Omówienie orzecznictwa pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego.
Sprawa dotyczyła samowolnej, bo dokonanej bez stosownego zgłoszenia, zmiany sposobu użytkowania budynku poprzez rozpoczęcie przez przedsiębiorcę działalności w postaci usług przedpogrzebowych.
Organ nadzoru budowlanego zobowiązał przedsiębiorcę wynajmującego budynek do wstrzymania użytkowania wynajmowanej przez niego części obiektu oraz nałożył obowiązek przedłożenia dokumentacji.
Po upływie wyznaczonego postanowieniem terminu oraz wobec licznych interwencji mieszkańców osiedla, którzy wykazali prowadzoną w dalszym ciągu działalność usługową firmy, nakazano współwłaścicielom budynku przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania nieruchomości.
Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego uchylił decyzję pierwszoinstancyjną.
Organ odwoławczy zauważył bowiem, że podmiotem do którego skierowano postanowienie zobowiązujące do wstrzymania użytkowania był najemca budynku, natomiast nakaz przywrócenia poprzedniego sposobu korzystania z budynku został skierowany do jego współwłaścicieli.
Organ zwrócił uwagę, że niezależnie od tego, kto dokonał samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu, odpowiedzialność za takie działania ponosi właściciel lub zarządca obiektu.
WSA zgodził się z wojewódzkim inspektorem nadzoru budowlanego.
WSA przypomniał, iż nakazanie przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części jako skutek samowolnej zmiany sposobu użytkowania - nie funkcjonuje samodzielnie bez wcześniejszego wydania postanowienia o wstrzymaniu użytkowania obiektu i nałożenia obowiązku przedłożenia dokumentów w określonym terminie.
Ustawodawca przewidział określoną ścieżkę doprowadzenia tej postaci samowoli budowalnej do jej zaakceptowania. W pierwszej kolejności otworzył drogę do zalegalizowania samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu tam, gdzie da się to pogodzić z wymogami prawa poprzez przedłożenie dokumentów takich, jakie byłyby wymagane w przypadku spełnienia wymogu zgłoszenia budowlanego złożonego właściwemu organowi.
Stanowi to gwarancję oceny dopuszczalności dokonanej zmiany sposobu użytkowania obiektu lub jego części. Jeśli obowiązek taki zostanie wykonany, ustala się opłatę legalizacyjną.
Dopiero niewykonanie w wyznaczonym terminie obowiązku, albo dalsze użytkowanie obiektu mimo jego wstrzymania, uprawnia organ nadzoru budowlanego do wydania decyzji o przywróceniu poprzedniego sposobu użytkowania obiektu.
Sąd uznał, iż w sprawie ten warunek nie został spełniony.
Omówienie orzecznictwa pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego.
Na podstawie:
Wyrok WSA w Białymstoku z 11 grudnia 2014 r., sygn. akt II SA/Bk 900/14, nieprawomocny