Z uwagi na wejście w życie z dniem 7 lipca 2008 r. wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r. sygn. akt SK 16/06 w sprawie niezgodności z Konstytucją RPart. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, pracownica złożyła wniosek o wypłatę wyrównania zasiłku chorobowego. Chorowała w okresach: 20 lutego 2006 r. - 24 lutego 2006 r. i 21 marca 2006 r. - 16 sierpnia 2006 r. Zasiłek chorobowy ustalono w oparciu o wynagrodzenie zasadnicze z 12 miesięcy poprzedzających okres choroby. Nie uwzględniono w podstawie premii, którą pracownica otrzymała w wysokości 310 zł w listopadzie 2005 r. Premię tej samej wysokości otrzymali jednorazowo wszyscy pracownicy zakładu. Regulamin premiowania obowiązujący w zakładzie pracy, przewiduje możliwość przyznania premii uznaniowej za indywidualne osiągnięcia pracowników.
Czy należy uwzględnić żądanie pracownicy i włączyć do podstawy zasiłku chorobowego otrzymaną premię?
Jeżeli wszyscy pracownicy, w tym ci, którzy pobierali wynagrodzenia chorobowe lub zasiłek chorobowy, otrzymali jednorazową premię w tej samej wysokości, to wskazuje to na to, że absencja chorobowa nie miała wpływu na ustalenie jej wysokości przez pracodawcę, a co za tym idzie przedmiotowa premia nie powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika.
Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267, z późn. zm.) - dalej u.ś.p., ustalając podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika nie bierze się pod uwagę tych składników wynagrodzenia (np. premii, nagród, dodatków stażowych itd.), co do których układ zbiorowy pracy lub inne przepisy o wynagrodzeniu (np. regulamin wynagradzania) nie przewidują, że ulegają one zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku. Nigdy nie ulegało wątpliwości, że na mocy tego przepisu nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego składników wynagrodzenia, w odniesieniu do których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe jednoznacznie stanowiły, że pracownik zachowuje do nich prawo w pełnej wysokości także za okres pobierania zasiłku. Wątpliwości rodziło natomiast, czy w przedmiotowej podstawie wymiaru należy uwzględniać te składniki wynagrodzenia, co do których przepisy płacowe nie stanowią jednoznacznie, czy ulegają one zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku. ZUS zanim zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt SK 16/06 (Dz. U. Nr 119, poz. 771) stał na stanowisku, że tego rodzaju składników wynagrodzenia nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, bez względu na faktycznie stosowane przez pracodawcę zasady ich wypłaty.
Trybunał Konstytucyjny w wyżej wymienionym wyrok odrzucił dotychczas prezentowaną przez ZUS wykładnię art. 41 ust. 1 u.ś.p. orzekając, że przepis ten rozumiany w taki sposób, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się wypłaconych pracownikowi - w okresie przyjętym do jej ustalenia - składników wynagrodzenia, od których pracownik ten uiścił składkę na ubezpieczenie chorobowe, a które nie są mu wypłacane w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby albo zasiłku chorobowego, jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Uzasadniając swój wyrok Trybunał Konstytucyjny wskazał, że w tych przypadkach, w których brak jest przepisów płacowych bądź obowiązujące przepisy płacowe nie wskazują jednoznacznie, czy dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany pracownikowi za okres pobierania zasiłku, należy ten składnik wynagrodzenia uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, jeżeli są opłacane od niego składki na ubezpieczenie chorobowe i pracodawca faktycznie nie wypłaca go za okres pobierania zasiłku.
Stąd też, jeżeli jednorazową premię w tej samej wysokości dostali zarówno pracownicy, którzy nie pobierali wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, jak i pracownicy, którzy pobierali tego rodzaju świadczenia pieniężne, to okoliczność ta wskazuje na to, że na wysokość tej premii nie miała wpływu absencja chorobowa pracownika. Oznacza to, że zgodnie z art. 41 ust. 1 u.ś.p. premia taka nie powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika. Słuszność takiej interpretacji potwierdza uzasadnienie wyżej wymienionego wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz stanowisko ZUS i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej opublikowane na stronie internetowej ZUS.
Czy należy uwzględnić żądanie pracownicy i włączyć do podstawy zasiłku chorobowego otrzymaną premię?
Jeżeli wszyscy pracownicy, w tym ci, którzy pobierali wynagrodzenia chorobowe lub zasiłek chorobowy, otrzymali jednorazową premię w tej samej wysokości, to wskazuje to na to, że absencja chorobowa nie miała wpływu na ustalenie jej wysokości przez pracodawcę, a co za tym idzie przedmiotowa premia nie powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika.
Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267, z późn. zm.) - dalej u.ś.p., ustalając podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika nie bierze się pod uwagę tych składników wynagrodzenia (np. premii, nagród, dodatków stażowych itd.), co do których układ zbiorowy pracy lub inne przepisy o wynagrodzeniu (np. regulamin wynagradzania) nie przewidują, że ulegają one zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku. Nigdy nie ulegało wątpliwości, że na mocy tego przepisu nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego składników wynagrodzenia, w odniesieniu do których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe jednoznacznie stanowiły, że pracownik zachowuje do nich prawo w pełnej wysokości także za okres pobierania zasiłku. Wątpliwości rodziło natomiast, czy w przedmiotowej podstawie wymiaru należy uwzględniać te składniki wynagrodzenia, co do których przepisy płacowe nie stanowią jednoznacznie, czy ulegają one zmniejszeniu za okres pobierania zasiłku. ZUS zanim zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt SK 16/06 (Dz. U. Nr 119, poz. 771) stał na stanowisku, że tego rodzaju składników wynagrodzenia nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, bez względu na faktycznie stosowane przez pracodawcę zasady ich wypłaty.
Trybunał Konstytucyjny w wyżej wymienionym wyrok odrzucił dotychczas prezentowaną przez ZUS wykładnię art. 41 ust. 1 u.ś.p. orzekając, że przepis ten rozumiany w taki sposób, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się wypłaconych pracownikowi - w okresie przyjętym do jej ustalenia - składników wynagrodzenia, od których pracownik ten uiścił składkę na ubezpieczenie chorobowe, a które nie są mu wypłacane w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby albo zasiłku chorobowego, jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Uzasadniając swój wyrok Trybunał Konstytucyjny wskazał, że w tych przypadkach, w których brak jest przepisów płacowych bądź obowiązujące przepisy płacowe nie wskazują jednoznacznie, czy dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany pracownikowi za okres pobierania zasiłku, należy ten składnik wynagrodzenia uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, jeżeli są opłacane od niego składki na ubezpieczenie chorobowe i pracodawca faktycznie nie wypłaca go za okres pobierania zasiłku.
Stąd też, jeżeli jednorazową premię w tej samej wysokości dostali zarówno pracownicy, którzy nie pobierali wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, jak i pracownicy, którzy pobierali tego rodzaju świadczenia pieniężne, to okoliczność ta wskazuje na to, że na wysokość tej premii nie miała wpływu absencja chorobowa pracownika. Oznacza to, że zgodnie z art. 41 ust. 1 u.ś.p. premia taka nie powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika. Słuszność takiej interpretacji potwierdza uzasadnienie wyżej wymienionego wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz stanowisko ZUS i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej opublikowane na stronie internetowej ZUS.