Ustalenie samodzielności lokalu mieszkalnego ma istotne znaczenie w przypadku, gdy będziemy potrzebować zaświadczenia właściwego starosty, potwierdzającego, że dany lokal może być wydzielony z budynku jako odrębna nieruchomość. Taka konieczność zaistnieje m.in. w przypadku:

  • ustanowienia dla lokalu odrębnego prawa własności,
  •  założenia księgi wieczystej. 

Czytaj w LEX: Procedura wyodrębniania samodzielnego lokalu mieszkalnego >

 

Na czym polega samodzielność lokalu

Odrębna własność lokalu polega na tym, że lokal stanowi odrębny od gruntu i budynku przedmiot własności. Właściciel może dysponować swą własnością bez względu na innych właścicieli lokali, a dodatkowo posiada udziały w gruncie i części wspólnej budynku, w którym znajduje się jego lokal. Wniosek o wydanie zaświadczenia o samodzielności lokalu może złożyć właściciel lokalu, którego on dotyczy. W praktyce często składają go również:

  • deweloperzy lub spółdzielnie przy sprzedaży lokalu nowemu nabywcy,
  • spółdzielnie lub gminy przy sprzedaży mieszkań dotychczasowym najemcom lokali.

Pojęciem samodzielności lokalu mieszkalnego posługuje się ustawa o własności lokali. Zgodnie z ustawą, jest to wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Ta sama zasada dotyczy odpowiednio także samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne. Samodzielne mogą być zarówno lokale mieszkalne, jak i lokale o innym przeznaczeniu, np. garaże, lokale użytkowe.

Zobacz linię orzeczniczą: Konieczność uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku przed wydaniem zaświadczenia o samodzielności lokalu >

Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż

Sprawdź w LEX: Na podstawie jakich dokumentów starosta powinien wydać zaświadczenie o samodzielności lokalu mieszkalnego? >

 

Trzy przesłanki samodzielności 

Samodzielnym lokalem mieszkalnym jest więc tylko taki lokal, który łącznie spełnia trzy przesłanki:

  • stanowi izbę lub zespół izb wydzielonych trwałymi ścianami w obrębie budynku;
  • został przeznaczony na trwały pobyt ludzi;
  • wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służy zaspokajaniu potrzeb mieszkańców tego lokalu.

Pojęcie samodzielności lokali doprecyzowuje orzecznictwo i doktryna. Przyjmuje się, że właściciel i inne osoby mają do niego swobodny dostęp, korzystają z niego zgodnie z jego funkcją oraz korzystanie z niego nie wymaga korzystania z innych lokali. Nie przekreśla tej samodzielności konieczność korzystania z pomieszczeń, będących elementem nieruchomości wspólnej. 

Sprawdź w LEX: Co musi zawierać inwentaryzacja budynku mieszkalnego do uzyskania ze starostwa zaświadczenia o samodzielności lokalu? >