkach, w których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe milczą co do tego, czy dany składnik wynagrodzenia przysługuje za pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), rozważając uwzględnienie tego składnika w podstawie wymiaru tego zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) należy mieć na względzie dwie okoliczności. Po pierwsze, czy od tego składnika wynagrodzenia jest potrącana składka na ubezpieczenie chorobowe i po drugie, czy ten składnik nie jest faktycznie wypłacany za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Jeżeli w danym przypadku zachodzą obie te okoliczności (tj. jest potrącana składka na ubezpieczenie chorobowe od danego składnika wynagrodzenia i nie jest on wypłacany za okres pobierania zasiłku) to należy ten składnik uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
W ten sposób TK odrzucił prezentowaną dotychczas przez ZUS wykładnię art. 41 ust. 1 u.ś.p. ZUS stał bowiem wcześniej na stanowisku, że jeżeli obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe nie zawierały postanowień, z których wynikało, że dany składnik wynagrodzenia podlega zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku, to nie można było go uwzględnić przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku, bez względu na faktycznie stosowane przez pracodawcę zasady wypłaty tego składnika. W większości przypadków na skutek takiej wykładni w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) nie były uwzględnianie składniki wynagrodzenia o charakterze uznaniowym (np. premii uznaniowych, nagród pieniężnych itd.) pomimo tego, że w praktyce pracodawca mógł ich nie wypłacać za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
Niezależnie od powyższego należy mieć na względzie, że w tych przypadkach, w których przepisy płacowe milczą, czy dany składnik wynagrodzenia przysługuje za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), ciężar udowodnienia okoliczności, że dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany pracownikowi również w okresie pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) spoczywa na pracodawcy. Analogiczne stanowisko w tym zakresie zajmuje ZUS.
Stąd też, jeżeli obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe nie zawierają postanowień, z których w sposób jednoznaczny wynika, że nagroda lub premia motywacyjna ulega zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), składniki te podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), jeżeli od tych składników opłacane są składki na ubezpieczenie chorobowego i nie są one wypłacane za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Zgodnie z tym co zostało stwierdzone już wcześniej wykazanie tego, iż dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany za okres choroby obciąża pracodawcę.
Nagroda z Funduszu Nagród - zgodnie z zapisami Zakładowej Umowy Zbiorowej Pracy:
szczególne wyniki w pracy oraz zdobywanie dodatkowych uprawnień i kwalifikacji zawodowych wynikających z potrzeb spółki pracownicy mogą otrzymać nagrodę". Przyznawanie takich nagród pracownikom odbywa się na wniosek kierownika, który wskazuje przesłanki do wypłaty nagrody dla danego pracownika (zazwyczaj jest to wykonanie określonej pracy lub wzorowe wykonywanie obowiązków bez względu na absencję z powodu choroby).
Premia motywacyjna- zasady jej przyznawania reguluje regulamin premiowy. Według zapisów regulaminu premia jest składnikiem wynagrodzenia o charakterze motywacyjnym, możliwym do uruchomienia w zależności od uzyskanych wyników finansowych.
Ponadto w regulaminie czytamy, że premia przydzielana jest za rzetelne i efektywne oraz jakościowo dobre wykonywania zadań pracownikom przejawiającym aktywność i inicjatywę, podejmującym działania w celu generowania dodatkowych przychodów lub obniżania kosztów działalności spółki, uczestniczącym w realizacji zadań dodatkowych oraz potwierdzających w ramach okresowych ocen swoja aktywność zawodową. Jej wysokość dla poszczególnych pracowników jest zróżnicowana w zależności od oceny przełożonego. Ten może (ale nie musi) jej przykładowo odmówić podwładnemu, który przebywa cały okres na zwolnieniu lekarskim.
Od wszystkich wymienionych należności odprowadzamy składki na ubezpieczenia społeczne. Przepisy regulujące wypłatę opisanych wyżej składników nie mówią nic na temat ich obniżania czy zachowywania za okres nieobecności chorobowej lub macierzyńskiej. Składniki te są wypłacane za wyniki pracy uznaniowo. Ich wysokość jest uzależniona od możliwości finansowych spółki. Wypłaty opisanych nagród i premii dla poszczególnych pracowników, nie są naliczane procentem od indywidualnych podstaw, które są pomniejszane za czas choroby.
