Zmiany w systemie handlu uprawnieniami do emisji CO2 uchwalone

Polska finalizuje wdrażanie unijnych przepisów dotyczących handlu emisjami. Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy w tej sprawie. Przy okazji wprowadza zamiany do krajowego systemu. Będzie m.in. więcej czasu na złożenie wyjaśnień do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami.

W czwartek Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, autorstwa ministra środowiska.

Zmiany w opłatach

Za jego sprawą prowadzący instalację (np. zakład przemysłowy)  będzie zwolniony z obowiązku wnoszenia opłaty rocznej za prowadzenie rachunku w rejestrze Unii Europejskiej (z uprawnieniami do emisji CO2) – od roku następującego po roku, w którym złożył wniosek o zamknięcie rachunku. Chodzi o to, że w praktyce zamknięcie rachunku często następuje później. Nowela umożliwia też bilansowanie wydanych uprawnień do emisji kosztami innych zadań inwestycyjnych w przypadku, gdyby inwestor zaprzestał realizacji jakiegoś zadania lub nie osiągnął zatwierdzonych wskaźników zgodności. Obecnie brak jest takiej możliwości. Przykładowo dotyczy to sytuacji, w której ze względu na zmieniające się warunki gospodarcze podmiot przestaje realizować inwestycje wpisane do rządowych dokumentów. W takiej sytuacji wydane uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych muszą być zwrócone.

 

Dodatkowo ustawa zakłada wprowadzenie podstaw bilansowania wartości wydanych uprawnień kosztami zadania inwestycyjnego, którego realizacja przyniesie lepszy efekt ekologiczny.Wprowadza też definicję eksploatacji instalacji, która rozstrzyga jednoznacznie, od którego momentu należy uzyskać zezwolenia oraz monitorować emisje. Autorzy projektu podkreślają w jego uzasadnieniu, że brak takiej definicji powoduje obecnie problem z ustaleniem momentu, w którym powstaje obowiązek uzyskania zezwolenia i monitorowania emisji.

Więcej czasu na wyjaśnienia

Wprowadzono zostaną także ułatwienia dla przedsiębiorców związane ze składaniem wyjaśnień oraz poprawianiem wniosku o przydział uprawnień do emisji z rezerwy uprawnień.  Obecnie wyjaśnienia składane do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) można było zgłosić w ciągu 14 dni, termin ten będzie wydłużony o 90 dni. Natomiast termin na złożenie poprawionego wniosku nie będzie mógł być krótszy niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania przez ministra środowiska. Po zmianie przepisów przedsiębiorca będzie miał więcej czasu na poprawki i uzupełnienia. Założono także, że w przypadku niedotrzymania terminów na poprawienie wniosku wydana będzie decyzja o nieprzydzieleniu uprawnień do emisji z rezerwy uprawnień.
Zaproponowano zmiany w systemie opłat środowiskowych. Wysokość opłaty za wydane uprawnienia do emisji nadal będzie zależeć od liczby wydanych uprawnień do emisji, natomiast stawkę jednostkowej opłaty będzie należało przyjąć za rok, w którym uprawnienia zostały wydane, a nie na który zostały przydzielone.

Nowelizacja ponadto wdraża do naszego porządku prawnego dyrektywę 2016/2284.  Polska miała na to czas do 1 lipca 2018 r. 24 września 2018 r. Komisja Europejska wystosowała formalne zarzuty w związku z brakiem powiadomienia o środkach przyjętych w celu transpozycji. Teraz projekt trafi do Senatu. Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.