Spółka wystąpiła do inspektora nadzoru budowlanego o zbadanie legalności otworu okiennego w lokalu wykutego w ścianie szczytowej budynku. Zdaniem spółki okno wykuto nielegalnie.

W reakcji na zapytanie inspektor nadzoru budowlanego wyznaczył kontrolę obiektu oraz wystąpił o udostępnienie archiwalnych danych dotyczących zmiany sposobu użytkowania pomieszczeń strychowych budynku. Z zebranych materiałów wynikało, że w projekcie nie przewidziano wykucia okna w ścianie szczytowej, a jedynie je tam uwzględniono jako istniejące
Zdaniem WSA rozpatrującego skargę w sprawie należało zastosować instytucję nakazu z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, ze zm.). Nakaz określony w art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego (obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem) można nałożyć w celu doprowadzenia do zgodności z prawem robót budowlanych wykonanych bez wymaganego pozwolenia na budowę.

W sprawie spór pomiędzy dotyczył oceny prawnej wykonanych robót budowlanych związanych z wybiciem okna w ścianie szczytowej budynku. Zdaniem skarżącego uwzględnienie okna w zatwierdzonym projekcie adaptacji strychu należy traktować jako zgodę na jego realizację. Skarżący podkreślił, że w dacie wydania decyzji o zgodzie na zmianę sposobu użytkowania pomieszczeń strychowych przepisy dotyczące zmiany sposobu użytkowania pozwalały na objęcie taką decyzją także określonych prac w budynku (przeróbka pomieszczenia).

W ocenie WSA nie można się zgodzić z twierdzeniem, iż skoro w zatwierdzonym projekcie adaptacji lokalu wyrysowano okno w ścianie szczytowej to oznacza to, że projekt stanowił zgodę na jego realizację albo decyzję "legalizującą" jego wykonanie. Na podstawie treści projektu i oświadczeń jego autorki stwierdzono, że przeróbka pomieszczenia nie zakładała wybicia okna w ścianie szczytowej budynku, a odzwierciedlenie okna w projekcie było tylko odzwierciedleniem stanu zastanego. Sąd podkreślił, że jakkolwiek w stanie prawnym obowiązującym 3 marca 2000 r. zgoda na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części mogła obejmować przeróbki pomieszczenia, to jednak nie oznacza to, że zatwierdzenie projektu takiej przeróbki powoduje skutek w postaci "zalegalizowania" wszystkich elementów obiektu odzwierciedlonych w projekcie, a nie podlegających przeróbce. W postępowaniu o zmianę sposobu użytkowania nie bada się bowiem zgodności z prawem obiektu lub jego części w stanie już zastanym. Skoro z projektu zmiany sposobu użytkowania lokalu oraz z oświadczenia jego autorki wynika, że w projekcie nie przewidziano wykucia okna w ścianie szczytowej, a jedynie je tam uwzględniono jako istniejące, to oznacza, że wykluczone jest jakoby okno to było wykonane na podstawie decyzji o zmianie sposobu użytkowania lokalu.

Na podstawie: Wyrok WSA w Poznaniu z 7 lutego 2012 r., sygn. akt II SA/Po 206/11