Starosta wydał decyzję lokalizacyjną, zezwalającą na budowę drogi gminnej przez miasto. Tą samą decyzją wygasił jednocześnie trwały zarząd nieruchomości ustanowiony na rzecz parku narodowego. Decyzja stała się ostateczna w 2010 r.


Dyrektor parku zwrócił uwagę, iż prawo trwałego zarządu, z mocy ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 224, poz. 1337) z dniem 01 stycznia 2012 r. przekształciło się w prawo użytkowania wieczystego. Zdaniem dyrektora parku starosta mógłby wygasić trwały zarząd decyzją wydaną na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) jedynie w sytuacji, gdyby na dzień wydania decyzji takie prawo przysługiwało parkowi. Zatem wydanie decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu było bezzzasadne.


SKO uznało, iż z chwilą gdy decyzja stała się ostateczna, Skarb Państwa utracił własność nieruchomości, która przeszła na własność miasta. Jednocześnie ustało też prawo korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd. Z tych powodów nieruchomość nie mogła stać się później przedmiotem prawa użytkowania wieczystego, gdyż prawo takie może powstać tylko na gruntach Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.


Zdaniem WSA, wbrew stanowisku kolegium, uostatecznienie się decyzji lokalizacyjnej nie powoduje wygaśnięcia ex lege trwałego zarządu ustanowionego na rzecz parku narodowego.

Trwały zarząd wygasł bowiem z mocy prawa z dniem 01 stycznia 2012 r., w związku z wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody. Jednak nowa regulacja nie przewidywała przekształcenia się trwałego zarządu w prawo użytkowania wieczystego. Stworzyła ona dwa odrębne chronologicznie i funkcjonalnie powiązane zdarzenia prawne w odniesieniu do nieruchomości zarządzanych dotychczas przez parki narodowe, tj.: wygaśnięcie z mocy prawa decyzji o ustanowieniu na nieruchomości trwałego zarządu na rzecz parku narodowego oraz powstanie i nabycie przez park narodowy prawa użytkowania wieczystego nieruchomości.

Należy jednak pamiętać, iż powstanie prawa użytkowania wieczystego jest uwarunkowane uprzednim istnieniem na danej nieruchomości trwałego zarządu ustanowionego na rzecz parku, ale już nie odwrotnie – wygaśnięcie trwałego zarządu nie zależy od nabycia przez park użytkowania wieczystego. Wygaśnięcie decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu stanowi bowiem konieczne następstwo zmiany formy prawnej parku narodowego, gdyż nie jest możliwe, aby trwały zarząd przysługiwał państwowej osobie prawnej, jaką z dniem 01 stycznia 2012 r. stał się park narodowy.

Wobec tego, w ocenie WSA, teoretycznie możliwa była wyjątkowa sytuacja, w której z dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej ustawę o ochronie przyrody, doszło do wygaśnięcia decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu na rzecz parku narodowego na konkretnej nieruchomości, a nie powstało w to miejsce i nie zostało nabyte przez park prawo użytkowania wieczystego tej nieruchomości.

Na podstawie:
Wyrok WSA w Poznaniu z 14 listopada 2013 r., sygn. IV SA/Po 808/13, prawomocny