Czy należy je wliczać do podstawy świadczeń chorobowych?
Jeżeli pracodawca od wypłacanej nagrody i premii motywacyjnej opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe i nie wypłaca tych składników wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) to stanowią one podstawę wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Ciężar udowodnienia okoliczności wypłaty danego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) spoczywa na pracodawcy.
Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla pracowników został określone w art. 36 - 47 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm.), zwanej dalej u.ś.p. Co istotne zgodnie z art. 92 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) przedmiotowe zasady znajduje zastosowanie również przy obliczaniu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy (tzw. wynagrodzenia chorobowego).
Zgodnie z art. 41 ust. 1 u.ś.p. przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla pracowników nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, jeżeli postanowienia układów zbiorowych pracy lub przepisy o wynagradzaniu nie przewidują zmniejszania ich za okres pobierania zasiłku. Oznacza to, że w przypadku gdy obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe stanowią, że pracownik zachowuje prawo do danego składnika wynagrodzenia w pełnej wysokości w okresie choroby to składnik ten nie może być uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
24 czerwca 2008 r. TK wydał wyrok w sprawie o sygn. akt SK 16/06 (Dz. U. Nr 119, poz. 771), który wszedł w życie 7 lipca 2008 r. W wyrokiem tym TK orzekł, że art. 41 ust. 1 u.ś.p. rozumiany w taki sposób, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się wypłaconych pracownikowi - w okresie przyjętym do jej ustalenia - składników wynagrodzenia, od których pracownik ten uiścił składkę na ubezpieczenie chorobowe, a które nie są mu wypłacane w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby albo zasiłku chorobowego, jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Jednocześnie w uzasadnieniu do tego wyroku TK wyjaśnił, że w tych przypadkach, w których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe milczą co do tego, czy dany składnik wynagrodzenia przysługuje za pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), rozważając uwzględnienie tego składnika w podstawie wymiaru tego zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) należy mieć na względzie dwie okoliczności. Po pierwsze, czy od tego składnika wynagrodzenia jest potrącana składka na ubezpieczenie chorobowe i po drugie, czy ten składnik nie jest faktycznie wypłacany za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Jeżeli w danym przypadku zachodzą obie te okoliczności (tj. jest potrącana składka na ubezpieczenie chorobowe od danego składnika wynagrodzenia i nie jest on wypłacany za okres pobierania zasiłku) to należy ten składnik uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
W ten sposób TK odrzucił prezentowaną dotychczas przez ZUS wykładnię art. 41 ust. 1 u.ś.p. ZUS stał bowiem wcześniej na stanowisku, że jeżeli obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe nie zawierały postanowień, z których wynikało, że dany składnik wynagrodzenia podlega zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku, to nie można było go uwzględnić przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku, bez względu na faktycznie stosowane przez pracodawcę zasady wypłaty tego składnika. W większości przypadków na skutek takiej wykładni w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) nie były uwzględnianie składniki wynagrodzenia o charakterze uznaniowym (np. premii uznaniowych, nagród pieniężnych itd.) pomimo tego, że w praktyce pracodawca mógł ich nie wypłacać za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego).
Niezależnie od powyższego należy mieć na względzie, że w tych przypadkach, w których przepisy płacowe milczą, czy dany składnik wynagrodzenia przysługuje za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), ciężar udowodnienia okoliczności, że dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany pracownikowi również w okresie pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego) spoczywa na pracodawcy. Analogiczne stanowisko w tym zakresie zajmuje ZUS.
Stąd też, jeżeli obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe nie zawierają postanowień, z których w sposób jednoznaczny wynika, że nagroda lub premia motywacyjna ulega zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), składniki te podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku (wynagrodzenia chorobowego), jeżeli od tych składników opłacane są składki na ubezpieczenie chorobowego i nie są one wypłacane za okres pobierania zasiłku (wynagrodzenia chorobowego). Zgodnie z tym co zostało stwierdzone już wcześniej wykazanie tego, iż dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany za okres choroby obciąża pracodawcę.