Stwierdzenie legalności pochodzenia zwierząt

W komentarzu omwiony został zakres obowiązku rejestracji zwierząt, sposb wypełnienia tego obowiązku oraz sankcje za jego niedopełnienie. Przedstawiono sposb prowadzenia rejestru zwierząt oraz wymogi formalne jakie musi spełniać wniosek o wpis do takiego rejestru. Szczeglną uwagę poświecono dokumentom jakie należy załączyć do wniosku, to jest dokumentom stwierdzającym legalność pochodzenia zwierząt. W komentarzu omwiono poszczeglne typy takich dokumentw oraz problemy prawne jakie mogą się z nimi wiązać.

Rejestr zwierząt

Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151 poz. 1220)- dalej u.o.p., posiadacz żywych zwierząt gatunków wymienionych w załącznikach A i B rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (Dz. UE. L. z 1997 r. Nr 61, str. 1)- dalej r.o.g.f.f., zaliczonych do płazów, gadów, ptaków lub ssaków, a także prowadzący ich hodowlę, jest obowiązany do pisemnego zgłoszenia ich do rejestru. Załączniki do r.o.g.f.f. wymieniają szereg gatunków zwierząt (także innych niż płazy, gady, ptaki i ssaki) oraz roślin, z podaniem ich nazw łacińskich. Wśród gatunków wymienionych w nich znajduje się między innymi wiele gatunków papug, legwanów, węży i żółwi, a także wilki. Z uwagi na rozległość i szczegółowość załączników do r.o.g.f.f., każdorazowo należy dokonać weryfikacji, czy konkretny gatunek jest w nich wymieniony, a zatem, czy podlega rejestracji. Należy podkreślić, że obowiązkowi rejestracji podlegają wyłącznie żywe zwierzęta zaliczone do płazów, gadów, ptaków lub ssaków. Obowiązkowi rejestracji, o której mowa w art. 64 ust. 1 u.o.p. nie podlegają zatem rośliny, ani gatunki zwierząt nie będące płazami, gadami, ptakami albo ssakami.

Z obowiązku rejestracji zwierząt są także zwolnione niektóre podmioty. Zgodnie z art. 64 ust. 2 u.o.p., obowiązek zgłoszenia do rejestru, o którym mowa w art. 64 ust. 1 u.o.p., nie dotyczy:

• ogrodów zoologicznych (ogrody zoologiczne muszą jednak prowadzić dokumentację hodowlaną, w której należy między innymi zawierać numer i datę dokumentu stwierdzającego legalność pochodzenia zwierzęcia – art. 69 ust. 2 pkt. 8 Ustawy o ochronie przyrody);
• podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu żywymi zwierzętami gatunków chronionych na podstawie Rozporządzenia; oraz
• czasowego przetrzymywania zwierząt w celu leczenia i rehabilitacji.

Rejestr, o którym mowa w art. 64 ust. 1 u.o.p., prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce przetrzymywania zwierząt lub prowadzenia ich hodowli (art. 64 ust. 3 u.o.p.) i powinien zawierać następujące dane (art. 64 ust. 4 u.o.p.):

• datę:
  • a)dokonania wpisu,
  • b)dokonania zmiany danych wpisanych do rejestru,
  • c)wykreślenia z rejestru;
• imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza lub prowadzącego hodowlę;
• adres miejsca przetrzymywania zwierząt lub prowadzenia hodowli;
• liczbę zwierząt posiadanych lub hodowanych;
• nazwę gatunku w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje;
• datę, miejsce urodzenia lub wyklucia zwierzęcia;
• datę wejścia w posiadanie zwierzęcia oraz źródło jego pochodzenia;
• płeć zwierzęcia, jeżeli jest możliwa do ustalenia;
• opis trwałego oznakowania zwierzęcia, jeżeli jest oznakowane;
• cel przetrzymywania lub prowadzenia hodowli zwierzęcia;
• numer i datę wydania:
  • a)zezwolenia na import zwierzęcia do kraju albo
  • b)zezwolenia na schwytanie zwierzęcia w środowisku, albo
  • c)dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzającego urodzenie zwierzęcia w hodowli, albo
  • d)innego dokumentu stwierdzającego legalność pochodzenia zwierzęcia.

Obowiązek zgłoszenia do rejestru lub wykreślenia z rejestru powstaje z dniem nabycia lub zbycia, wwozu do kraju lub wywozu za granicę państwa, wejścia w posiadanie zwierzęcia, jego utraty lub śmierci. Wniosek o dokonanie wpisu lub wykreślenia z rejestru powinien być złożony właściwemu staroście w terminie 14 dni od dnia powstania tego obowiązku (art. 64 ust. 5 u.o.p.).

Do wniosku o dokonanie wpisu do rejestru załącza się kopię (art. 64 ust. 6 u.o.p.):

• a)zezwolenia na import zwierzęcia do kraju albo
• b)zezwolenia na schwytanie zwierzęcia w środowisku, albo
• c)dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzającego urodzenie zwierzęcia w hodowli, albo
• d)innego dokumentu stwierdzającego legalność pochodzenia zwierzęcia.

W razie zmiany danych, które podlegają wpisowi do rejestru, konieczne jest zgłoszenie zmiany tych danych do rejestru, przy czym przepis art. 64 ust. 5 stosuje się odpowiednio. Prowadzi to do wniosku, że zgłoszenia zmiany należy dokonać w terminie 14 dni od jej zajścia.
Wpisanie do rejestru starosta potwierdza wydaniem zaświadczenia (art. 64 ust. 8 u.o.p.).

Podmioty, które są zwolnione z obowiązku rejestracji, będące podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie handlu żywymi zwierzętami gatunków chronionych na podstawie r.o.g.f.f., są obowiązane do posiadania i przekazania wraz ze sprzedawanym zwierzęciem oryginału lub kopii dokumentu, o którym mowa w art. 64 ust. 4 pkt 11 u.o.p. (t.j. zezwolenia na import zwierzęcia do kraju, zezwolenia na schwytanie zwierzęcia w środowisku, dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzającego urodzenie zwierzęcia w hodowli albo innego dokumentu stwierdzającego legalność pochodzenia zwierzęcia). Kopia ta powinna być, przez podmiot sprzedający zwierzę, zaopatrzona w numer nadawany według numeracji ciągłej, datę wystawienia, pieczęć i podpis osoby sprzedającej, informację o liczbie zwierząt, dla których została wystawiona, a jeżeli kopiowany dokument dotyczy więcej niż jednego gatunku, także o ich przynależności gatunkowej.
Kto nie zgłasza do rejestru, o którym mowa w art. 64 ust. 1 u.o.p., posiadanych lub hodowlanych zwierząt podlega karze aresztu albo grzywny (art. 127 pkt 3 u.o.p.).

Agata Bator