Uwagi ogólne
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie wynikające z art. 12 ust. 1 Prawa budowlanego to działalność związana z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmująca:
1) projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego,
2) kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi,
3) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów,
4) wykonywanie nadzoru inwestorskiego,
5) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych,
6) rzeczoznawstwo budowlane.
Natomiast przepisami odrębnymi, o których mowa w art. 12a Prawa budowlanego, będą przepisy:
1) ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42 z późn. zm.),
2) ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2008 r. Nr 63, poz. 394).
Postępowanie w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych dotyczy obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Właściwość organów
Przeprowadzanie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych należy do kompetencji Krajowej Rady właściwej izby samorządu zawodowego, tj. Izby Architektów, Izby Inżynierów Budownictwa lub Izby Urbanistów, która wszczyna postępowanie w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty na wniosek obywatela państwa członkowskiego.
Wniosek i inne dokumenty składane w trakcie postępowania
Zgodnie z art. 33a ust. 4 ustawy – o samorządach zawodowych, wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawiera:
1) imię i nazwisko,
2) datę i miejsce urodzenia,
3) obywatelstwo wnioskodawcy,
4) nazwę państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca uzyskał kwalifikacje zawodowe architekta, inżyniera budownictwa albo urbanisty,
5) określenie zawodu albo działalności wraz z określeniem formy, w jakiej działalność ma być wykonywana,
6) wskazanie dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje i uprawnienia.
Do wniosku w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych dołącza się:
1) dokument potwierdzający obywatelstwo danej osoby,
2) dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe architekta, inżyniera budownictwa albo urbanisty oraz - w przypadku, gdy jest to wymagane - zaświadczenie o doświadczeniu zawodowym danej osoby,
3) zaświadczenie wydane przez właściwy organ państwa członkowskiego, że architektowi, inżynierowi budownictwa albo urbaniście nie zawieszono prawa do wykonywania działalności bądź nie zakazano mu wykonywania zawodu, złożone nie później niż 3 miesiące od daty jego wydania. W przypadku, gdy właściwy organ państwa członkowskiego nie wydaje przedmiotowych dokumentów dopuszcza się zastąpienie ich pisemnym oświadczeniem złożonym przez wnioskodawcę do właściwej Krajowej Rady Izby.
Uszczegółowienie powyższego stanowi zał. Nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 października 2008 r. w sprawie określenia wzorów formularzy wniosków o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 187, poz. 1151), który określa wzór wniosku o uznanie kwalifikacji zawodowych. W świetle powyższego, do przedmiotowego wniosku należy dołączyć:
1) kserokopie ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
2) kserokopie:
- dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających wykształcenie,
- świadectw i innych dokumentów potwierdzających doświadczenie zawodowe, w których zawarta jest informacja, m.in. o okresie zatrudnienia, rodzaju stosunku prawnego, jaki łączył wnioskodawcę z pracodawcą,
- zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach do wykonywania zawodu regulowanego, wydanego przez uprawnioną instytucję w państwie wnioskodawcy,
- dokumentu z państwa wnioskodawcy, wydanego przez upoważnioną instytucję, który potwierdza uprawnienia wnioskodawcy do wykonywania zawodu, jeżeli tego rodzaju dokumenty są wydawane w państwie wnioskodawcy z urzędu lub na prośbę wnioskującego
3) tłumaczenie na język polski nazwy zawodu dokonane przez tłumacza przysięgłego.
Wniosek w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty składa się w języku polskim. Powyższa zasada dotyczy również wszystkich innych pism i dokumentów składanych w toku tego postępowania, które powinny być sporządzone w języku polskim albo wraz z tłumaczeniem na język polski. Tłumaczenie powinno być wykonane przez tłumacza posiadającego prawo wykonywania zawodu na terenie Polski zgodnie z ustawą z dnia 25 listopada 2004 r. – o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 z późn. zm.).
Tłumaczenie na język polski nie jest wymagane wyłącznie w przypadku dokumentów potwierdzających obywatelstwo danej osoby (art. 33a ust. 8 ustawy o samorządach zawodowych).
