10 lipca 2012 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu Wydział XII Cywilny dotyczące podziału nieruchomości i obciążenia hipoteką.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 76 ust. 1 zdanie 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 czerwca 2009 roku o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 21 Konstytucji oraz art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz art. 1 protokołu 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 20 marca 1952 r.
Wnioskodawcy wnieśli do sądu rejonowego o częściowe zniesienie współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, obejmującej działkę gruntu. Przy rozpoznaniu wniosku sąd pytający powziął wątpliwość, czy zakwestionowany przepis jest zgodny z konstytucją. Kwestionowany przepis stanowi, że w razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział. Rozwiązanie takie zdaniem pytającego sądu jest niezgodne z konstytucją. Godzi bowiem w istotę współwłasności, zwłaszcza w możliwość nieograniczonego żądania zniesienia współwłasności nie tylko umownie, ale i sądownie, prowadzi do rzeczywistego obciążenia i ograniczenia swobodnego rozporządzenia przedmiotem własności. Jednym z podstawowych uprawnień współwłaściciela jest bowiem możliwość żądania zniesienia współwłasności. W ocenie pytającego sądu trudno jest poprzez wprowadzenie jednego przepisu uregulować wszystkie sytuacje, do jakich może dojść w wyniku zniesienia własności. Ochrona własności gwarantowana przepisami konstytucji powinna znaleźć należyte uregulowanie w przepisach ustawowych dotyczących losu hipoteki na udziale w nieruchomości w przypadku zniesienia współwłasności. Zdaniem sądu pytającego przyjęte przez ustawodawcę uregulowanie nie zapewnia takiej ochrony, pogarsza jedynie sytuację współwłaścicieli, których udziały nie były obciążone.
Źródło: www.trybunal.gov.pl, stan z dnia 5 lipca 2012 r.