W piątek Senat uchwalił  nowelizację ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, która zakłada poszerzenie uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) o nadzór nad rynkiem sekurytyzacyjnym. Zgodnie z nowymi przepisami KNF będzie zobowiązana do sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem  rozporządzenia 2017/2402 w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji. Jego przepisy są stosowane już od 1 stycznia 2019 r. Ustanawia ono ogólne ramy prawne dla wszystkich rodzajów sekurytyzacji, w tym definiuje samo pojęcie sekurytyzacji, oznaczającej transakcję lub program, w wyniku których ryzyko kredytowe związane z ekspozycją lub pulą ekspozycji ulega podziałowi na transze.

Czytaj również: KNF ostrzega 59 banków spółdzielczych przed możliwością przejęcia >>

Instrumenty dla KNF

Zgodnie z nowelą KNF będzie uprawniona do przeprowadzania kontroli działalności podmiotów uczestniczących w procesach sekurytyzacji. Czynności kontrolne będą wykonywane przez upoważnionych
pracowników urzędu KNF. Będą oni mieli prawo do żądania informacji poufnych, w tym ustawowo chronionych. Chodzi m.in.: o:

  • informacje na temat ekspozycji bazowych lub, w przypadku ABCP informacje na temat wierzytelności bazowych lub należności kredytowych;
  • dokumentację bazową istotną dla zrozumienia transakcji, w tym:
    • ostateczny dokument ofertowy lub prospekt emisyjny wraz z dokumentami dotyczącymi zamknięcia transakcji, z wyłączeniem opinii prawnych;
    • w przypadku sekurytyzacji tradycyjnej - umowę sprzedaży aktywów, umowę cesji, nowacji lub przeniesienia aktywów oraz wszelkie stosowne deklaracje powiernictwa;
    • umowy dotyczące instrumentów pochodnych i gwarancji, a także wszelkie stosowne dokumenty w sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń, w przypadku gdy ekspozycje będące przedmiotem sekurytyzacji pozostają ekspozycjami jednostki inicjującej;
    • umowy obsługi, obsługi rezerwowej, administrowania i zarządzania płynnością;
    • umowę powierniczą, dokument zabezpieczenia, umowę agencyjną, umowę z bankiem, w którym prowadzony jest rachunek, umowę inwestycji gwarantowanych, załączone warunki lub ogólne ramy zarządu powierniczego lub umowę dotyczącą głównych definicji lub taką dokumentację prawną o równoważnej wartości prawnej;
    • wszelkie stosowne umowy między wierzycielami, dokumenty dotyczące instrumentów pochodnych, umowy pożyczki podporządkowanej, umowy pożyczki na rozpoczęcie działalności oraz umowy instrumentu wsparcia płynności.

Taka dokumentacja bazowa musi zawierać szczegółowy opis kolejności płatności z tytułu sekurytyzacji. KNF będzie mogła stosować środki naprawcze oraz nakładać sankcje administracyjne za naruszanie unijnych przepisów.  Kara będzie mogła wynosić dp 20 869 500 zł lub 10 proc. przychodów netto ze sprzedaży towarów i usług oraz operacji finansowych, a w przypadku zakładu ubezpieczeń – 10 proc. składki przypisanej brutto, wykazanych w ostatnim sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy lub dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia – w przypadku, gdy jest możliwe ich ustalenie. Ponadto będzie mogła podawać do publicznej wiadomości informacje o nałożonych sankcjach. 

 

Obowiązki dla uczestników sekurytyzacji

Podmioty uczestniczące w sekurytyzacji powinny przestrzegać adekwatnych wymogów m.in. w zakresie należytej staranności, przejrzystości i zatrzymania ryzyka (zatrzymanie udziału gospodarczego netto w sekurytyzacji wynoszącego nie mniej niż 5 proc.), stosowania wskazanych kryteriów udzielania kredytów oraz wymogów dotyczących sprzedaży pozycji sekurytyzacyjnych klientom detalicznym.
Jednostki inicjujące, sponsorujące lub jednostki specjalnego przeznaczenia muszą realizować obowiązki informacyjne nie tylko wobec KNF, ale także wobec posiadaczy pozycji sekurytyzacyjnych oraz na żądanie potencjalnych inwestorów. Chodzi m.in. o udostępnianie informacji dotyczących ekspozycji bazowych oraz dokumentacji bazowej. Ma to umożliwić przeprowadzenie obowiązkowej analizy due dilligence przez inwestorów instytucjonalnych (zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, fundusze inwestycyjne, podmioty zarządzające alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz banki). Inwestor instytucjonalny będący posiadaczem pozycji
sekurytyzacyjnej powinien wdrożyć odpowiednie procedury pisemne dostosowane do profilu ryzyka pozycji sekurytyzacyjnej, a także spełniać inne warunki, wskazane w art. 5 ust. 4 rozporządzenia 2017/2402. Z kolei sprzedawca wobec klientów powinien przeprowadzić test odpowiedniości zgodnie z art. 25 ust. 2 dyrektywy 2014/65/UE. Klient detaliczny obowiązany jest dostarczyć sprzedawcy szczegółowych informacji o swoim portfelu instrumentów finansowych, w tym wszelkich inwestycjach w pozycje sekurytyzacyjne.

Ponadto przewidziane w rozporządzeniu 2017/2402 transakcje na papierach dłużnych przedsiębiorstw zabezpieczonych aktywami (sekurytyzacja w ramach programu ABCP) umożliwiają między innymi firmom leasingowym pozyskanie finansowania zewnętrznego na dalszy rozwój leasingu.

Teraz ustawa  czeka na podpis prezydenta. Ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.