Koszt ustalenia wartości nieruchomości ponosi organ

Wszelkie koszty ustalenia wartości nieruchomości w postępowaniu w sprawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości obciążają organy administracji publicznej, a nie wnioskodawcę uznał NSA.

Rada miejska podjęła uchwałę w sprawie udzielenia bonifikaty od opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności oraz określiła warunki jej stosowania. W uchwale rada ustaliła między innymi, że koszt przygotowania nieruchomości do przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, a w szczególności koszt sporządzenia operatu szacunkowego nieruchomości i inwentaryzacji, ponosi wnioskodawca.

I własnie ten zapis został zaskarżony przez wojewodę. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ stwierdził, że z art. 4 ust. 7 i 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 ze zm.) wynika kompetencja do określania zasad na jakich możliwe będzie udzielenie bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W ocenie wojewody przepis kompetencyjny sformułowany jest w sposób otwarty, pozwalając na zawarcie w uchwale także innych postanowień, niż warunki udzielania bonifikat i wysokość stawek procentowych. Nie oznacza to jednak całkowitej dowolności w kształtowaniu treści uchwały. Rada nie może, powołując się na art. 4 ust. 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 ze zm.), obciążać wnioskodawców kosztami sporządzania operatu szacunkowego.

Rada miejska zarzuciła, że stwierdzając nieważność uchwały w części dotyczącej ponoszenia opłat za przekształcenie, wojewoda zmienił warunki udzielenia bonifikat i bezprawnie wkroczył w jej kompetencje do ustalania warunków ich przyznawania.

NSA rozstrzygjąc skrgę kasacyjną podkreślił, iż przepisy art. 4 ust. 7 oraz ust. 11 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 ze zm.), nie upoważniają do wprowadzania norm sprzecznych z regulacją przyjętą w art. 262 K.p.a. Jeżeli kwestia ponoszenia kosztów postępowania została uregulowana ustawowo, to żaden akt niższej rangi tej regulacji nie może modyfikować, bez wyraźnego ustawowego upoważnienia. Powołane przepisy ustawy o przekształceniu prawa użytkowania w prawo własności nie przyznają kompetencji do wprowadzania odmiennych od ustawowych zasad ponoszenia kosztów postępowania. Zdaniem NSA regulacja zawarta w uchwale pozostawała w oczywistej sprzeczności z ustawową regulacją zawartą w art. 262 K.p.a. Nie ma żadnego znaczenia dla sprawy, że poniesienie kosztów operatu szacunkowego i inwentaryzacji nie było warunkiem przekształcenia, a wyłącznie udzielenia bonifikaty, ponieważ w tym momencie doszłoby do wyłączenia stosowania przepisu ustawowego poprzez przepis niższej rangi.

NSA podkreślił, iż z treści art. 4 ust. 7 i ust. 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 ze zm.) nie można absolutnie wywieść kompetencji do ustanowienia w drodze aktu prawa miejscowego przepisu regulującego ponoszenie kosztów postępowania administracyjnego. Sfera ta nie mieści się w ogóle w zakresie pojęcia "warunki udzielenia bonifikaty" – zaznaczył NSA.

Wyrok NSA z 5 kwietnia 2012 r., sygn. akt I OSK 16/12, prawomocny