Jedna inspekcja ma kontrolować żywność

Inspekcja Handlowa przestanie odpowiadać za nadzór nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych. Jej obowiązki ma przejąć Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Projekt w tej sprawie przyjął dziś rząd. W tej kadencji Sejmu szanse na jego uchwalenie są jednak praktycznie zerowe.

Obecnie jakość żywności kontrolują dwie inspekcje w zależności od etapu obrotu. Produkcję i żywność na granicy nadzoruje Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) podległa ministrowi rolnictwa, a produkty spożywcze w obrocie detalicznym, np. sklepach sprawdza Inspekcja Handlowa (IH),  podlega pod prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.  Rząd chce to zmienić. Za wszystkie kontrole ma odpowiadać IJHARS. Nowe przepisy będą dotyczyć ok. 14 tys. producentów żywności. Nowela sprawi, że będą musieli liczyć się z większymi kosztami kontroli.

Czytaj również: Prawo żywnościowe coraz lepiej chroni konsumentów >>

Jeden nadzorca, szybsza reakcja

We wtorek Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zgodnie z którym to IJHARS będzie odpowiedzialny za przestrzeganie przepisów o jakości artykułów rolno-spożywczych, w tym zakresie ochrony konsumentów. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w uzasadnieniu projektu podkreśla, że dzięki temu nadzór nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych będzie przejrzysty i skonsolidowany, a kontrole bardziej efektywne.Będą przeprowadzane e podmiotach, w których prawdopodobieństwo wystąpienie nieprawidłowości jest największe.  Dzięki temu ma nie być problemów z natychmiastową reakcją na pojawiające się zagrożenia ekonomicznych interesów konsumentów, wynikające np. z naruszenia przepisów dotyczących ich informowania o składzie kupowanych produktów spożywczych, jakie mają miejsce obecnie.  Zdaniem resortu rolnictwa IJHARS szybciej zareaguje na podanie nieprawdziwej informacji na etykiecie, że produkt zawiera masło,  choć faktycznie zawiera margarynę.

Droższe kontrole

W Ocenie Skutków Regulacji resort rolnictwa ostrzega, że nowelizacja może zwiększyć koszty po stronie producentów żywności. Będą bowiem musieli ponieść koszty badań laboratoryjnych. Obecnie, gdy kontrole przeprowadza IH, nie płacą ani za pobranie próbek, ani za dojazd inspektorów, o ile okazuje się, że nie doszło do złamania prawa. Gdy kontrole przejmie IJHARS to się zmieni. Koszty samych badań przeprowadzanych przez tę inspekcję tez mogą być wyższe.

Zmiany w strukturach

Zgodnie z nowelą około 50 pracowników IH ma  być przesuniętych do IJHARS. Nowela wzmocni także nadzór Głównego Inspektora Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych nad wojewódzkimi inspektorami. Główny Inspektor  będzie mógł nadzorować ich działalność oraz wydawać im wytyczne i polecenia. Będzie także mógł wystąpić do wojewody o odwołanie wojewódzkiego inspektora IJHARS, jeśli stwierdzi, że jego działanie zagraża prawidłowemu wykonywaniu zadań przez wojewódzki inspektorat. Znowelizowane przepisy – co do zasady – mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r.

Projekt nie dla tego Sejmu

Tyle, że mało jest prawdopodobne, aby projekt został uchwalony jeszcze w tej kadencji Sejmu. Posłowie bowiem zbiorą się 15 i 16 października, czyli już po wyborach. Mało prawdopodobne jest, aby w ciągu tych dni odbyło się I, II i III czytanie. Ponadto posiedzenie Senatu jest zaplanowane zaś na 25-27 września. Jeśli nie zostanie przedłużone tak jak zrobiono to w przypadku Sejmu - to tym bardziej nie ma szans na uchwalenie noweli. W takiej sytuacji proces legislacyjny nie zostanie dokończony. Wtedy problem zostanie do załatwienia w następnej kadencji, ale projekt będzie wymagał ponownego wniesienia do Sejmu.