Odpowiedź eksperta Serwisu Budowlanego:
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. W pierwszej kolejności należy wskazać, że przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – dalej r.w.t., zgodnie z § 2 ust. 1, stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych, z zastrzeżeniem § 207 ust. 2.
Dalej należy wskazać, że w związku z brakiem legalnej definicji altany, pojęcie to musi być rozumiane zgodnie z definicją tego pojęcia przyjętą w języku potocznym. Altana to niewielka, często ażurowa konstrukcja, będąca elementem architektury ogrodowej lub obiektem użytkowym służącym rekreacji codziennej, umożliwiającym głównie wypoczynek albo schronienie przed słońcem lub deszczem. Co ważne, uznanie konkretnego obiektu budowlanego za altanę, ma charakter ocenny. Poprawna kwalifikacja będzie najczęściej możliwa dopiero po dokonaniu analizy na tle konkretnego stanu faktycznego (zwłaszcza rozważeniu celu inwestycji), z uwzględnieniem całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego. Ponadto, zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury.
W związku z powyższym należy przyjąć, że altana nie będzie stanowiła, co do zasady, budynku, ale budowlę, która może spełniać, ze względu na swoje przeznaczenie, funkcje użytkowe budynków.
W tym miejscu należy podkreślić, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym podnosi się, że przepis wstępny § 2 ust. 1 r.w.t. w zakresie budowli tylko wtedy pozwala na zastosowanie przepisów r.w.t. do budowli, gdy przepis szczególny r.w.t. nie zawęża swego zakresu przedmiotowego do budynków. Z takim szczegółowym unormowaniem mamy z kolei do czynienia w szczególności w przypadku przepisu § 12 r.w.t. (zgodnie z dominującym poglądem przepisu § 12 r.w.t. odnoszącego się wprost do budynków nie można stosować również do budowli spełniających funkcje użytkowe budynków). Usytuowanie wskazanej w pytaniu altany może jednak być już uzależnione od pozostałych regulacji r.w.t. (które nie zawężają swojego zakresu do budynków).
Dodatkowo, w sprawie może mieć zastosowanie przepis art. 43 ust. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, określający odległość obiektów budowlanych od dróg publicznych, który to przepis ma zastosowanie niezależnie od postanowień r.w.t. Wreszcie usytuowanie altany może wynikać z regulacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym ustalonej linii zabudowy.
W jakiej odległości od granicy można wybudować altanę?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Należy wskazać, że w związku z brakiem legalnej definicji altany, pojęcie to musi być rozumiane zgodnie z definicją tego pojęcia przyjętą w języku potocznym.