Zwykle ilość ścieków określa się na podstawie ilości pobranej wody (wskazania wodomierzy), ewentualnie można pomniejszyć ilość ścieków o wodę zużytą np. na podlewanie zieleni, jeżeli posiada się zainstalowane liczniki na kranach do podlewania. W tej sytuacji ilość ścieków będzie większa niż ilość pobranej od gestora wody. Konieczne jest zamontowanie liczników wprowadzanej wody opadowej. Czy jest możliwość zamontowania liczników wprowadzanej wody, czy konieczne jest zamontowanie liczników ścieków, które są bardzo uciążliwe w eksploatacji? Na podstawie jakich przepisów moglibyśmy wprowadzać tak powstałe ścieki do kanalizacji sanitarnej gestora sieci? Jakie są obowiązujące obecnie przepisy, którymi moglibyśmy się podeprzeć w negocjacjach z gestorem sieci?
Odpowiedź:
Analizując opisany przypadek, warto zwrócić uwagę na art. 42 ust. 1 ustawy z 18.07.2001 r. - Prawo wodne (Dz.U. z 2015 r. poz. 469) - dalej pr. wod., który wskazuje, że jedną z metod postępowania z oczyszczonymi ściekami może być ich powtórne wykorzystanie przy jednoczesnym zastosowaniu zasady minimalizowania negatywnego ich oddziaływania na środowisko.
Wydaje się, że w ramach racjonalnego podejścia w gospodarowaniu wodami zakłady mogą rozważać także metody prowadzące do wykorzystywania "własnych" wód opadowych, szczególnie tzw. umownie czystych, czyli zebranych z połaci dachowych, w procesach technologicznych niewymagających wód o dobrej jakości (typu mycie czy sprzątanie hal, spłukiwanie wc, podlewanie terenów zielonych, cele ppoż.). Jednakże tego rodzaju rozwiązania zawsze będą wymagały indywidualnych analiz np. z punktu widzenia ewentualnego uzyskania stosownych pozwoleń czy też oddziaływania na środowisko.
Należy zauważyć, iż istotnym czynnikiem mogącym rzutować na ewentualne wykorzystanie ścieków odpadowych do własnych celów jest charakter oraz rodzaj zagospodarowania zlewni, z której zostaną zebrane te wody. W pytaniu wprawdzie uściślono, że woda opadowa będzie pochodzić z połaci dachowych, jednakże z racji specyfiki zanieczyszczeń znajdujących się wokół obiektów dystrybucji paliw można mieć wątpliwości odnośnie do wykorzystania tej opadówki np. do celów bytowych (np. do pryszniców czy umywalek). Dlatego też wydaje się, że przed planowanym wykorzystaniem ww. wód opadowych na uwadze należałoby mieć rodzaj procesów, do których będą pobierane, co może wymuszać odpowiedni poziom ich oczyszczania, a tym samym kwestię doboru odpowiednich urządzeń do utylizacji charakterystycznych dla nich zanieczyszczeń (zawiesin i substancji ropopochodnych). Ponadto mam wątpliwości, czy inwestor nie powinien zbilansować sobie zapotrzebowania na wodę do tych celów i przewidzieć alternatywne źródła zasilania w wodę w tzw. porach suchych (własne ujęcie lub woda z wodociągu), co wiąże się z odpowiednimi zezwoleniami (pozwoleniem wodnoprawnym lub umową z gminą).
Odnosząc się do kwestii dotyczących zasad korzystania z sieci należącej do gestora, którym jak rozumiem jest tu przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, należy mieć na uwadze przepisy ustawy z 7.06.2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2017 r. poz. 328) - dalej u.z.w.o.ś. Należy wyjaśnić, że faktycznie zgodnie z art. 9 ust. 1 u.z.w.o.ś., zabronione jest wprowadzanie ścieków opadowych do kanalizacji sanitarnej. Jednakże w wyniku planowanego wykorzystania „własnych” wód opadowych do celów sanitarnych (spłukiwanie toalet) powstaną ścieki bytowe, które mogą być wprowadzane do tego rodzaju systemów.
Natomiast kwestie wprowadzania ścieków do ww. infrastruktury miejskiej regulowane są na drodze pisemnych umów o odprowadzaniu ścieków, które są zawierane z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym na podstawie art. 6 ust. 1 u.z.w.o.ś. Jeżeli następuje korzystanie ze zbiorczej infrastruktury miejskiej, należy także liczyć się z ponoszeniem odpowiednich kosztów. Zgodnie z art. 26 u.z.w.o.ś., rozliczenie za ww. usługę następuje na podstawie określonych w taryfach cen i stawek opłat oraz ilości dostarczonej wody i odprowadzanych ścieków.
Natomiast w myśl art. 27 ust. 1 u.z.w.o.ś., ilość dostarczonej wody ustala się na podstawie wskazania wodomierza głównego, a w przypadku jego barku w oparciu o przeciętne normy zużycia wody. Normy takie określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14.01.2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz.U. Nr 8, poz. 70). Zaś w przypadku braku urządzeń pomiarowych do rejestrowania ilości oprowadzanych ścieków dopuszczone jest ustalenie ilości tych ścieków na podstawie omawianej umowy, jako równą ilości wody pobranej lub określonej w umowie (art. 27 ust. 5 u.z.w.o.ś.). Warto zauważyć, że ustalenie ilości odprowadzanych ścieków na podstawie szacunkowych wyliczeń z ilości pobranej wody nie zawsze odzwierciedla rzeczywistą ilość zrzucanych ścieków. W analizowanym przypadku podzielam wątpliwość, że na skutek planowanego wykorzystania wód opadowych w sanitariatach ilość ścieków powstających w analizowanym obiekcie może nie bilansować się z ilością wody pobranej z wodociągu. W tej sytuacji niezbędne może się okazać zamontowanie urządzeń pomiarowych dla ilości ścieków powstających.
Ewa Piętowska
Czy można wykorzystywać wody opadowe z dachów do celów socjalno-bytowych?
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Ochrony Środowiska: Firma zamierza zaprojektować pawilon stacji paliw w taki sposób, aby wykorzystywać wody opadowe z dachów do celów socjalno-bytowych (głównie do spłukiwania toalet). Jakie przepisy prawne regulują taki sposób wykorzystania wód opadowych? Czy takie rozwiązanie nie jest niezgodne z obowiązującym przepisem zakazującym wprowadzania wód opadowych i roztopowych do kanalizacji sanitarnej? W jaki sposób uregulować zobowiązania w stosunku do gestora sieci?
