Jednym z celów konferencji zaplanowanej na 7-9 listopada br. będzie wsparcie środowiskowego priorytetu polskiej Prezydencji jakim jest ochrona różnorodności biologicznej. Celem konferencji będzie również wypracowanie konkluzji, które pomogłyby zwiększyć efektywność planowania przestrzennego jako potencjalnie bardzo efektywnego narzędzia do wykorzystania w ochronie przyrody.

Nie udało się zatrzymać spadku różnorodności biologicznej do 2010 r., choć taki był cel Unii Europejskiej. Oznacza to, że dalsze działania muszą zostać przeprowadzone na szerszą skalę aby sprostać temu wyzwaniu. Taka konkluzja ma odzwierciadlenie w decyzjach podjętych przez COP10 CBD w Nagoi oraz w unijnej strategii na rzecz różnorodności biologicznej do roku 2020. Dokumenty wskazują potrzebę działań w celu pełniejszego wdrożenia instrumentów dyrektywy ptasiej i siedliskowej oraz podkreślają znaczenie różnych sektorów (szczególnie rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa), jak i ochrony wartości przyrodniczych poza system obszarów Natura 2000 w zatrzymywaniu utraty różnorodności biologicznej – powiedział w swoim wystąpieniu minister Zaleski.

W ramach konferencji odbędą się trzy sesje równoległe poświęcone następującym zagadnieniom:

• Planowanie na obszarach Natura 2000

• Planowanie przestrzenne jako instrument w ochronie różnorodności biologicznej

• Specyfika planowania przestrzennego na obszarach morskich.

Referaty będą dotyczyły takich zagadnień jak m.in. integracja planów ochrony i zarządzania, tworzenie zielonej infrastruktury, innowacyjne metody finansowania działań na rzecz ochrony przyrody, potencjał planowania przestrzennego obszarów morskich

Po oficjalnej części konferencji, w środę 9 listopada, odbędą się dwie równoległe sesje terenowe w najbardziej cennych przyrodniczo obszarach w granicach Warszawy i jej okolicach. W Kampinoskim Parku Narodowym, dolinie Wisły oraz rezerwacie przyrody Natolin (będącymi jednocześnie obszarach Natura 2000) uczestnicy sesji będą mieli okazję poznać działania podejmowane przez organy ochrony przyrody i organizacje pozarządowe zmierzające do zachowania różnorodności biologicznej. Prowadzący sesje podzielą się doświadczeniami i trudnościami związanymi z ochroną przyrody i planowaniem przestrzennym w sąsiedztwie rozwijającej się stolicy.

W wydarzeniu wezmą udział: przedstawiciele państw członkowskich Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej, instytucji naukowych oraz organizacji pozarządowych.

***

Cel Unii Europejskiej dotyczący różnorodności biologicznej, tj. zatrzymanie jej spadku do 2010 r., nie został osiągnięty, w związku z czym działania na rzecz ochrony przyrody muszą być kontynuowane i rozwijane. Znalazło to swój wyraz w Komunikacie Komisji Europejskiej „Nasze ubezpieczenie na życie i nasz kapitał naturalny - unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r."

W strategii tej wskazuje się na potrzebę zwiększenia skuteczności instrumentów realizacji wymogów Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej, większe niż dotychczas zaangażowanie różnych sektorów w realizację celu zatrzymania utraty różnorodności biologicznej do 2020 roku (szczególnie rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa) oraz rozszerzenie działań na rzecz ochrony wartości przyrodniczych poza system obszarów Natura 2000.

Wzmacnianie gospodarowania przestrzenią w krajobrazie lądowym i morskim, szczególnie poza obszarami chronionymi, oraz przywiązywanie większej wagi do struktur i funkcji ekosystemów oraz związanych z nimi usług jest niezmiernie istotne dla ochrony różnorodności biologicznej oraz szerszych celów środowiskowych z dwóch powodów.

Po pierwsze, jest to przestrzeń występowania cennych siedlisk, która również stanowi miejsce życia chronionych gatunków, zapewnia łączność ekologiczną pomiędzy obszarami chronionymi, jak również ma podstawowe znaczenie dla zachowania spójności sieci Natura 2000.

Po drugie, wspieranie ochrony różnorodności biologicznej na 82 % terytorium Unii Europejskiej, które znajduje się poza siecią Natura 2000, jest niezbędne do osiągnięcia przewodniego celu unijnej strategii na okres do roku 2020 r. jakim jest powstrzymanie degradacji funkcji ekosystemów, jak również ich przywrócenie oraz utrzymanie świadczonych przez nie usług. W związku z powyższym celem, kluczowe znaczenie ma dalsze wzmacnianie zielonej infrastruktury poprzez ustanowienie strategii wspierania jej rozwoju na poziomie Unii Europejskiej, która ma zostać przyjęta do roku 2012.

W świetle nowej unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej istnieje pilna potrzeba dokonania przeglądu dostosowania krajowych systemów planowania przestrzennego do potrzeb ochrony różnorodności biologicznej, określenia problemów, wyboru najlepszych rozwiązań i opracowania zaleceń.