Zgodnie z art. 129 par. 1 ustawy Kodeks pracy, czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. 

Można pracować przez więcej niż 5 dni

Wynikająca z tego przepisu zasada przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy oznacza, że w okresie rozliczeniowym tydzień pracy powinien obejmować 5 dni pracy i  2 dni wolne. Pierwszym z nich jest ustawowo wolna niedziela. Natomiast dla pracowników wykonujących dozwoloną pracę niedzielną jest nim inny udzielony w zamian dzień. Z kolei drugi dzień wolny nie został wskazany przez ustawodawcę, dlatego też powinien zostać określony w rozkładzie czasu pracy. Niekoniecznie musi być to sobota. Ponadto dni wolne od pracy mogą być rozkładane równomiernie na poszczególne tygodnie lub kumulowane w zależności od potrzeb pracodawcy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że istnieje obowiązek zapewnienia pracownikowi trzydziestopięciogodzinnego odpoczynku tygodniowego (zob. Ł. Pisarczyk, Art. 129, [w:] Kodeks pracy. Komentarz, pod red. L. Florek, WKP 2017). Tym samym możliwe jest stosowanie rozkładów czasu pracy przewidujących pracę przez więcej niż 5 dni w ciągu tygodnia przy równoczesnym ustaleniu odpowiednio mniejszej liczby dni pracy w innych tygodniach danego okresu rozliczeniowego, oczywiście przy zachowaniu niezbędnej liczby dni wolnych od pracy.

Czytaj w LEX: Jak ustalić w informacji warunki zatrudnienia dla niepełnoetatowca? >

Czytaj także: Firmy przekonują się do elastycznych form czasu pracy >>>

 

Trzeba ustalić harmonogram pracy

Zasada pięciodniowego tygodnia pracy zezwala, aby pracodawca ustalił harmonogramy czasu pracy w taki sposób, aby praca była świadczona przez np. 6 dni w tygodniu, przy równoczesnym zmniejszeniu liczby dni pracy w następnym tygodniu, np. do 4. Istotne jest jednak dopilnowanie dwóch kwestii. Po pierwsze, aby takie planowanie pracy obejmowało cały okres rozliczeniowy. Art. 129 par. 3 zd. 1 uKp zakłada, że rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony (w formie pisemnej lub elektronicznej) na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmować musi jednak co najmniej 1 miesiąc. Przepisy przewidują też wyjątki od obowiązku sporządzania rozkładu czasu pracy. Stanowi o tym art. 129 par. 4 uKp. Chodzi między innymi o sytuacje, gdy rozkład czasu pracy pracownika wynika z prawa pracy, obwieszczenia albo z umowy o pracę.

Czytaj w LEX: Jak wydłużyć okres rozliczeniowy - poradnik krok po kroku >

Po drugie należy dopilnować, aby wszelkie ustalenia  dotyczące harmonogramu czasu pracy zostały podane do wiadomości pracowników jeszcze przed rozpoczęciem danego okresu rozliczeniowego. Art. 129 par. 3 zd. 2 uKp wskazuje, że pracodawca przekazuje pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został on sporządzony.

Czytaj w LEX: Roczne okresy rozliczeniowe, zasady ustalania rozkładów >

Sześć dni pracy, ale nie w każdym tygodniu 

Prawnie nie jest dopuszczane jedynie organizowanie pracy w taki sposób, aby pracownicy w ciągu całego okresu rozliczeniowego wykonywali pracę przez 6 dni w każdym tygodniu tego okresu. Bez znaczenia jest przy tym fakt, czy taka organizacja czasu pracy powoduje przekroczenie przeciętnie 40-godzinnej normy czasu pracy, czy też nie. Podsumowując, pracodawca może ułożyć harmonogram czasu pracy pracowników w taki sposób, aby świadczyli swoją pracę w niektórych tygodniach okresu rozliczeniowego od poniedziałku do soboty (przez 6 dni), a w innych od poniedziałku do czwartku (przez 4 dni). Taki rozkład czasu pracy stanowi jedną z form realizacji zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.

Zobacz procedurę w LEX: Tworzenie rozkładów (harmonogramów) czasu pracy >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.