Przegląd zagadnień problemowych dotyczących zastosowania systemu opłat ekologicznych związanego z wodami opadowymi

Artykuł ma na celu omwienie najczęściej pojawiających się problemw z praktycznym naliczaniem tego rodzaju opłat wraz z wykładnią obowiązujących w tym zakresie przepisw prawa. W pierwszej części artykułu syntetycznie omwiono system prawny wynikający z obowiązującej ustawy za dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz wykonawczego do niej rozporządzenia Rady Ministrw z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska. W drugiej części zamieszczono indywidualne komentarze do 6 pytań problemowych dotyczących zasad naliczania opłat za wody opadowe, zastosowania odpowiednich stawek jednostkowych oraz ewidencjonowania powierzchni, w zależności od rżnych systemw służących do odprowadzania tych wd, rodzajw nawierzchni znajdujących się na powierzchniach zlewni oraz rodzaju odbiornika tych wd. Informacje zawarte w artykule mogą być przydatne przede wszystkim przy wypełnianiu ustawowego obowiązku w zakresie ponoszenia opłat ekologicznych, ktry obecnie realizowany jest w drodze tzw. samonaliczania tych należności. Czyli dla korzystających ze środowiska, ktrzy posiadają powierzchnie zanieczyszczone o trwałej nawierzchni i w sposb zorganizowany wprowadzają do wd lub do ziemi ścieki opadowe pochodzące z tych powierzchni. Ponadto mogą być pomocne dla organw ustawowo uprawnionych do kontroli prawidłowości naliczonych opłat oraz danych zawartych w ewidencji na podstawie ktrych ustalono wysokość tych należności.

System ten obejmuje wyłącznie wody opadowe, które pochodzą z powierzchni zanieczyszczonych i są wprowadzane do środowiska w sposób zorganizowany tj. za pomocą odrębnego systemu kanalizacji deszczowej. Oznacza to, że dla przesądzenia konieczności wystąpienia obowiązku ponoszenia opłat ekologicznych istotne będzie prawidłowe zakwalifikowanie przedmiotowych wód do kategorii ścieków wymienionej w art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019)- dalej pr. wodn. oraz art. 3 pkt 38 lit. c ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150)- dalej p.o.ś.

Artykuł 273 ust. 1 pkt 2 p.o.ś. jednoznacznie wskazuje zakres przedmiotowy dotyczący opłat za korzystanie ze środowiska, do którego m.in. zaliczane jest wprowadzanie ścieków, w tym opadowych, do wód lub do ziemi. Zgodnie z art. 274 ust. 4 pkt 1 p.o.ś. wysokości opłaty za wprowadzanie ścieków opadowych zależy bezpośrednio od: wielkości i sposobu zagospodarowania terenu, w tym rodzaju jego nawierzchni. Dlatego też przy ustalaniu tej opłaty istotne będzie prawidłowe opomiarowanie wielkości powierzchni utwardzonych znajdujących się na terenie danej zlewni, jak też określenie rodzaju działalności gospodarczej tam prowadzonej oraz rzetelne zidentyfikowanie rodzaju nawierzchni, którą przykryto te powierzchnie. W zależności bowiem od tych czynników zróżnicowano jednostkowe stawki opłat za wprowadzanie ww. ścieków opadowych. Powierzchnie te ustala się na podstawie ewidencji gruntów i budynków oraz danych wchodzących w skład państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
Jednostkowe stawki tych opłat na 2009 rok zostały określone w § 5 rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 196, poz. 1217)- dalej r.o.k.ś.

Podmiot wprowadzający do środowiska wody opadowe, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c pr. wodn. oraz art. 3 pkt 38 lit. c p.o.ś. powinien wypełnić wykaz, na podstawie którego naliczył opłatę należną za ten rodzaj korzystania ze środowiska. Zastosowanie będzie tu miało rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska (Dz. U. Nr 97, poz. 816). Rozporządzenie to w załączniku 4 tabeli C określa wzór wykazu zawierającego informacje o wprowadzaniu do środowiska wód opadowych lub roztopowych pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, z wyjątkiem kanalizacji ogólnospławnej. Informacje te dotyczą odbiornika ścieków (miejsce położenia, nazwa, rodzaj) pozwolenia wodnoprawnego (data i nr decyzji, organ który ją wydał oraz termin obowiązywania) i są odniesione dla 5 rodzajów wyspecyfikowanych terenów zróżnicowanych tak samo, jak w r.o.k.ś.