W ocenie RPO, obywatele powinni mieć zapewnioną możliwość społecznej kontroli działań organów ochrony środowiska. Bez dostępu do aktualnych informacji o środowisku nie może być mowy o rzeczywistym udziale organizacji społecznych zajmujących się ochroną przyrody w postępowaniach administracyjnych lub przedstawianiu opinii „przyjaciela sądu”.

Rzecznik wskazuje, że ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko zakłada nie tylko możliwość uzyskania informacji na wniosek, ale także zawiera szeroki katalog informacji, które powinny być udostępniane z urzędu.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich praktyka funkcjonowania tych wykazów wymaga zmiany, z uwagi na liczne uchybienia, które ograniczają prawo obywateli do uzyskiwania informacji. Wykazy prowadzone przez poszczególne organy nie są publikowane bezpośrednio na stronach Biuletynu Informacji Publicznej, ale na portalu ekoportal.gov.pl prowadzonym przez Ministerstwo Środowiska.

Dowiedz się więcej z książki
Prawo środowiska Unii Europejskiej
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

RPO podkreślił, że znaczenie prawa do informacji podkreślane jest przy tym w orzecznictwie zarówno Trybunału Konstytucyjnego, jak Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zapadłego na gruncie powołanych wyżej przepisów. Na pozycję tego prawa wskazuje w szczególności wyczerpujące uregulowanie jego elementów w samej Konstytucji, na co zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 16 września 2002 r., sygn. K 38/01. Europejski Trybunał Praw Człowieka podkreślał z kolei, że dostęp do informacji stanowi integralny element możliwości sprawowania społecznej kontroli nad działalnością władz publicznych.
(RPO/dl)