1. Sporządzenie spisu z natury przez podatników podatku od towarów i usług
Definicja towarów na potrzeby podatku od towarów i usług obejmuje rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii. Powyższe oznacza, że w spisie z natury, sporządzonym dla celów likwidacji działalności w podatku VAT, należy ująć również środki trwałe i wyposażenie, pod warunkiem oczywiście, że przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Przepisy nie precyzują, co powinien zawierać spis. Należy w nim jednak określić takie elementy, jak:
• nazwa towaru,
• podstawa opodatkowania,
• stawka podatku,
• kwota podatku należnego.
Podstawę opodatkowania towarów objętych spisem stanowi ich cena rynkowa netto z dnia likwidacji działalności.
Przykład
Na dzień likwidacji działalności u podatnika prowadzącego sklep mięsny pozostała lada chłodnicza zakupiona trzy lata temu za kwotę netto 8000 zł oraz zamrażarka zakupiona w poprzednim miesiącu za kwotę netto 4000 zł. W momencie sporządzania spisu wartość rynkowa lady chłodniczej wynosiła 5000 zł, a wartość zamrażarki nie uległa zmianie i wynosiła 4000 zł. Podatek VAT należny, wynikający ze spisu z natury wynosi 2070 zł, co wynika z wyliczenia (5000 + 4000) x 23% = 2070 zł.
Ważne!
W ostatniej deklaracji VAT-7 lub VAT-7K w poz. 36 należy wykazać kwotę podatku należnego wynikającą ze sporządzonego spisu oraz dołączyć pisemną informację o sporządzonym spisie, jak również ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego. Sam spis zostawiamy w dokumentacji firmy.
 
Zobacz:  Likwidacja działalności prowadzonej indywidualnie krok po kroku
 
2. Sporządzenie spisu z natury u podatników ryczałtu ewidencjonowanego oraz prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów
W spisie z natury należy wykazać:
• towary handlowe,
• materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
• półwyroby,
• produkcję w toku,
• braki i odpady.
Przepisy nie przewidują ogólnie obowiązującego wzoru spisu z natury. Podatnik może go sporządzić we własnym zakresie lub posłużyć się formularzem dostępnym na rynku.
Spis z natury powinien być sporządzony w sposób staranny i trwały oraz zakończony i zaopatrzony w podpisy osób uczestniczących w spisie.
Spis z natury należy wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów według poszczególnych rodzajów jego składników. Jeśli na podstawie spisu zostało sporządzone odrębne, szczegółowe zestawienie poszczególnych jego składników, to wartość spisu można wpisać do księgi w jednej pozycji. Zestawienie trzeba przechowywać łącznie z księgą.
Przykład
Podatnik po wycenie spisu z natury sporządził zestawienie, obejmujące następujące składniki:
• towary - 15.000 zł
• materiały - 25.000 zł
• produkcja w toku - 18.000 zł
Razem - 58.000 zł.
W podatkowej księdze podatnik wykaże kwotę 58.000 zł jako spis z natury na dzień likwidacji działalności gospodarczej.
Ważne!
Spis z natury należy ująć w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów jako ostatnią pozycję - za rocznym podsumowaniem poszczególnych kolumn księgi.
Wartości spisu nie należy sumować z wartością towarów i materiałów ujętych w kolumnie 10 księgi.
Sporządzając spis z natury podatnik może ująć w nim tylko stan ilościowy towarów, materiałów itd., a wyceny może dokonać w terminie 14 dni od zakończenia spisu. Podatnicy podatkowej księgi przychodów i rozchodów wycenią go według cen zakupu. Z kolei podatnik zryczałtowanego podatku wycenia towary i inne składniki majątku objęte spisem z natury według cen zakupu albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu, a także gdy nie jest możliwe ustalenie ceny zakupu. Przez cenę zakupu rozumie się cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług podlegający odliczeniu, a przy imporcie - powiększoną o należne cło i podatek akcyzowy, opłaty wyrównawcze oraz opłaty celne dodatkowe, zaś w przypadku otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku - wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.
Wartość spisu należy wpisać do ewidencji przychodów według poszczególnych rodzajów jego składników lub w jednej pozycji (sumie), jeżeli na podstawie spisu zostało sporządzone odrębne szczegółowe zestawienie poszczególnych jego składników. Zestawienie to powinno być przechowywane łącznie z ewidencją.
W związku z tym, że likwidacja działalności wiąże się z zamknięciem ewidencji przychodów, spis z natury będzie stanowił ostatnią pozycję tej ewidencji. Warto pamiętać, że jego wartości nie należy sumować z przychodami wynikającymi z ewidencji.
(...)