Skargę do Trybunału wnieśli obywatele Konga (trzy osoby dorosłe wraz z małoletnimi dziećmi), którzy przyjechali do Francji, aby ubiegać się o azyl. Zgodnie z prawem francuskim, takie osoby mają prawo do pobytu w specjalnych ośrodkach dla migrantów lub powinny mieć zabezpieczone miejsce pobytu w inny sposób. Skarżący zwrócili się do odpowiednich organów władzy, a następnie do sądu, który wydał odpowiedni nakaz w formie zabezpieczenia pobytu skarżących na czas trwania postępowania azylowego. Władze francuskie jednakże odmówiły zapewnienia skarżącym mieszkania, jako że w tym czasie wszystkie dostępne ośrodki dla imigrantów były przepełnione, a brak było środków finansowych na zapewnienie skarżącym miejsca pobytu w inny sposób. Przed Trybunałem skarżący zarzucili, iż ten stan rzeczy stanowił naruszenie ich praw podstawowych, a mianowicie prawa do sądu chronionego w art. 6 ust. 1 Konwencji o prawach człowieka.
Czytaj w LEX: Zadania JST w ramach pomocy cudzoziemcom >>>
Czytaj w LEX: Ubieganie się o udzielenie ochrony międzynarodowej – aspekty praktyczne >>>
Zabezpieczenie podlega wykonaniu
Trybunał zgodził się ze skarżącymi i potwierdził naruszenie prawa do rzetelnego procesu z art. 6 ust. 1 Konwencji w zakresie jego aspektów dotyczących prawa do sądu i prawa do skutecznego postępowania egzekucyjnego, w drodze którego nakaz sądu winien zostać wykonany. Trybunał podkreślił, iż prawo skarżących do uzyskania lokalu mieszkalnego w tego rodzaju nagłych okolicznościach wynika bezpośrednio z prawa francuskiego, i jako takie może zostać zostać potraktowane jako prawo o charakterze cywilnym, do którego art. 6 ust. 1 Konwencji bez wątpienia znajduje zastosowanie. Skarżący w odpowiednim postępowaniu sądowym uzyskali środek zabezpieczający w postaci nakazu zapewnienia im mieszkania, nakaz ten jednakże został przez krajowe organy wykonawcze zignorowany. Prawomocne postanowienie sądowe nie zostało zatem przez organy władzy wykonane, co sprowadza się do naruszenia prawo do skutecznego postępowania przed sądem i art. 6 ust. 1 Konwencji.
Prawo polskie niejasne
W prawie polskim pomoc socjalna dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową została uregulowana w ustawie z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 71 ustawy, pomoc socjalna udzielana cudzoziemcom może obejmować zakwaterowanie, a prowadzenie ośrodków dla cudzoziemców leży w gestii Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Trudno jednak mówić, by prawo do zakwaterowania przysługiwało migrantom ubiegającym się w Polsce o azyl jako takie. Jednakże bezsprzecznie w sytuacji, w której sąd zastosowałby środek zabezpieczający wobec migranta poprzez umieszczenie go w takim ośrodku lub zapewnienie mu innego możliwego zakwaterowania, a środek ten nie zostałby zrealizowany przez krajowe organy wykonawcze, miałoby miejsce naruszenie prawa do sądu i art. 6 ust. 1 Konwencji.
M.K. i inni przeciwko Francji - wyrok ETPC z 8 grudnia 2022 r., skarga nr 34349/18.
Czytaj także: Rząd przesłał ETPCz stanowisko dotyczące środków tymczasowych w sprawie migrantów>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.