W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących:
• autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty wydawanych przez właściwe organy państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, lub
• spełnienia wymogów w zakresie kształcenia, określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej,
właściwa Krajowa Rada Izby zwraca się do tych organów o potwierdzenie autentyczności dokumentów lub potwierdzenie spełnienia wymogów w zakresie kształcenia (art. 33a ust. 9 ustawy o samorządach zawodowych).
Przebieg postępowania
Pierwszą czynnością jaką musi wykonać właściwa Krajowa Rada Izby jest zawiadomienie wnioskodawcy o otrzymaniu wniosku w terminie miesiąca od dnia jego otrzymania. W przypadku stwierdzenia braków formalnych, Krajowa Rada właściwego samorządu zawodowego wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
Gdy wniosek pod względem formalnym jest kompletny, Krajowa Rada Izby dokonuje jego merytorycznej oceny. Z przedmiotowego postępowania sporządza się protokół. W wyniku oceny merytorycznej wniosku, Krajowa Rada Izby może wydać następujące rozstrzygnięcia:
1) decyzję pozytywną o uznaniu kwalifikacji zawodowych w przypadku spełnienia przez wnioskodawcę wszystkich wymagań stawianych przez obowiązujące przepisy,
2) postanowienie stwierdzające konieczność odbycia stażu adaptacyjnego albo testu umiejętności w przypadku, gdy program kształcenia i szkolenia odbytego przez wnioskodawcę różni się znacząco od programu kształcenia i szkolenia wymaganego w Rzeczypospolitej Polskiej albo jeżeli zakres wykonywanego przez wnioskodawcę w jego państwie zawodu różni się znacząco od zakresu wykonywania tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, a różnica ta odnosi się do określonego kształcenia lub szkolenia w Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas skład orzekający Krajowej Rady może stosując przepisy ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej uzależnić decyzję o uznaniu kwalifikacji od odbycia przez wnioskodawcę stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności, jeżeli wiedza nabyta przez wnioskodawcę podczas zdobywania doświadczenia zawodowego nie pozwoliła na zrównoważenie różnic programowych kształcenia i szkolenia wymaganego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie wynikające z art. 12 ust. 1 Prawa budowlanego to działalność związana z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmująca:
1) projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego,
2) kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi,
3) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów,
4) wykonywanie nadzoru inwestorskiego,
5) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych,
6) rzeczoznawstwo budowlane.
Natomiast przepisami odrębnymi, o których mowa w art. 12a Prawa budowlanego, będą przepisy:
1) ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42 z późn. zm.),
2) ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2008 r. Nr 63, poz. 394).
Postępowanie w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych dotyczy obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Właściwość organów
Przeprowadzanie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych należy do kompetencji Krajowej Rady właściwej izby samorządu zawodowego, tj. Izby Architektów, Izby Inżynierów Budownictwa lub Izby Urbanistów, która wszczyna postępowanie w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty na wniosek obywatela państwa członkowskiego.
Wniosek i inne dokumenty składane w trakcie postępowania
Zgodnie z art. 33a ust. 4 ustawy – o samorządach zawodowych, wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawiera:
1) imię i nazwisko,
2) datę i miejsce urodzenia,
3) obywatelstwo wnioskodawcy,
4) nazwę państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca uzyskał kwalifikacje zawodowe architekta, inżyniera budownictwa albo urbanisty,
5) określenie zawodu albo działalności wraz z określeniem formy, w jakiej działalność ma być wykonywana,
6) wskazanie dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje i uprawnienia.
Do wniosku w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych dołącza się:
1) dokument potwierdzający obywatelstwo danej osoby,
2) dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe architekta, inżyniera budownictwa albo urbanisty oraz - w przypadku, gdy jest to wymagane - zaświadczenie o doświadczeniu zawodowym danej osoby,
3) zaświadczenie wydane przez właściwy organ państwa członkowskiego, że architektowi, inżynierowi budownictwa albo urbaniście nie zawieszono prawa do wykonywania działalności bądź nie zakazano mu wykonywania zawodu, złożone nie później niż 3 miesiące od daty jego wydania. W przypadku, gdy właściwy organ państwa członkowskiego nie wydaje przedmiotowych dokumentów dopuszcza się zastąpienie ich pisemnym oświadczeniem złożonym przez wnioskodawcę do właściwej Krajowej Rady Izby.
Uszczegółowienie powyższego stanowi zał. Nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 października 2008 r. w sprawie określenia wzorów formularzy wniosków o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 187, poz. 1151), który określa wzór wniosku o uznanie kwalifikacji zawodowych. W świetle powyższego, do przedmiotowego wniosku należy dołączyć:
1) kserokopie ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
2) kserokopie:
- dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających wykształcenie,
- świadectw i innych dokumentów potwierdzających doświadczenie zawodowe, w których zawarta jest informacja, m.in. o okresie zatrudnienia, rodzaju stosunku prawnego, jaki łączył wnioskodawcę z pracodawcą,
- zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach do wykonywania zawodu regulowanego, wydanego przez uprawnioną instytucję w państwie wnioskodawcy,
- dokumentu z państwa wnioskodawcy, wydanego przez upoważnioną instytucję, który potwierdza uprawnienia wnioskodawcy do wykonywania zawodu, jeżeli tego rodzaju dokumenty są wydawane w państwie wnioskodawcy z urzędu lub na prośbę wnioskującego
3) tłumaczenie na język polski nazwy zawodu dokonane przez tłumacza przysięgłego.
Wniosek w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty składa się w języku polskim. Powyższa zasada dotyczy również wszystkich innych pism i dokumentów składanych w toku tego postępowania, które powinny być sporządzone w języku polskim albo wraz z tłumaczeniem na język polski. Tłumaczenie powinno być wykonane przez tłumacza posiadającego prawo wykonywania zawodu na terenie Polski zgodnie z ustawą z dnia 25 listopada 2004 r. – o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 z późn. zm.).
Tłumaczenie na język polski nie jest wymagane wyłącznie w przypadku dokumentów potwierdzających obywatelstwo danej osoby (art. 33a ust. 8 ustawy o samorządach zawodowych).
W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących:
• autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta, inżyniera budownictwa lub urbanisty wydawanych przez właściwe organy państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, lub
• spełnienia wymogów w zakresie kształcenia, określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej,
właściwa Krajowa Rada Izby zwraca się do tych organów o potwierdzenie autentyczności dokumentów lub potwierdzenie spełnienia wymogów w zakresie kształcenia (art. 33a ust. 9 ustawy o samorządach zawodowych).
Przebieg postępowania
Pierwszą czynnością jaką musi wykonać właściwa Krajowa Rada Izby jest zawiadomienie wnioskodawcy o otrzymaniu wniosku w terminie miesiąca od dnia jego otrzymania. W przypadku stwierdzenia braków formalnych, Krajowa Rada właściwego samorządu zawodowego wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
Gdy wniosek pod względem formalnym jest kompletny, Krajowa Rada Izby dokonuje jego merytorycznej oceny. Z przedmiotowego postępowania sporządza się protokół. W wyniku oceny merytorycznej wniosku, Krajowa Rada Izby może wydać następujące rozstrzygnięcia:
1) decyzję pozytywną o uznaniu kwalifikacji zawodowych w przypadku spełnienia przez wnioskodawcę wszystkich wymagań stawianych przez obowiązujące przepisy,
2) postanowienie stwierdzające konieczność odbycia stażu adaptacyjnego albo testu umiejętności w przypadku, gdy program kształcenia i szkolenia odbytego przez wnioskodawcę różni się znacząco od programu kształcenia i szkolenia wymaganego w Rzeczypospolitej Polskiej albo jeżeli zakres wykonywanego przez wnioskodawcę w jego państwie zawodu różni się znacząco od zakresu wykonywania tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, a różnica ta odnosi się do określonego kształcenia lub szkolenia w Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas skład orzekający Krajowej Rady może stosując przepisy ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej uzależnić decyzję o uznaniu kwalifikacji od odbycia przez wnioskodawcę stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności, jeżeli wiedza nabyta przez wnioskodawcę podczas zdobywania doświadczenia zawodowego nie pozwoliła na zrównoważenie różnic programowych kształcenia i szkolenia wymaganego w Rzeczypospolitej Polskiej.